Τον 3ο αιώνα στον δυτικό κόσμο η PAX ROMANA, η «παγκόσμια ειρήνη», παραπαίει. Η εξαντλημένη ρωμαϊκή αυτοκρατορία δέχεται πιέσεις από το βορρά και από παντού. Η ανατολή θάλλει από πολεμοχαρείς ηγεμόνες, άρπαγες λαούς και μονοθεϊστικά ιερατεία. Οι επίγονοι του Αλέξανδρου έχουν διαδράμει την πορεία τους και σβήνουν κάτω από την πίεση περσικών και άλλων επανερχόμενων ανατολικών δυνάμεων. Το πνεύμα, ο λόγος και οι κοινωνίες σαρώνονται από θρησκευτικά κινήματα που ξεκινούν από την μέση ανατολή και αλώνουν τους λαούς στη μεν δύση οι χριστιανοί και στην ανατολή οι ζαρατούστριοι.

Μέσα στην αναβράζουσα αυτή δυναμική ένας ονειροπαρμένος ζωγράφος από τη Μεσοποταμία συγκεράζει διάφορες θεοσοφικές τάσεις και στάσεις ζωής σε μια κεντρική διδασκαλία και καταφέρνει να δημιουργήσει ένα κίνημα ειρήνης στην ανατολή που μπαίνει σφήνα στην απολυτότητα των μονοκρατικών θεωριών, διαδίδεται ραγδαία και διατηρείται για αιώνες πριν το εκμηδενίσει η επικράτηση της ιμπεριαλιστικής θεοκρατίας.

Ήταν ο παρεξηγημένος Μάνης Κχαγιάν άλλως Μανιχαίος το δε κίνημα και η θεωρία του Μανιχαϊσμός που επεκράτησε από το επίσημο αφήγημα να χαρακτηρίζεται ως «δυισμός απόψεων» που κλονίζει την πίστη και την κοινωνική σταθερότητα.

Ο Αλέκος Τριγγίδης θα μας ξεναγήσει στην ιστορία και τη σημασία του Μάνη Κχαγιαν και του Μανιχαϊσμου για την εξέλιξη της παγκόσμιας κοινωνίας και σκέψης.

Εδώ και αρκετό καιρό αναπτύσσεται μια έντονη προσπάθεια απομυθοποίησης του Μακάριου και μετατόπισής-του από το βάθρο του μεγάλου ηγέτη στον κατάλογο των μεγάλων εγκληματιών της Κυπριακής ιστορίας. Αυτές τις μέρες της μαύρης επετείου του πραξικοπήματος και της εισβολής αυτή η κριτική εμφανίζεται ιδιαίτερα έντονη και συχνή. Ποιες είναι όμως πραγματικά οι ευθύνες του Μακαρίου; Πόσο χρήσιμη και πόσο δίκαιη είναι η κριτική που του γίνεται;

Ο Θέμος Δημητρίου θα παρουσιάσει τη δική-του οπτική για το θέμα με αναφορές στην ιστορική πορεία του Μακάριου και δικές-του εμπειρίες για τον άνθρωπο που έπαιξε τόσο σημαντικό ρόλο στην Κυπριακή ιστορία.

Στις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70 οι συγκρούσεις ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους μετάτρεψαν τις εθνικές και θρησκευτικές διαφορές ανάμεσα στις δυο κοινότητες σε χάσμα μίσους και δυσπιστίας. Για περισσότερο από μισό αιώνα ήταν γνωστές οι θηριωδίες που έγιναν από τους φανατικούς εθνικιστές της κάθε κοινότητας σε βάρος αθώων πολιτών που ανήκαν στην άλλη.

