Μόλις πριν ένα χρόνο άρχιζε η μεγάλη διασπορά του SARS-CoV-2 και η πανδημία Covid-19 βρισκόταν στα πρώτα στάδια της μετατροπής-της από μια μεμονωμένη επιδημία σε μια επαρχία της Κίνας σε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που θα άλλαζε τη ζωή όπως τη ξέρουμε σε ολόκληρο τον πλανήτη. Σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου η αντίδραση των κυβερνήσεων και των κρατικών υπηρεσιών υπήρξε ανεπαρκής και αναποτελεσματική. Αρχίζει ήδη να γίνεται σαφές ότι η εξέλιξη της πανδημίας και οι επιπτώσεις-της πολύ λίγο συσχετίζονται με τα μέτρα που παίρνονται για την αντιμετώπισή-της. Το μόνο που είναι σήμερα καθαρό είναι η μεγάλη σημασία των κρατικών υπηρεσιών υγείας και η εγκληματική παραμέλησή-τους στις περισσότερες καπιταλιστικές χώρες.

Ωστόσο, πίσω από τη θολούρα που προκαλεί η ανασφάλεια και ο φόβος του θανάτου, η αντίδραση των κυβερνώντων, σχεδόν συνολικά, ήταν η διαχείριση όχι της πανδημίας αλλά των αντιδράσεων ενός πληθυσμού που απαιτεί προστασία από τον «αόρατο ιό». Μια διαχείριση που γίνεται με την περαιτέρω κατατρομοκράτηση του λαού, την μετατόπιση της ευθύνης στους ώμους των πολιτών και την δυσανάλογη τιμωρία όσων δεν ακολουθούν τις οδηγίες και τα διατάγματα. Σαν παρενέργεια των μέτρων, η οικονομία, που έτσι κι αλλιώς βρισκόταν σε κρίση και πριν την πανδημία, δέχεται καταστροφικά πλήγματα και χιλιάδες επιχειρήσεις κλείνουν και οι ιδιοκτήτες-τους και οι εργαζόμενοι σ’ αυτές ρίχνονται στη φτώχεια. Αυτή η καταστροφή αρχίζει πια να μετατρέπεται σε μια άσκηση αναδιαμόρφωσης των κοινωνικών δομών και ένα εργαλείο κοινωνικής μηχανικής στα χέρια μιας πολιτικοοικονομικής ελίτ που λίγο επηρεάζεται από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας. Έχουμε πια μπει σε μια πορεία μαζικής καταστροφής των μικρών επιχειρήσεων και της ολοένα και μεγαλύτερης κυριαρχίας των «κολοσσών» της οικονομίας.

Ο Θέμος Δημητρίου κάμνει μια ανασκόπηση του χρόνου που πέρασε, ενός κομβικού χρόνου για τις κυπριακές αλλά και τις παγκόσμιες εξελίξεις.

Από τον περασμένο Μάρτιο ήρθαμε όλοι αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή κατάσταση την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε μέχρι σήμερα και οι επιπτώσεις της οποίας θα διαφανούν ακόμη περισσότερο στο μέλλον. Η πανδημία επιβεβαίωσε αυτό που ήδη γνωρίζαμε. Ότι ο πολιτισμός δεν είναι στις προτεραιότητες της πολιτείας. Αντιθέτως, βρίσκεται στη χαμηλότερη κλίμακα αξιολόγησης προτεραιοτήτων αλλά και αναγκών. Πολιτιστικοί φορείς και καλλιτέχνες βρέθηκαν στο περιθώριο και η ανάγκη τους ώθησε να ενωθούν και να υψώσουν ανάστημα απαιτώντας την προσοχή της πολιτείας.

Βρισκόμαστε λοιπόν στο δεύτερο lockdown και να ξανασηκώνουμε μανίκια για να ζητήσουμε την προσοχή της πολιτείας προσπαθώντας όχι μόνο να αντιμετωπίσουμε την παρούσα κατάσταση αλλά και να θέσουμε τις βάσεις ώστε στα χρόνια που θα ακολουθήσουν οι καλλιτέχνες να μην ξαναβρεθούν ποτέ σε αντίστοιχη θέση.

Ο Προκόπης Αγαθοκλέους και η Χριστίνα Κωνσταντίνου παρουσιάζουν μια εκ των έσω εικόνα των προβλημάτων του Θεάτρου και της Τέχνης στον καιρό της Πανδημίας.

Για άλλη μια φορά βρισκόμαστε μπροστά στην προοπτική μιας «άτυπης πενταμερούς». Αφού ο Αναστασιάδης τορπίλισε τη λύση στο Κραν Μοντανά και σπατάλησε το χρόνο της πιο ελπιδοφόρας ηγεσίας της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας κυνηγώντας χίμαιρες για «τριμερείς συμμαχίες» και «λύση δύο κρατών», αντιμετωπίζουμε πια την πιο αδιάλλακτη ηγεσία της Τουρ κυπριακής Κοινότητας από την εποχή του Ντενκτάς και την πιο σκληρή στάση που είχε ποτέ η Τουρκία.

Με τον Αναστασιάδη να βρίσκεται στο επίκεντρο του μεγαλύτερου σκανδάλου που αντιμετώπισε ποτέ η Κυπριακή Δημοκρατία και να εξακολουθεί να συμπεριφέρεται με άκρατο εθνικισμό απέναντι στους Τουρκοκύπριους, δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά.

