marxoudi_web1ekfrasi_logolhs_logo

 

Το "γλωσσάρι" των κυβερνώντων και άλλων τινών, εντός και εκτός

Αρχές του Ιούλη ξεκίνησε η υστερική αντίδραση και (παρα)φιλολογία για το Γλωσσάρι "Λέξεις που έχουν σημασία" που συνέγραψαν Κύπριοι δημοσιογράφοι κάτω από την αιγίδα του ΟΑΣΕ. Με την ενορχηστρωμένη σύμπραξη της συντριπτικής πλειοψηφίας των μέσων ενημέρωσης, η αντίδραση εξελίχθηκε σε θύελλα, και αντανακλώντας την έλλειψη βούλησης των κυβερνώντων και μερίδας της κοινωνίας για επίλυση του Κυπριακού και παραπέρα καλλιεργώντας και ενισχύοντας αυτή τη "λυσο-φοβική" έλλειψη. Το "μέγα ζήτημα" ξεφούσκωσε σχετικά σύντομα, καθώς ταυτόχρονα ήρθε το "αποφασίζουμε και διατάσσουμε" της κυβέρνησης για "εξορθολογισμό" της εκπαίδευσης, που προκάλεσε μια πρωτοφανή αντίδραση και αντίσταση των εκπαιδευτικών. Εν τω μεταξύ, υλοποιήθηκε η καταστροφική απόφαση της κυβέρνησης να ξεπουλήσει το Συνεργατισμό, ενώ η κρίση στην εκπαίδευση συνεχίζεται.

Μετά λοιπόν από ένα τέτοιο καλοκαίρι, που σημαδεύτηκε από ένα ξεπούλημα και την έναρξη μεθόδευσης ενός άλλου ξεπουλήματος, εκείνου του δημόσιου σχολείου, το σημερινό άρθρο, εκ συνειρμού προς το Γλωσσάρι του Ιουλίου, θα ασχοληθεί με ένα άλλο γλωσσάρι, το "γλωσσάρι" των κυβερνώντων και άλλων τινών, εντός και εκτός, εξ αφορμής της πρόσφατης δήλωσης του Προέδρου (20/9) για "παράνομους μετανάστες". 

Παράνομοι μετανάστες: Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συνελήφθη τουλάχιστον αδιάβαστος. Από το 1975 ο όρος περιγράφεται ως βλαβερός από τον ΟΗΕ, καθώς υποβιβάζει τους ανθρώπους σε εμπορεύματα. Μια σειρά σχετικών αποφάσεων/συστάσεων ακολούθησε και, από το 2009, ο όρος "παράνομοι μετανάστες" έχει εγκαταλειφθεί στην ΕΕ, μετά που το Ευρωκοινοβούλιο (14/1/2009) κάλεσε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τα κράτη μέλη να τερματίσουν τη χρήση του, καθώς ο όρος αυτός έχει μια πολύ αρνητική έννοια και αντί αυτού να αναφέρονται σε "παράτυπους/χωρίς έγγραφα μετανάστες". ΚΑΝΕΝΑΣ MEΤΑΝΑΣΤΗΣ KAI KANENAΣ ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ (και ούτε, βέβαια, λαθραίος) κ. Πρόεδρε και μπορείτε να βρείτε όλες τις αποφάσεις συγκεντρωμένες και χρονολογικά στο http://picum.org/Documents/WordsMatter/Words_Matter_Terminology_FINAL_March2017.pdf.  

Όμως ο Πρόεδρος δεν είναι απλά αδιάβαστος. Ο όρος "παράνομοι μετανάστες" και έχει ιδεολογικό περιεχόμενο και εκφράζει ρατσιστική ιδεολογία. Και, ακριβώς γι αυτό, η χρήση του, είτε είναι γνήσια ρατσιστική, είτε οππορτουνιστική ως άνοιγμα προς την ακροδεξιά, την οποία άλλωστε πάντα χρησιμοποιεί, ανά τον κόσμο, ως δεκανίκι η δεξιά και πάντα την νταντεύει.