Ωστόσο, η κάθε κοινότητα είχε το δικό-της αφήγημα, που περιείχε τις θηριωδίες της άλλης και απέκρυπτε τις δικές-της. Τα τελευταία χρόνια, αργά αλλά σταθερά, η ιστορική αλήθεια αρχίζει να τεκμηριώνεται και να γίνεται γνωστή σε όλους χάρις στη συστηματική δουλειά και τολμηρή παρουσίαση των γεγονότων. Για την ελληνοκυπριακή κοινότητα τα πιο σημαντικά γεγονότα που αναδείχτηκαν ήταν οι μαζική εκτέλεση στην Τόχνη και ο σφαγιασμός γυναικόπαιδων στα χωριά Μαράθα, Αλόα και Σανδαλάρι.

Η 11η Μαΐου 1964 υπήρξε κομβικό σημείο στην όξυνση των σχέσεων των δυο κοινοτήτων. Ο φόνος δυο Ελλήνων αξιωματικών και ενός Κύπριου αστυνομικού στην εντός των τειχών Αμμόχωστο και οι εκδικητικές εκτελέσεις αθώων Τουρκοκυπρίων αποτέλεσαν το αντικείμενο εντελώς διαφορετικών αφηγημάτων στην κάθε κοινότητα. Ο Σωτήρης Παρούτης, που ανέδειξε πρόσφατα τα γεγονότα σε έρευνα που παρουσίασε στο τηλεοπτικό κανάλι OMEGA, θα παρουσιάσει το θέμα και τη σημασία της ανάδειξης της ιστορικής αλήθειας για την επούλωση των τραυμάτων που προκάλεσαν οι διακοινοτικές συγκρούσεις.

Όπως κάθε χρόνο, την ερχόμενη Πέμπτη, 28 Ιουλίου 2022, θα έχουμε μια ανασκόπηση της πορείας του Καφενείου της Πέμπτης για το χρόνο που πέρασε. Καλούμε όλους που παρακολούθησαν τις παρουσιάσεις-μας ή ενδιαφέρονται να ακούσουν για τη δουλεια του Καφενείου να συμμετάσχουν και να εκφράσουν τις απόψεις-τους και να δώσουν τις εισηγήσεις-τους για τον επόμενο χρόνο.

Η παρουσίαση θα είναι η τελευταία της περιόδου πριν το καλοκαίρι. Την Πέμπτη, 4 Αυγούστου 2022 το Καφενείο οργανώνει συνεστίαση στον πολιτιστικο σύλλογο Ειρήνη στην Αγλαντζια και όλοι είναι ευπρόσδεκτοι για μια βραδυα επαφης που τόσο την έχουμε ανάγκη. Λεπτομέρειες για συμμετοχη θα δοθουν την ερχόμενη βδομάδα. Την Πέμπτη, 11 Αυγούστου 2022 και την Πέμπτη, 18 Αυγούστου 2022, το Καφενείο θα είναι κλειστο. Θα είμαστε πάλι μαζι με νέες παρουσιάσεις απο την Πέμπτη, 25 Αυγούστου 2022.

Η 1η του Σεπτέμβρη έχει καθιερωθεί σαν παγκόσμια μέρα δράσης των Συνδικάτων για την ειρήνη. Στην Κύπρο η μέρα έχει καθιερωθεί σαν μια κορυφαία δράση κοινού αγώνα ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων για τη λύση του Κυπριακού. Μετά από τις δυσκολίες που εμπόδισαν αυτή τη δράση λόγω της πανδημίας, η εκδήλωση πραγματοποιείται και πάλι και αναμένεται να συνεχίσει την παράδοση του κοινού αγώνα.

Ο Χρίστος Τομπάζος, που από τη θέση του Συνδικαλιστή συμμετέχει ενεργά σ’ αυτή την προσπάθεια, θα μιλήσει για τη σημασία της ημέρας και τις προσδοκίες του συνδικαλιστικού κινήματος για την ειρήνη στην Κύπρο και τον κόσμο.