«Δεν ενδιαφέρεται η κάστα αυτή αν η τραγωδία που μας έπληξε το 1974 θα μετεξελιχθεί σε φάρσα, διότι έχουν τη δύναμη και το χρήμα την ώρα της κρίσεως να πάρουν τα αεροπλάνα τους και να πετάξουν στις Σεϋχέλλες ή στο Λονδίνο και στο Παρίσι.»

Ο Νίκος Αναστασιάδης έφερε τη δυνατότητα συμφωνίας στο Κυπριακό πιο κοντά από ποτέ προηγουμένως. Ωστόσο, στο Μοντ Πελεράν γύρισε την πλάτη στο χάρτη που του πρόσφερε ο Ακιντζί και στο Κραν Μοντανά εγκατέλειψε το έγγραφο Γκουτέρρες, την καλύτερη πρόταση που μπορούσε κανείς να αναμένει.

Η στάση-του παρέμενε ανεξήγητο γεγονός για τον Κυπριακό λαό, μέχρι που έγινε η σύνδεση της εγκληματικής διαχείρισης του Κυπριακού με την εγκληματική-του διαπλοκή στο σκάνδαλο του «επενδυτικού προγράμματος». Και ενώ όλοι γνώριζαν πολύ καλά τα γεγονότα κανείς δεν τολμούσε να τα αναφέρει δημόσια.

Η απόφαση του διευθυντή της Καθημερινής Ανδρέα Παράσχου να σπάσει αυτή τη συνομωσία σιωπής άλλαξε ριζικά το σκηνικό.

Ο Ανδρέας Παράσχος θα παρουσιάσει τις δικές-τους απόψεις και εμπειρίες από ένα κόσμο βουτηγμένο στη διαπλοκή και τη διαφθορά, ένα κόσμο που γνώρισε πολύ καλά μέσα από τη δημοσιογραφική-του ιδιότητα.

Η πανδημία του κορωνοϊου είναι ίσως το μεγαλύτερο ιστορικό γεγονός για τον καπιταλισμό του 21ου αιώνα, μετά το κραχ του 2008. Το κτύπημα του Covid-19 στην ήδη προβληματική οικονομία του κόσμου και η καταστροφή που προκαλούν τα λόκνταουν τόσο στην οικονομία όσο και στις ζωές των ανθρώπων απειλούν να αποτελέσουν το αντίστοιχο του 2ου παγκόσμιου πόλεμου στο κραχ του 1929.

Οι περισσότερες κυβερνήσεις αντιμετώπισαν την πανδημία με απίστευτη προχειρότητα και όταν βρέθηκαν μπροστά στις αντιδράσεις του κόσμου κατέφυγαν στη μόνη μέθοδο που ήξεραν: απαγορεύσεις και καταπιεστικά μέτρα που τείνουν να καταργήσουν κάθε έννοια δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Ποιο είναι όμως το πραγματικό μέγεθος των επιπτώσεων της πανδημίας στην οικονομία; Ποιες είναι οι κοινωνικές επιπτώσεις και πως επηρεάζεται η ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις και την κοινωνία; Ποιοι τελικά κυβερνούν τον πλανήτη και πως αντιμετωπίζουν την κρίση;

Ο Σταύρος Τομπάζος παρουσιάζει τη δική-του προσέγγιση στα κρίσιμα θέματα που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα αλλά και η Κύπρος.

Συμμορία: Ετυμολογία < αρχαία ελληνική συμμορία < σύν + μόρα + -ία < μείρομαι < ινδοευρωπαϊκή ρίζα *(s)mer- (εκχωρώ, κατανέμω, μοιράζω) Ερμηνεία< ομάδα κακοποιών που οργανωμένα και συνήθως βίαια και ανήθικα προσπαθούν για την επίτευξη των κακοποιών στόχων τους. (https://el.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CF%85%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1)

«Η Συμμορία» το βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη καταγράφει συγκλονιστικά στοιχεία για δολοπλοκίες, βυζαντινές μηχανορραφίες, ραδιουργίες, κόντρες, ίντριγκες και υπόγειες δοσοληψίες με αντικείμενο ιδιωτικά συμφέροντα - όλα με ονοματεπώνυμο και παραπομπές. Αποκαλύπτει τα διαπλεκόμενα, τη διαφθορά ενός βαθέως κράτους, τις συγκρούσεις, τις αστοχίες το ρόλο που διαδραμάτισε ο καθένας την επίμαχη περίοδο καθώς και τους λόγους για τους οποίους διαδραμάτισε τον ρόλο που διαδραμάτισε.

Συνδέει γνωστά γεγονότα με άγνωστες συγκυρίες και άπληστα συμφέροντα μιας κάστας ανθρώπων - όλα με ονοματεπώνυμο και παραπομπές. Εντούτοις... σιωπή απ’ όλους όσους κατονομάζονται σ’ αυτό» Θανάσης Φωτίου https://www.philenews.com/

Ο Μακάριος Δρουσιώτης, δημοσιογράφος – ερευνητής – συγγραφέας, την επίμαχη περίοδο του κουρέματος και της αλλαγής της πολιτικής γραμμής του Αναστασιάδη ήταν σύμβουλος του προέδρου της Δημοκρατίας στο Προεδρικό Μέγαρο. Θα μιλήσει για τις εμπειρίες και τα συμπεράσματά του και θα συζητήσει μαζί μας για τα γεγονότα και τον αντίκτυπό τους στο κοινωνικοπολιτικό παρόν.

ΜΙΑ (ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ) ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΓΛΑΥΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΝΗ ΜΑΥΡΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟ ΤΣΙΜΙΛΛΗ

Ιερές Κατεδαφίσεις, με τις κατεδαφίσεις των διατηρητέων οικοδομών από την Αρχιεπισκοπή προκύπτουν πολλά ζητήματα που δείχνουν την αποσύνθεση των δομών της Κυπριακής κοινωνίας και των θεσμών της πολιτείας. Η εικόνα της Εκκλησίας να αγνοεί για άλλη μια φορά τους νόμους του κράτους, η αδυναμία των Αρχών να επιβάλουν τον νόμο και η ατιμωρησία των παραβατών είναι μόνο μέρος του προβλήματος.

Πέρα από το προφανές ότι δεν υπάρχει διασφάλιση της προστασίας αξιόλογων κατασκευών που έχουν κηρυχτεί διατηρητέες οικοδομές, πρέπει να μας ανησυχεί η αποτυχία να καταλάβουμε τις επιπτώσεις αυτών των πράξεων στην εξέλιξη της πόλης και του πολιτισμού-μας. Το πρόβλημα δεν είναι μερικά παλιά κτίσματα αλλά εγγίζει το τί πόλη και τί κοινωνία θέλουμε να κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές.

Ο Γλαύκος Κωνσταντινίδης θα δώσει τη δική-του άποψη για τα γεγονότα, τα αίτιά-τους και τις επιπτώσεις-τους.

Στις 29 του Φλεβάρη 2020 μια διαδήλωση ενάντια στο κλείσιμο των οδοφραγμάτων με πρόσχημα την πανδημία, κατάφερε να σπάσει τον αστυνομικό κλοιό στο οδόφραγμα της Λήδρας και να ενωθεί με Τουρκοκύπριους στη νεκρή ζώνη. Μια δεύτερη διαδήλωση μια βδομάδα μετά αντιμετωπίστηκε βίαια και αποτελεσματικά από αστυνομικούς που χρησιμοποίησαν χωρίς τσιγκουνιά σπρέι πιπεριού για να εμποδίσουν Τουρκοκύπριους και ελληνοκύπριους να ενώσουν τις φωνές-τους για το άνοιγμα των οδοφραγμάτων.

Στις 13 του Φλεβάρη 2021 μια διαδήλωση ενάντια στη διαφθορά και τα καταπιεστικά μέτρα της Κυβέρνησης για την απαγόρευση εκδηλώσεων, και πάλι με πρόσχημα την πανδημία, διαλύθηκε με ένα όργιο αστυνομικής βίας που δεν έχουμε ξαναδεί στους δρόμους της Κύπρου. Μια βδομάδα μετά, και εν μέσω γενικής κατακραυγής ενάντια στην Κυβέρνηση και την Αστυνομία, είδαμε την πιο μεγαλειώδη μαζική διαδήλωση από την εποχή της δεκαετίας του ’70 χωρίς κανένα επεισόδιο.

Η διαφορά των εκδηλώσεων με ένα χρόνο απόσταση μεταξύ-τους δεν μπορούσε να είναι πιο έντονη. Ένα χρόνο πριν, η Κυβέρνηση μπορούσε να χρησιμοποιήσει βία για την καταστολή εκδηλώσεων και να έχει τουλάχιστον την ανοχή της κοινωνίας, μπορούσε να ξεγελάσει με τις ψεύτικες δικαιολογίες-της μεγάλο μέρους του Κυπριακού λαού. Σήμερα, μέσα σε ένα κλίμα απαξίωσης και φθοράς από το βούρκο της διαφθοράς που αποκαλύπτεται καθημερινά, δεν έχει τέτοιες δυνατότητες. Η ανοχή του λαού έχει εξαντληθεί.

Το Καφενείο της Πέμπτης οργανώνει αυτή τη βδομάδα μια συζήτηση για να μοιραστούμε τις σκέψεις-μας και να καταλάβουμε καλύτερα την εποχή που περνά η Κυπριακή κοινωνία. Τη συζήτηση θα ξεκινήσουν οι Νίκος Τριμικλινιώτης, Αναστασία Δημητριάδου, Παναγιώτης Αχνιώτης, Αντρέας Παράσχος και Σταύρος Τομπάζος.

Η κρίση του 2013, το bail-in με το κούρεμα των καταθέσεων και η συμπεριφορά τόσο της Ευρώπης όσο και του Νίκου Αναστασιάδη και των πολιτικών δυνάμεων Κύπρου αποτελούν κομβικό σημείο για την Κυπριακή οικονομία. Η τραπεζική κρίση αποδόθηκε σε διάφορες αιτίες ανάλογα με την πολιτική οπτική σκοπιά του σχολιαστή: από τα «τσιεκούδκια» του Χριστόφια και την «ασχετοσύνη» της διακυβέρνησής-του ως την παγκόσμια οικονομική κρίση και την απληστία των τραπεζιτών. Από τη συνομωσία της Ευρώπης ενάντια στην Κύπρο ως το ξέπλυμα χρήματος από τους Ρώσους μεγιστάνες και τις καταθέσεις-τους.

Ο τότε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Πανίκος Δημητριάδης, που έζησε τα γεγονότα εκ των έσω, θα μιλήσει για τη θυελλώδη εκείνη περίοδο και θα δώσει τη δική-του άποψη για το ζήτημα.

Η ομιλία θα αναλύσει δύο φαινομενικά διαφορετικά αφηγήματα για την κρίση του 2013 και θα εξηγήσει πώς και γιατί και τα δύο απέκρυψαν τους πραγματικούς υπαίτιους της κρίσης.

Θα εξηγήσει επίσης γιατί το σκάνδαλο των χρυσών διαβατηρίων και η διαφθορά που παρατηρείται σήμερα είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας της κυπριακής πολιτείας να αντλήσει τα ορθά διδάγματα από την κρίση του 2013. Θα τελειώσει με κάποιες ιδέες του ομιλητή για αλλαγή, εμπνευσμένη από πρόσφατες εξελίξεις την Κύπρο και την ΕΕ.