Η αποκάλυψη της παρακολούθησης του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη και του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη από την Ελληνική Υπηρεσία Πληροφοριών έχει προκαλέσει την μεγαλύτερη πολιτική κρίση στην Ελλάδα μετά το δημοψήφισμα του 2015. Είναι αμφίβολο αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα μπορέσει να αποφύγει την παραίτηση μπροστά στο Ελληνικό Γουότεργκεϊτ.

Όπως ήταν αναμενόμενο, πολύ γρήγορα το σκάνδαλο ενέπλεξε και την Κύπρο, σαν συνέχεια της υπόθεσης του κατασκοπευτικού βαν, που είχε στην ουσία κουκουλωθεί από την Κυπριακή αστυνομία και την κυβέρνηση Αναστασιάδη.

Ο Αντώνης Τούμπας θα παρουσιάσει τα στοιχεία της υπόθεσης και θα δώσει τις δικές-του προεκτάσεις για την πολιτική διάσταση των παρακολουθήσεων στην Ελλάδα και την Κύπρο. Παρεμβάσεις θα κάμουν και οι δημοσιογράφοι Ανδρέας Παράσχος και Αριστείδης Βικέτος.

Το καθολικό δικαίωμα στην Παιδεία αποτελεί βασικό πυλώνα μιας δίκαιης και δημοκρατικής κοινωνίας. Η γνώση και η καλλιέργεια κριτικής σκέψης είναι ουσιώδεις για την αντίσταση στη χειραγώγηση, για την κατανόηση της κοινωνίας και, επομένως και κυρίως, για την αλλαγή της κοινωνίας.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με επείγοντα προβλήματα που έχει οξύνει ή και δημιουργήσει η καταστροφική εκπαιδευτική πολιτική των τελευταίων χρόνων, η οποία διέπεται ουσιαστικά από την κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη ευρωπαϊκή στρατηγική για την Εκπαίδευση, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό την αντίληψη του αγαθού της Παιδείας ως χρηστικό εμπορικό προϊόν, προσανατολισμένο στις ανάγκες της αγοράς και που να υπακούει στους νόμους της, μετρήσιμο με ποσοτικά κριτήρια, που καθορίστηκαν με όρους παραγωγικότητας ως τρόπος ιεραρχικής ταξινόμησης και διαφήμισης της γνώσης, ως ένα νέο "νόμισμα" εκπαιδευτικής "αξίας".

Η στροφή αυτή, αποκλήθηκε "μεταρρύθμιση", ενώ, αντίθετα, συνιστά μια πλήρη απορρύθμιση.

Οι τελευταίες αποκαλύψεις σχετικά με το «Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα» (Χρυσά Διαβατήρια) δείχνουν την έκταση και το βάθος της διαφθοράς και διαπλοκής που έχει πάρει πρωτόγνωρες διαστάσεις κατά την προεδρία Αναστασιάδη.

Η Αλεξάνδρα Ατταλίδη αναλύει το φαινόμενο και τις πολιτικές προεκτάσεις του μεγαλύτερου ίσως οικονομικού σκανδάλου στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας για το Καφενείο της Πέμπτης.

Η σκανδαλώδης και τιμωρητική απόλυση των τριών συνδικαλιστριών καθηγητριών της Αγγλικής Σχολής αυτό το καλοκαίρι, δεν αποτελεί παρά μόνο την κορυφή ενός παγόβουνου προβληματικών επιλογών, αδίστακτων επιθέσεων και υπόσκαψης της Σχολής, για το οποίο θα μιλήσει στις 29 Σεπτεμβρίου στο Καφενείο της Πέμπτης ο Αντώνης Αντωνίου.