Το 1910 κατά την διάρκεια των εργασιών της Δεύτερης Διεθνούς Συνδιάσκεψης των Σοσιαλιστριών Γυναικών στην Κοπεγχάγη, η Γερμανίδα σοσιαλίστρια και μεγάλη επαναστάτρια Κλάρα Τσέτκιν έθεσε το ζήτημα της θεσμοθέτησης Διεθνούς Μέρας της Εργαζόμενης Γυναίκας, ως φόρο τιμής στις δύο ιστορικές απεργίες των ΗΠΑ και ταξικής αλληλεγγύης στις εργαζόμενες γυναίκες όλου του κόσμου. Αποφασίστηκε ότι κάθε χρόνο, σε κάθε χώρα, θα γιορτάζεται στις 8 του Μάρτη η «Ημέρα της Γυναίκας» με το σύνθημα «Η ψήφος για τις γυναίκες θα ενώσει τις δυνάμεις μας στον αγώνα για το σοσιαλισμό". Έκτοτε, η μέρα αυτή εορταζόταν κατά κύριο λόγο από το σοσιαλιστικό κίνημα και τις κομμουνιστικές χώρες μέχρι το 1977, οπόταν η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τα κράτη μέλη να ανακηρύξουν την 8η Μαρτίου ως Ημέρα του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των γυναικών και την παγκόσμια ειρήνη. Με αφορμή τη φετινή 8η του Μάρτη, η Μερόπη Τσιμίλλη θα επιχειρήσει μια αναδρομή στις ρίζες του γυναικείου κινήματος, ως μέρος και έκφραση της ταξικής πάλης, για να φτάσει μέχρι τις μέρες μας όπου το κίνημα επιστρέφει στις ιδεολογικές του καταβολές, με τα αιτήματά του να αφορούν ξανά και τις τρεις μορφές εκμετάλλευσης: την έμφυλη, την ταξική και την εθνοτική.

Με αφόρμηση ευρήματα έρευνας πάνω στις ιδέες των ελληνοκύπριων μαθητριών και μαθητών σε σχέση με αντικρουόμενες ιστορικές ερμηνείες, η Μαρία Κ. Γεωργίου θα συζητήσει τις γενικότερες διαδικασίες που αποκαλύπτονται μέσα από τις ιδέες των μαθητών μας, με σκοπό να θέσει κάποιους προβληματισμούς για το τι σηματοδοτούν τα ευρήματα αυτά όσον αφορά στα γενικότερα τι, πως και γιατί της ιστορίας στο ελληνοκυπριακό σχολείο.

- Ποιες είναι οι γενικότερες διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα όσον αφορά στην ιστορική σκέψη των παιδιών μας;

- Γιατί ένα μάθημα το οποίο “έχει τη δυνατότητα να μας εξανθρωπίσει όσο κανένα άλλο” (Wineburg, 2001) καταλήγει να γίνεται πεδίο ιδεολογικών και πολιτικών αντιπαραθέσεων;

- (Πώς) Πρέπει να προχωρήσουμε σε επίπεδο πολιτικών αποφάσεων, αλλά και εφαρμογής στην τάξη, σε σχέση με τη διδασκαλία της ιστορίας;

Η παρουσίαση θα εξετάσει την απόφαση της Κυβέρνησης να τοποθετήσει συρματόπλεγμα στα όρια της Νεκρής Ζώνης, απόφαση που έχει δημιουργήσει δικαιολογημένες αντιδράσεις σε τοπικό επίπεδο και αντιπαραθέσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Ηνωμένα Έθνη. Θα αξιολογηθούν οι ανθρωπιστικές, κοινωνικές και πολιτικές πτυχές του ζητήματος και σε ποιο βαθμό δημιουργούν ή ενδέχεται να δημιουργήσουν νέες πρακτικές και τετελεσμένα στη Νεκρή Ζώνη.

Μια αναφορά στο ημερολόγιο που κρατούσε ο Γ. Γρίβας την περίοδο της δράσης της ΕΟΚΑ και το οποίο έπεσε στα χέρια των Βρετανών. Τι έμαθαν οι Βρετανοί από το ημερολόγιο και το αρχείο που περιλάμβανε; Ποια και πόση ζημιά προκλήθηκε στην οργάνωση; Τι καταγράφεται στο ημερολόγιο;

Η υγεία είναι δημόσιο αγαθό και η συνεχιζόμενη πανδημία μας το επιβεβαιώνει καθημερινά με τον πιο τραγικό τρόπο. Το κράτος έχει υποχρέωση να παρέχει τη χρηματοδότηση και τα μέσα για τα δημόσια νοσοκομεία, τους επαγγελματίες υγείας και τον απαιτούμενο εξοπλισμό.

Ταυτόχρονα οφείλει να διασφαλίσει όπως όλες και όλοι να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες και εμβόλια. Γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες του ανταγωνισμού στην απόκτηση εμβολίων, των αδιαφανών συμφωνιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Σε βάρος της υγείας των λαών, αφήνονται να θησαυρίσουν οι κολοσσοί εκμεταλλευόμενοι την πανδημία.

Στην Κύπρο η προμήθεια βασικού εξοπλισμού και τεστ γίνεται η αφορμή για να θησαυρίζουν συγκεκριμένες εταιρείες στις οποίες ανατίθενται συμβόλαια προμηθειών με αδιαφανείς διαδικασίες και ύποπτες διασυνδέσεις.

Ο γιατρός Άθως Γεωργίου, που υπόγραψε για την Κύπρο την Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών #ΟχιΚέρδηαποτηνΠανδημία, θα μας δώσει τη δική-του αναφορά για το θέμα.

Η άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη που θα γίνει στη Γενεύη το τέλος του μήνα θεωρείται ορόσημο για την παρακάτω πορεία του Κυπριακού και των διαπραγματεύσεων για τη λύση-του. Με την Τουρκία και τον Τατάρ να δηλώνουν καθημερινά ότι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία δεν αποτελεί πια το δικό-τους στόχο και προσβλέπουν σε Συνομοσπονδία ή Δυο Κράτη, και τον Νίκο Αναστασιάδη να μην είναι καθόλου πειστικός ότι θέλει να ξαναρχίσουν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά, αμφισβητώντας σε κάθε ευκαιρία την έννοια της Πολιτικής Ισότητας, το φάσμα της κατάρρευσης των συνομιλιών είναι πολύ πραγματικό.

Πόσο αποφασισμένοι είναι η Τουρκία και ο Τατάρ να επιμένουν σε θέσεις που οι Ελληνοκύπριοι δεν μπορούν να δεχτούν; Πόσο είναι αποφασισμένος ο Αναστασιάδης να απορρίπτει την Πολιτική Ισότητα που αποτελεί προϋπόθεση για την αποδοχή λύσης από τους Τουρκοκύπριους; Είναι πιθανόν να εκπλήξουν η Τουρκία και ο Τατάρ αποδεχόμενοι την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία; Υπάρχει η πιθανότητα κάτω από τη διεθνή πίεση ο Αναστασιάδης να αποδεκτή την Πολιτική Ισότητα; Ποιες είναι οι δυνατότητες να ασκήσουν πίεση για τη λύση του Κυπριακού οι ίδιοι οι Κύπριοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, και με ποιο τρόπο πρέπει να δράσουν;

Για να συζητήσουμε το θέμα της Πενταμερούς θα έχουμε σύντομες εισαγωγικές παρεμβάσεις από τους Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, Τάκη Χατζηδημητρίου, Μιχάλη Παπαπέτρου, Ελένη Μελεάγρου. Θα ακολουθήσει, όπως πάντα, συζήτηση στο Καφενείο.

Μπροστά στην Πενταμερή (ΤΧ) Περιουσιακό και Βαρώσι (ΕΜ)

Στις 21 του Απρίλη 1967 η Ελλάδα ξυπνούσε στη σκιά του πραξικοπήματος των Συνταγματαρχών. Εφτά χρόνια στρατιωτικής δικτατορίας έμελλε να ακολουθήσουν υποβάλλοντας τον Ελληνικό λαό σε απίστευτο εξευτελισμό και ταλαιπωρία. Αποκορύφωμα η κατάπνιξη της εξέγερσης του Πολυτεχνείου και λίγο αργότερα το πραξικόπημα στην Κύπρο και η Τουρκική εισβολή.

Η 21η του Απρίλη ήταν το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της αδυναμίας της Ελλάδας να ανακάμψει από τη χυδαιότητα του εμφυλίου πολέμου και την κυριαρχία της Δεξιάς με τη στήριξη της Δύσης. Οι αναλαμπές της οικοδόμησης της δημοκρατίας στη σύντομη περίοδο της διακυβέρνησης του Γεώργιου Παπανδρέου ήταν περισσότερο από όσο μπορούσαν να αντέξουν οι υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών, το Παλάτι και η ελληνική Δεξιά. Μήνες πολιτικής εκτροπής δεν μπόρεσαν να σταθεροποιήσουν την διακυβέρνηση από τη δεξιά και η Ελλάδα φαινόταν να οδηγείται προς τη λύση του αδιεξόδου μέσα από εκλογές όπου ο Γεώργιος Παπανδρέου ήταν βέβαιο πως θα ήταν ο μεγάλος νικητής. Οι Συνταγματάρχες πρόλαβαν ακριβώς αυτή την εξέλιξη.

Η Αντίσταση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο άρχισε να χτίζεται από την πρώτη στιγμή. Μια αντίσταση που άνοιγε το χάσμα ανάμεσα στον αγώνα και την υποταγή. Ο Τάκης Χατζηδημητρίου, ένας από τους πρωτεργάτες αυτής της Αντίστασης στην Κύπρο, θα μας μιλήσει για την 21η Απριλίου και τη σημασία-της, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Κύπρο.

Το ζήτημα της ελευθερίας της έκφρασης εμφανίστηκε και πάλι στην Κύπρο με την απόπειρα εξοστρακισμού του ζωγράφου Γιώργου Γαβριήλ με αφορμή τα «ασεβή» έργα-του που είχε το θράσος να αναρτήσει στην προσωπική-του σελίδα στο διαδίκτυο. Μερικά από τα επίμαχα έργα παρουσίαζαν από τη μια τον Χριστό σαν συμπαραστάτη των κατατρεγμένων, με τι διαφορά ότι οι κατατρεγμένοι τύγχανε να είναι πρόσφυγες, επαναστατημένοι νεολαίοι και οργανωμένοι αντιφασίστες. Αλλά είχαν στόχο την υποκρισία των εκκλησιαστικών αξιωματούχων ή τη διαφθορά των πολιτικών ηγετών.

Η επίθεση της Δεξιάς γενικά και των κρατικών και εκκλησιαστικών θεσμών απειλεί να μας πάρει πίσω στον Μεσαίωνα. Δείχνει όμως πόσο εύθραυστη είναι η ελευθερία της έκφρασης που με τόσο κόπο κερδήθηκαν μέσα από τα δεινά και τους αγώνες των ανθρώπων.