Για το περιεχόμενο της παρουσίασής του, και επιλέγοντας ως τίτλο της ένα σύνθημα που γράφτηκε το 2008 σε τοίχο της Σχολής, ο Αντώνης Αντωνίου, απόφοιτος, για 30 χρόνια εκπαιδευτικός και πρώην υποδιευθυντής της Αγγλικής Σχολής, γράφει: "Όταν τον Μάη 2008 κάποιοι μαθητές έγραφαν πάνω στον τοίχο της Σχολής το πιο πάνω σύνθημα αυτό προκάλεσε ειρωνεία για τη φαινομενική αντίφαση. Χρόνια αργότερα φάνηκε ότι αυτή η φράση περιέκλειε την ουσία ενός μεγάλου αγώνα που έδιναν οι κυρίαρχες κοινωνικές ομάδες της Λευκωσίας. Αυτή η προσπάθεια άρχισε δειλά την δεκαετία του 1990 αλλά έγινε πολύ έντονη μετά την εισδοχή των Τουρκοκύπριων μαθητών το 2003. Μετά το 2008 και την εκλογή Χριστόφια, πήρε άλλες διαστάσεις, με προσωπικές επιθέσεις και λάσπη σε διάφορα επίπεδα. Μετά το 2013 υπήλθε η επικράτησή τους με συνεχή προσπάθεια για πλήρη έλεγχο. Η τελευταία πράξη παίχτηκε αυτό το καλοκαίρι με την απόλυση των 3 συνδικαλιστριών.

Τα τελευταία 30 χρόνια έγινε συστηματική προσπάθεια να αντικατασταθεί η ιστορία της Σχολής με μύθους όπως για παράδειγμα: «Είναι σχήμα οξύμωρο αλλά η αφοσίωση στα εθνικά ιδεώδη της ελληνοκυπριακής κοινότητας και η πίστη σ’ αυτά, ήταν ανέκαθεν αξίες βαθιά ριζωμένες στη συνείδηση των μαθητών του English School... Ο εθνικόφρονας προσανατολισμός του σχολείου ισχυροποιήθηκε όταν τη δεκαετία του ’90 ανέλαβε ως υπουργός Παιδείας η Κλαίρη Αγγελίδου και δεν θα ήταν παρακινδυνευμένο εάν αποδεχόμασταν ως γεγονός την άποψη ότι οι μαθητές του English School προέρχονταν παραδοσιακά από με δεξιό υπόβαθρο» (Περιοδικό ΜΑΝ).

Σήμερα η Αγγλική Σχολή του 2022 έχει 3 κοινά με την Αγγλική Σχολή του παρελθόντος: το όνομα, κάποιες εγκαταστάσεις και τον θυρεό με το λιοντάρι.

Στην παρουσίαση θα επεξηγηθούν οι διαδοχικές φιλοσοφίες για την εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία (ειδική εκπαίδευση, ένταξη, ενιαία εκπαίδευση) και θα γίνει η διασύνδεσή τους με το πλαίσιο πολιτικής που διέπει το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου.

Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν παραδείγματα που καταδεικνύουν ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα δεν σέβεται το δικαίωμα των παιδιών με αναπηρία σε ποιοτική εκπαίδευση μαζί με τους συνομηλίκους τους. Θα αναφερθούν προτάσεις για τον τρόπο με τον οποίο όλα τα παιδιά, συμπεριλαμβανομένων και των παιδιών με αναπηρία μπορούν να επωφεληθούν και να ενδυναμωθούν από τη φοίτησή τους στο γενικό σχολείο.

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και συγκεκριμένα από τον Σεπτέμβριο, ξεκίνησε μια επιχείρηση αποστολής ανήλικων παιδιών σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, χωρίς τους γονείς τους. Φιλοξενήθηκαν κυρίως σε ιδρύματα με εξαίρεση το νομό Ηλείας όπου πολλά από τα 450 παιδιά δόθηκαν σε ανάδοχες οικογένειες.

Για το θέμα μιλούν η Νιόβη Κερκίδου, συγγραφέας του βιβλίου «Ευχαριστώ» που αναφέρεται στο θέμα και ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μιχαήλ. Και οι δύο είχαν φιλοξενηθεί στο νομό Ηλείας.

Για άλλη μια φορά η επίθεση ενάντια στο ΓεΣΥ εκφράζεται με απόπειρες υπόσκαψής-του. Η απόπειρα της ΟΕΒ να επιβάλει τον διορισμό του Πέτρου Αγαθαγγέλου, γνωστού πολέμιου του ΓεΣΥ, στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΑΥ απέτυχε αφού συνάντησε γενική κατακραυγή. Σε μια εκδικητική κίνηση κατηγορήθηκε ο πρόεδρος του ΟΑΥ Θωμάς Αντωνίου για «σύγκρουση συμφερόντων» και εξαναγκάστηκε σε παραίτηση.

Ο Θωμάς Αντωνίου, για 10 χρόνια και μέχρι πρόσφατα πρόεδρος του ΟΑΥ, μιλά στο Καφενείο της Πέμπτης για την κατάσταση προ ΓεΣΥ, τα συμφέροντα, τη σύγκρουση και τη διεργασία εφαρμογής του, και το ΓεΣΥ σήμερα ως θεσμική κατάκτηση.

Στις 4 Αυγούστου 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς εγκαθιδρύει δικτατορία με τη συγκατάθεση του Γεωργίου Β', επικαλούμενος τον κίνδυνο εσωτερικών ταραχών και την ασταθή διεθνή κατάσταση. Η Μεταξική δικτατορία έφερνε έντονα στοιχεία των ολοκληρωτικών καθεστώτων της Γερμανίας και της Ιταλίας εκείνης της εποχής. Η Βουλή διαλύθηκε, πολλά άρθρα του Συντάγματος αναστάληκαν, τα πολιτικά κόμματα διαλύθηκαν, οι πολιτικοί εξορίστηκαν ή περιορίστηκαν κατ’ οίκον, τα εργατικά συνδικάτα διαλύθηκαν, το εκπαιδευτικό σύστημα αλώθηκε, οι συλληφθέντες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές υποβάλλονταν σε σκληρά βασανιστήρια, εξορίζονταν και πολλοί εκτελούνταν.

Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου δεν καταφέρνει όμως να εκφασίσει τον ελληνικό λαό. Και όταν ο δικτάτορας, τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, αρνείται το τελεσίγραφο να επιτρέψει την είσοδο των ιταλικών δυνάμεων στην Ελλάδα, ο λαός είναι που λέει το μεγάλο ΟΧΙ, και στους Ιταλούς φασίστες και στη συνέχεια στους Γερμανούς Ναζιστές και τους Έλληνες συνεργάτες τους, με την Εθνική Αντίσταση.

Στο Καφενείο της Πέμπτης η Μερόπη Τσιμίλλη επιχειρεί μια αναδρομή στα χρόνια της Μεταξικής Δικτατορίας, με σύντομες αναφορές και στη γέννησή της καθώς και στη "μαύρη" κληρονομιά της.

Το θέμα της Κυπριακής συνείδησης προέκυψε σαν ζήτημα και βίωμα τόσο για την αυτονομία ανεξαρτησία της Κύπρου όσο και για την ανάγκη ειρηνικής συμβίωσης των διαφόρων κοινοτήτων στην Κύπρο. Υπήρξε με αυτήν την έννοια αντιστάθμισμα του διχασμού που προκαλούσε ο Ελληνικός και ο Τουρκικός εθνικισμός με αποκορύφωμα το πραξικόπημα και την εισβολή του 1974.

Η ιδιομορφία της δημιουργίας της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η άρνηση της προώθησης ενός κοινού αφηγήματος από την τοπική εξουσία και την πολιτική ηγεμονική κουλτούρα των δυο μεγάλων κοινοτήτων για ένα κοινό κράτος και την εξάρτηση τους από την Ελλάδα και την Τουρκία. Η κοινή αντίληψη για την Κύπρο έπεσε έτσι στους ώμους των κοινών ανθρώπων αυτού του τόπου.