Ο Γιώργος Γαβριήλ θα μας μιλήσει για την ταλαιπωρία-του και τον προπηλακισμό που δέχτηκε και τη δική-του προσέγγιση στην Τέχνη και το ρόλο-της στη σημερινή κοινωνία.

Η απόφαση για μεταστέγαση του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Κύπρου στο κτίριο του Σχολείου Φανερωμένης προκάλεσε προβληματισμό και συζήτηση για τα αποτελέσματα αυτής της κίνησης. Αποτελέσματα με επιπτώσεις τόσο στην κοινωνική και πολεοδομική εξέλιξη της παλιάς Λευκωσίας όσο και στους κατοίκους που τα παιδιά-τους φοιτούν εκεί.

Αναμφίβολα η παρουσία του Πανεπιστημίου Κύπρου μέσα στην παλιά πόλη αποτελεί μια ανάσα στην σχεδόν μονοσήμαντη προσπάθεια «ανάπτυξης» μέσα από τη δημιουργία και επέκταση χώρων εστίασης και διασκέδασης που απειλεί να μετατρέψει τον χώρο σε ένα τεράστιο εστιατόριο, αφιλόξενο για οποιαδήποτε λειτουργία μιας κανονικής ζωής.

Από την άλλη, το Σχολείο της Φανερωμένης είναι αποτέλεσμα της δημιουργίας μιας κοινότητας, κυρίως μεταναστών, που ρίζωσαν σ’ αυτό το χώρο και αποτελούν σήμερα ίσως την πιο σημαντική ζωντανή παρουσία εντός των τειχών. Το κλείσιμο του σχολείου απειλεί να σκοτώσει αυτή την κοινότητα και να επιτείνει τη μονοσήμαντη ανάπτυξη της πόλης.

Αυτά τα ζητήματα και το μέλλον και τις προοπτικές της παλιάς Λευκωσίας θα συζητήσουν οι Γιώργος Μεσαρίτης Νίκος Τριμικλινιώτης Σωκράτης Στρατής, τρεις άνθρωποι που έχουν ασχοληθεί με διάφορες πτυχές του θέματος, σε μια προσπάθεια να δούμε τις πολύπλοκες προεκτάσεις του.

Μια (διαδικτυακή) παρουσίαση του Θεόδωρου Ρακόπουλου για το Καφενείο της Πέμπτης Τα χρυσά διαβατήρια έφεραν την Κύπρο στο διεθνές ενδιαφέρον για λόγους που δεν τιμούν την Δημοκρατία. Βασισμένη σε δεκαδες συνεντεύξεις με τους ανθρώπους που συγκρότησαν την Made in Cyprus βιομηχανία διαβατηρίων, η παρουσίαση αυτή θα συζητήσει κριτικά τις διαστάσεις της φαινομένου πώλησης πολιτειότητας στην κυπριακή κοινωνία και για την Κυπριακή Δημοκρατία.

Οι εκλογές στις 30 του Μάη γίνονται σε κλίμα γενικής απαξίωσης θεσμών και αξιών, σε κλίμα απόγνωσης και απελπισίας. Τα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής, η κυνική αδιαφορία για τη λύση του Κυπριακού, ο έλεγχος και η εργαλειοποίηση των μέσων μαζικής επικοινωνίας από τους κυβερνώντες τείνουν να γελοιοποιήσουν κάθε έννοια δημοκρατίας και δικαιοσύνης. Ακόμα και η διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση μετατρέπεται σε μεθοδολογία καταπίεσης και κατάπνιξης κάθε αντίθετης άποψης.

Ωστόσο, μέσα σ’ αυτό το κλίμα υπάρχουν δείγματα αντίστασης που περιέχουν δυνατότητες ευρύτερης συσπείρωσης και οργάνωσης του αγώνα υπεράσπισης της δημοκρατίας και αντιμετώπισης του αυταρχισμού της κυβέρνησης Αναστασιάδη.

Σ’ αυτή τη συσπείρωση η σημαντικότερη πολιτική δύναμη είναι αναπόφευκτα το ΑΚΕΛ. Πολλοί ψηφοφόροι που δεν ανήκουν σ’ αυτό το κόμμα, ή ακόμα και διαφωνούν μαζί-του σε πολλά ζητήματα, θα ψηφίσουν ΑΚΕΛ γιατί θεωρούν πως σ’ αυτή τη στιγμή ένα δυνατό ΑΚΕΛ θα παίξει σημαντικό ρόλο αναχώματος στη διαφθορά, τη διαπλοκή και τον κυνισμό της κυβέρνησης.

Το Καφενείο της Πέμπτης οργανώνει στις 20 του Μάη μια συζήτηση με θέμα «Γιατί θα ψηφίσω ΑΚΕΛ» για να ακούσουμε τους λόγους που μη-Ακελικοί θα ψηφίσουν ΑΚΕΛ. Στη συζήτηση έχουμε ζητήσει από μη-Ακελικούς να μας πουν τους προβληματισμούς και τους λόγους που τους οδήγησαν σ’ αυτή την απόφαση. Όπως πάντα, θα ακολουθήσει συζήτηση όπου θα μπορούν οι παρόντες να μας δώσουν τους δικούς-τους προβληματισμούς και απόψεις.

Η εύθραυστη εκεχειρία στην Παλαιστίνη αφήνει τη Γάζα για άλλη μια φορά με εκατοντάδες νεκρούς, χιλιάδες άστεγους και ολόκληρο τον πληθυσμό-της σε απελπιστικές συνθήκες όπου η ίδια η επιβίωσή-τους εξαρτάται απο τη λιγοστή ανθρωπιστική βοήθεια που στέλλει η διεθνής κοινότητα. Μια εκεχειρία που δεν λύνει τίποτε όσο η Ισραηλινή κυβέρνηση συνεχίζει να καταπατεί κάθε δίκαιο και κάθε συμφωνία με τους Παλαιστίνιους και να εφαρμόζει απάνθρωπες πολιτικές εθνικού ξεκαθαρίσματος και κατάληψης ολοένα και περισσότερων Παλαιστινιακών εδαφών και περιουσιών.

Η απόφαση για εκδίωξη των Παλαιστινίων απο γειτονίες της Ανατολικής Ιερουσαλήμ είναι μια τέτοια χυδαία πράξη που πυροδότησε τη μεγαλύτερη έκρηξη θυμού και αντίστασης στον Παλαιστινιακό πληθυσμό εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Αυτή η απόφαση είναι συνέχεια της μεταφοράς της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών απο τον Τραμπ και της «ομαλοποίησης» των σχέσεων του Ισραήλ με μια σειρά Αραβικών κρατών που λίγο ενδιαφέρονται για τα εγκλήματα που γίνονται σε βάρος των Παλαιστινίων.

Οι βομβαρδισμοί της Γάζας είναι ακόμα πολύ χρήσιμοι για την επιβίωση του υπόδικου Πρωθυπουργού του Ισραήλ που ελπίζει πως με την έξαρση της σύγκρουσης ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους θα σταματήσει την προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης με συμμετοχή των Αράβων βουλευτών στην Κνεσσέτ.

Για την κατάσταση στην Παλαιστίνη θα μας μιλήσουν δυο Παλαιστίνοι αγωνιστές με μακρόχρονη συμμετοχή στον ηρωικό αγώνα για τη σωτηρία της ίδιας της ύπαρξης των Παλαιστινίων στη χώρα-τους.

Παρά την πτώση των ποσοστών του ΔΗΣΥ, το κόμμα της Κυβέρνησης πανηγυρίζει την πρώτη θέση πήρε λόγω της ακόμα μεγαλύτερης πτώσης των ποσοστών του ΑΚΕΛ. Το ότι το μεγάλο κόμμα της αριστεράς απέτυχε να κεφαλαιοποιήσει την ανυποληψία στην οποία περιέπεσε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη, επιβάλλει σοβαρό αναστοχασμό τόσο μέσα στο κόμμα όσο και στην ευρύτερη αριστερά.

Το σημαντικό ποσοστό των κομμάτων που μένουν έξω από τη βουλή είναι αξιοσημείωτο ενώ η μεγάλη άνοδος του ΕΛΑΜ είναι ενδεικτική της πορείας σήψης της Κυπριακής πολιτικής σκηνής. Με την ΕΔΕΚ και τους Οικολόγους να σημειώνουν απώλειες (ας μην ξεχνούμε πως η ΕΔΕΚ διεκδίκησε τις εκλογές σε συνεργασία με τη Συμμαχία Πολιτών) δείχνει πως τέτοια κόμματα δεν αποτελούν την πρώτη επιλογή διαμαρτυρίας. Ο Γιώργος Καψής αναλύει τα αποτελέσματα των εκλογών σαν έναρξη μιας συζήτησης που πρέπει να γίνει και ίσως αποδειχτεί κρίσιμη για τη μελλοντική πορεία της αριστεράς στην Κύπρο.

Η ατζέντα για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια (WPS) υπήρξε μια αμφίσημη πλατφόρμα για εορτασμό επιτευγμάτων και θρήνου για αποτελέσματα. Οι γυναίκες που δουλεύουν για την ειρήνη σε όλο τον κόσμο γίνονται ολοένα και πιο διεκδικητικές μετά την υιοθέτηση του ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας UNSCR 1325 και έχουν βρει συμμάχους σε όλες τις δομές του ΟΗΕ για να ενισχύσουν τις φωνές τους.

Ωστόσο, όσο κι αν έχουν κάνει γνωστή την παρουσία τους σε ειρηνευτικές διαδικασίες στη Συρία, τη Λιβύη, το Νότιο Σουδάν, την Κύπρο, τις Φιλιππίνες, την Κολομβία και αλλού, έχουν επίσης δει την αναγνώριση να συνοδεύεται με απροθυμία να υιοθετήσουν ουσιαστικά τις πρόνοιές τους στην ουσία τους.

Δεκαπέντε ψηφίσματα μετά το UNSCR 1325, γιορτάζουμε τώρα την αποτροπή ψηφισμάτων που επιδιώκουν να εντάξουν την ατζέντα του WPS για να υπαναχωρήσουν στα φεμινιστικά κέρδη, όπως πρόσφατα κατέθεσε η Ρωσία. Πράγματι, η σχέση μεταξύ της ηπιότερης γλώσσας στην οποία συχνά διατυπώνεται η άποψη του WPS και των πιο ριζοσπαστικών φεμινιστικών ισχυρισμών που συνδέουν το φύλο με τη σύγκρουση ήταν συχνά δημιουργική. Ένας από τους θεμελιώδεις ισχυρισμούς του WPS είναι ότι η συμπερίληψη των γυναικών οδηγεί σε μακροχρόνια ειρήνη. Αυτό δεν είναι μόνο ένας εμπειρικός ισχυρισμός αλλά και πολιτικός, με τον οποίο αυτή η ένταξη συνδέεται με την ένταξη γενικότερα, τη διαφάνεια, τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Αυτή η σύνδεση παρέχει επίσης την κατεύθυνση για ευρύτερες ατζέντες παρέμβασης που χρησιμοποιούν προοπτικές για το φύλο για να υποστηρίξουν ευρείες θεσμικές αλλαγές μετά τη σύγκρουση.