Ο Αντρέας Παναγιώτου, μέλος της ομάδας που δούλεψε για την έκδοση της «Ανθολογίας ιστορικών κειμένων και αναλύσεων για την εξελικτική πορεία των θέσεων για τον Κυπροκεντρισμό, την Κυπριακή Συνείδηση, την Κυπριακή ταυτότητα και τον Κυπριωτισμό» θα μιλήσει στο Καφενείο της Πέμπτης για την ιστορική διαδρομή αυτών των εννοιών.

Είναι οι επαναστάσεις καλή ή κακή εξέλιξη; Πίσω από αυτό το ερώτημα κρύβεται συνήθως ο στόχος της καταδίκης των επαναστάσεων, μέσα από την ανάδειξη της βίας που τις ακολουθεί, μέσα από την ανάδειξη αποτυχημένων επαναστάσεων, επαναστάσεων που κατέληξαν σε διαφορετικούς δρόμους από αυτούς που είχαν βάλει ως στόχο. Έτσι, ακολουθεί το συμπέρασμα ότι είναι καλό να τις αποφεύγουμε.

Μπορούν όμως να αποφευχθούν οι επαναστάσεις; Θα μπορούσαν αν δεν δημιουργούνταν συνθήκες αβάστακτες για τον κόσμο. Όσο όμως το κοινωνικό σύστημα δημιουργεί τέτοιες, οι επαναστάσεις θα είναι μια αναπόφευκτη εξέλιξη. Όπως όλες, η Ρωσική Επανάσταση ήταν και αυτή ένα αναπόφευκτο ιστορικό γεγονός την ευθύνη του οποίου είχαν οι παράγοντες που ιστορικά δημιουργούν επαναστάσεις: Αβάστακτη καταπίεση, καταστροφές, πείνα, θάνατος.

Ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι δεν ήταν παράγοντας για το ξέσπασμα της όπως πλατιά πιστεύεται. Ήταν όμως ο καθοριστικός παράγοντας για τη νίκη της, οκτώ μήνες μετά το ξέσπασμα της. Μια νίκη που φώτισε μια αχανή καθυστερημένη χώρα, που γέμισε με ελπίδα και απίστευτη ενέργεια για δημιουργία ένα ολόκληρο λαό, που κατάφερε πράγματα και έβαλε στόχους τόσο λίγο γνωστούς…

Ήταν μια επανάσταση που συνεπήρε τους λαούς της υφηλίου και έδωσε ελπίδες για ένα καλύτερο κόσμο. Στον απόηχό της ξέσπασαν εξεγέρσεις και επαναστάσεις σε πολλές χώρες που όμως δεν μπόρεσαν να νικήσουν τη βαρβαρότητα της βίαιης καταστολής, αφήνοντας την επαναστατημένη Ρωσία να αντιμετωπίσει μόνη-της την ανελέητη επίθεση ολόκληρου του καπιταλιστικού κόσμου. Η απομόνωση οδήγησε στον εκφυλισμό της επανάστασης και τη θηριωδία της Σταλινικής περιόδου. Εκείνες οι μέρες όμως, τα πρώτα χρόνια, παραμένουν φάρος και ελπίδα για ένα άλλο κόσμο.

Την ερχόμενη Πέμπτη κλείνει σχεδόν μισός αιώνας από μια κορυφαία εξέγερση του Ελληνικού λαού: την κατάληψη του Πολυτεχνείου που αποτέλεσε την απαρχή της κατάρρευσης της Ελληνικής Χούντας.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν η κορύφωση των αγώνων των φοιτητών και του Ελληνικού λαού για έκφραση της αντίθεσης του στην αμερικανοστήριχτη χούντα και στη δικτατορία των συνταγματαρχών. Μπροστά στην επεκτεινόμενη εξέγερση και το φάσμα της ανατροπής της χούντας από της μάζες, οι συνταγματάρχες αποφάσισαν να πνίξουν την εξέγερση στο αίμα στέλνοντας τα τανκς και καταπλακώνοντας της αγωνιστές Έλληνες φοιτητές.