Η κυβέρνηση Αναστασιάδη–Συναγερμού ήδη από το 2013 που πήρε την εξουσία, κατάργησε το καθεστώς της μισθωτής εργασίας για τους εκπαιδευτικούς των Απογευματινών και Βραδινών Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων (ΑΒΠ) του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας (ΥΠΠΑΝ) και τους μετέτρεψε σε «αυτοεργοδοτούμενους».

Το επιβληθέν καθεστώς απασχόλησης με αγορά υπηρεσιών αφορά, και πρέπει να αφορά, όλη την κοινωνία, και όχι μόνο τις πέντε χιλιάδες τους εκπαιδευτικούς που το υφίστανται και που ήδη βρίσκονται στην 5η εβδομάδα της επ’ αόριστον απεργίας τους. Πρόκειται για σαφή ολίσθηση σε καθεστώς περιστασιακής εργασίας, το οποίο γενικότερα μεθοδεύουν οι κυβερνώντες καταργώντας δικαιώματα των εργαζομένων που κατακτήθηκαν με μακρόχρονους αγώνες. Οι εκπαιδευτικοί που σήμερα πλήττονται, όπως και άλλες ομάδες εργαζομένων που υφίστανται τις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις μια ανάλγητης κυβέρνησης, έχουν και θα πρέπει να έχουν την ενεργό συμπαράσταση και συμπαράταξη όλης της κοινωνίας.

Ο Ιάκος Δημητρίου και ο Απόστολος Σκουρουπάτης θα αναπτύξουν το καίριο αυτό ζήτημα, αναλύοντας και το χρονικό του από το 2013 μέχρι σήμερα και τις δυσοίωνες προεκτάσεις του αν δεν υπάρξει αποφασιστική αντίσταση.

Το Καφενείο της Πέμπτης φιλοξενεί τον Χρίστο Χατζήπαπα και τον Χρήστο Αργυρού, οι οποίοι θα παρουσιάσουν το βιβλίο "(Παρ)εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου" που μόλις κυκλοφόρησε και την έκδοση του οποίου επιμελήθηκαν. Το βιβλίο είναι μια συλλογή από 27 διηγήματα "για την αλλοτρίωση και τη διαφθορά" από 26 συγγραφείς. Η εικόνα του εξωφύλλου είναι φωτογραφία πίνακα της Σοφίας Χατζήπαπα.

"Δημόσιοι υπάλληλοι που καταχρώνται τη θέση τους με στόχο τον πλουτισμό, αλλά και άλλοι που δεν υποκύπτουν σε πιέσεις εργολάβων και οικονομικών παραγόντων, το ηθικό δίλημμα για μια παρανομία που θα έσωζε το μέλλον ενός ορφανού, ένας λογοκλόπος ποιητής, ένα κυνήγι "θησαυρού" από μια ομάδα πειρατών, μια καταγραφή αντικειμένων και σκέψεων ενόψει της αφυπηρέτησης ενός διπλωμάτη, το ξύπνημα του παλιού πάθους ενός αστυνομικού σε μια παράνομη χαρτοπαικτική λέσχη, η αυτοκτονία του εξάρχοντος βιολιστή της Κρατικής Ορχήστρας έξω από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, μια υδρόγειος σφαίρα επικαλυμμένη με χαρτονομίσματα των 500 ευρώ, ένας ζωγράφος που μεταμορφωμένος εσωτερικά ολοκληρώνει τη Μεταμόρφωση επί του όρους Θαβώρ, κουμπαριές που κρύβουν αμαρτωλά μυστικά, μια αδέσποτη σφαίρα που σπέρνει το θανατικό στα σώματα και στις ψυχές, η εσωτερική πάλη ενός ταπεινού γραφέα, μια αλληγορική κατάθεση ψυχής για τη σήψη, μια ηλικιωμένη γυναίκα που κτίζει τείχη γύρω της, ένας φυλακισμένος και οι VIP συγκρατούμενοί του, ένα νησί που σαλπάρει από τη Μεσόγειο με προορισμό τον παγωμένο βορρά, ένας πολλαπλός βιασμός και ένας πατέρας άτολμος να τα βάλει με το κατεστημένο, ένας "γραφικός" κύριος που καταγγέλλει εαυτόν για υπέρβαση ορίου ταχύτητας, ένα αλλόκοτο αερόστατο πάνω από την Κύπρο, ένα χριστουγεννιάτικο τηλεφώνημα για μια πρόσληψη στον φωτεινό κόσμο των ΜΜΕ, ένας άνθρωπος που αντιμετωπίζεται ως αλλόχθων από ομοεθνείς του γραφειοκράτες, ένας διάλογος πατέρα-γιού για το πόσο εθιστική είναι η κατανάλωση ζάχαρης, οι υψηλές προσδοκίες ενός κομματικού παράγοντα για υπουργοποίηση σε ένα επικείμενο ανασχηματισμό και οι αλλόκοτες μαζικές αυτοκτονίες που αναζητούν μάταια την αιτία τους.

Όλες αυτές οι άλλοτε αλληγορικές κι άλλοτε τόσο ρεαλιστικές ιστορίες συνθέτουν μια (ΠΑΡ)ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΓΛΥΚΕΙΑΣ ΧΩΡΑΣ ΚΥΠΡΟΥ... "