Λίγοι σήμερα έχουν καθαρή εικόνα του μεγαλείου της της εξέγερσης. Σχεδόν 50 χρόνια μετά, το Πολυτεχνείο φαίνεται σαν μια απομακρυσμένη, ηρωική στιγμή της ιστορίας. Το Καφενείο της Πέμπτης παρουσιάζει αυτή την επέτειο με την Χριστίνα Βαλανίδου που ήταν παρούσα και μέρος της μεγάλης στιγμής.

Η Αριστερή Πτέρυγα της προσκαλεί σε εκδήλωση/συζήτηση με τον διασώστη προσφύγων Ιάσονα Αποστολόπουλο ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ: Δώρος Πολυκάρπου – ΚΙΣΑ (Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό) Νίκος Τριμικλινιώτης – Πανεπιστημιακός Θέμος Δημητρίου – Αριστερή Πτέρυγα ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ: Μερόπη Τσιμίλλη

Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος θα μιλήσει για το διαρκές έγκλημα της επαναπροώθησης προσφύγων και τη βαρβαρότητα μεταχείρισής της απέναντι στην οποία παλεύει η αλληλεγγύη των διασωστών, για το δύσκολο έργο των σωστικών σκαφών, της παρενοχλήσεις που δέχονται, της κατασχέσεις της, την κατασυκοφάντηση των διασωστών και την προσπάθεια διασυρμού της από ένοχες κυβερνήσεις.

Στο πλαίσιο μιας διαρκούς συζήτησης για την Αριστερά και το κυπριακό, διακρίνεται συχνά μια απλουστευμένη προσέγγιση σύμφωνα με την οποία το ΚΚΚ στόχευε στην συγκρότηση εργατο-αγροτικής κυβέρνησης και της ένταξής της σε μια σοβιετική βαλκανική ομοσπονδία, ενώ το ΑΚΕΛ συναίνεσε, και στη συνέχεια στόχευε, στην ένωση.

Αν βλέπουμε την αρχή και το τέλος του νήματος, η πιο πάνω προσέγγιση είναι κατά μεγάλο βαθμό ορθή. Παρουσιάζει όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε ολόκληρη τη διαδρομή και τις διακυμάνσεις της θέσης του ΚΚΚ (μέχρι και την ενσωμάτωση του στο ΑΚΕΛ) για το κυπριακό, σε συνάρτηση με την ανάπτυξη του κόμματος, τις διώξεις, αλλά και τις συνθήκες, τοπικές και διεθνείς.

Αυτη την Πέμπτη, το Καφενείο επιστρέφει στο χώρο-του. Μετα απο σχεδον τρία χρόνια που μεταφερτήκαμε στο ΖΟΟΜ λόγω κορωνοϊου, η συνάντηση θα γίνει υβριδικα. Η παρουσίαση θα γίινει στα γραφεία της Αριστερης Πτέρυγας, Οδος Κυβέλης 16-18, 1087 Λευκωσία. Οσοι θέλουν, θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθουν χωρις τη διαμεσολάβηση του διαδικτύου. Θα υπάρχει επίσης η δυνατότητα συμμετοχης μέσω ΖΟΟΜ ή παρακολούθησης μέσω FACEBOOK.

O Γιώργος Νεοφύτου θα μιλήσει για το πολιτικό θέατρο: Ποια η ιστορία του, τα είδη, ο ρόλος του, η επίδρασή του και ποιοι οι εκπρόσωποί του στις διάφορες εποχές της παγκόσμιας ιστορίας μέχρι σήμερα. Η παρουσίαση γίνεται με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του με τίτλο ΔΥΟ ΘΕΑΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ: «ΟΙ ΠΡΟΔΟΤΑΙ» και «Η ΚΥΠΡΟΣ ΕΙΝΑΙ …ΙΚΗ» που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 2021 από τον εκδοτικό οίκο Αλμύρα της Λάρνακας. Μέρος της παρουσίασης θα αφιερωθεί στο πρώτο από τα έργα αυτά. Αποσπάσματα από το έργο «Οι Προδόται» θα διαβάσει η Πόπη Αβραάμ.

Η σφαιρική κατανόηση μιας πανάρχαιας και καταξιωμένης τέχνης, όπως είναι το Θέατρο Σκιών, ξεκινάει αρχικώς από την εννοιολογική του προσέγγιση και από την αισθητική-φιλοσοφική του θεώρηση. Ακολουθεί η ιστορική προσέγγιση της τέχνης αυτής από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα με ειδικότερη έμφαση στην τέχνη του νεοελληνικού Καραγκιόζη, ο οποίος αποτελεί ένα υποσύνολο του παγκόσμιου Θεάτρου Σκιών. Στην πορεία αυτή και ξεκινώντας από την ελληνιστική εποχή και το Βυζάντιο, περιδιαβαίνουμε την εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας και φτάνουμε στην επίσημη εμφάνιση του νεοελληνικού Θεάτρου Σκιών (μετά από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους). Η ιστορική πορεία του νεοελληνικού εθνικού Θεάτρου Σκιών κατά το 19ο και τον 20ό αιώνα φτάνει μέχρι τη σημερινή εποχή μέσα από μια σειρά καλλιτεχνικών αναζητήσεων, ιδεολογικών συγκρούσεων, ιστορικών ανακατατάξεων και ρηξικέλευθων καινοτομιών.

100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, έχουν γίνει φέτος πάμπολλες εκδηλώσεις μνήμης και αναφορές, με ποικίλες προσεγγίσεις. Στο Καφενείο της Πέμπτης η Πόπη Μουπαγιατζή αφηγείται μια ιδιαίτερη ιστορία, κτισμένη γύρω από την Ιστορία ενός Νυφικού.

Γράφει η Πόπη Μουπαγιατζή: "Είναι μια γλυκόπικρη ιστορία, όπως άλλωστε σχεδόν όλες οι αληθινές ιστορίες των ανθρώπων. Ξεριζωμένη από τον τόπο της η γιαγιά μου, φτάνει διά θαλάσσης στην Ελλάδα, στον Πειραιά, τέτοιες μέρες, παραμονές Χριστουγέννων του 1922. Είχε αφήσει από τον Νιόβρη το Ικόνιο και το σπίτι της, όταν διατάχθηκε να φύγει, με τα δύο της παιδιά: τον εννιάχρονο τότε Γιάννο, τον πατέρα μου, και τον δύο χρόνων θείο μου, τον Αντώνη. Ο παππούς ήταν στα Τάγματα Εργασίας. Έπρεπε λοιπόν να φύγουν, με άγνωστο προορισμό, μέσα σε 24 ώρες, με έναν μπόγο ρούχα ο καθένας και τίποτε άλλο. Φεύγοντας, δεν είχε πιστέψει ούτε στιγμή ότι αυτό θα ήταν για πάντα. Μα ήταν.

Οι δικοί μας πρόσφυγες, οι Μικρασιάτες, οι Τουρκόσποροι ή πρόσφυγκες, όπως για χρόνια αποκαλούνταν από τους παλαιοελλαδίτες, δεν είχαν καιρό για δάκρυα στη νέα μητριά πατρίδα. Όσο κι αν δεν ξεχνούσαν ποιοι ήταν, ο αγώνας για επιβίωση γέμιζε την κάθε τους μέρα. Μα μετά από χρόνια, ξαφνικά, θα ερχόταν ένα γράμμα. Ένα γράμμα, που θα το ακολουθούσε ένα δέμα. Τότε ήταν ίσως η πρώτη φορά που στο σπίτι μας τα στόματα άνοιξαν και μίλησαν... Κι αυτά που είπαν θα σας αφηγηθώ".