Μεταφορείς γνώσεων προς το παιδί: Εντελώς πρωτότυπη έκφραση, νέος όρος στο "γλωσσάρι", εισαγμένος από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Γι αυτόν οι εκπαιδευτικοί είναι κάτι σαν το διαδίκτυο, το λεξικό, την εγκυκλοπαίδεια και τις (παραποιημένες) ειδήσεις των ΜΜΕ! Κατά μία έννοια είναι όντως "αχθοφόροι", αλλά όχι γνώσεων. Κουβαλούν (φέρουν) το άχθος των δεινών μιας κοινωνίας που οι κυβερνώντες φτωχοποιούν, και τα οποία δεινά έχουν έως και τραγικές επιπτώσεις στους μαθητές τους. Κουβαλούν το άχθος που προκαλεί η παγερή αδιαφορία των κυβερνώντων σε σχέση με στοιχειώδεις ανάγκες σχολείων, μαθητών και εκπαιδευτικών. Κουβαλούν πολλά άχθη (και θα επανέλθω), μεταξύ των οποίων και εκείνο των άσχετων απαιτήσεων ενός άσχετου ΥΠΠ.      

Εξορθολογισμός: Τα λεξικά δίνουν ερμηνεία του όρου, ως

"η πράξη, η διαδικασία ή το αποτέλεσμα τής εκλογίκευσης",
"η εξήγηση ή ρύθμιση σε συμμόρφωση προς τον λόγο, την αιτία, ή προς τις αρχές τής λογικής"
"η εφαρμογή των αρχών του ορθολογισμού", όπου "oρθολογισμός η συνολική φιλοσοφική κατεύθυνση που αποδέχεται ως γνώμονα και αφετηρία της γνώσεως τη λογική σκέψη".

Οι κυβερνώντες όμως αποφάσισαν να "εξορθολογίσουν" τα λογιστικά (βλ. μπακάλικα) της εκπαίδευσης, με μέτρα που αποκάλεσαν "εξορθολογισμό της εκπαίδευσης", χωρίς ουσιαστική γνώση για τα εκπαιδευτικά, για τη λειτουργία και ανάγκες του σχολείου και για το έργο των εκπαιδευτικών. Επομένως,  ο "εξορθολογισμός" τους, στερούμενος σχετικούς με την εκπαίδευση λόγους, αιτίες και λογική σκέψη, όχι μόνο δεν εφαρμόζει τις αρχές του ορθολογισμού αλλά αποτελεί ύβρη εναντίον τους

Πρόκειται περί γλωσσικής άγνοιας;  Όχι βέβαια! Αντιγράφω από το http://e-cynical.blogspot.com/2008/04/blog-post_08.html:

"Ένα από τα ισχυρότερα προπαγανδιστικά εργαλεία της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας είναι το μονοπώλιο που διατείνεται ότι κατέχει πάνω στην ερμηνεία του τι είναι λογικό και τι παράλογο,του τι αντιπροσωπεύει την κοινή λογική και τι όχι, πάνω σε όλες ανεξαιρέτως τις εκφάνσεις της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής. Έτσι δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι κυρίαρχη θέση στο λεξιλόγιο του νεοφιλελευθερισμού κατέχει η λέξη «εξορθολογισμός». Η δύναμή της συνίσταται στο ότι φυσικά κανένας δεν θα ήθελε να διασυρθεί ως θιασώτης του παράλογου".

Μεταρρύθμιση:  Ο "εξορθολογισμός" των κυβερνώντων αποκλήθηκε και "εκπαιδευτική μεταρύθμιση". Μια ακόμα "μεταρρύθμιση" που είναι ξεκάθαρα απορρύθμιση και διάλυση, όπως είναι και η "μεταρρύθμιση" των ημικρατικών οργανισμών και η "μεταρρύθμιση" των εργασιακών σχέσεων. Μια ακόμα "μεταρρύθμιση" που διαπνέεται από τη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία τους.

Το ακόμα πιο επίνδυνο για τη δημόσια εκπαίδευση είναι πως ο "εξορθολογισμός" των κυβερνώντων αποτελεί το προοίμιο άλλων μεταρρυθμίσεων που θα αφορούν τη φιλοσοφία, στόχο, ήθος και περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Αυτή η μεγάλη ανησυχία δεν εκφράζει βέβαια μόνο τη γράφουσα. Θα χρησιμοποιήσω, ως παράδειγμα, λόγια του Αντώνη Α. Έλληνα, Καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, από το άρθρο του "Ευνοιοκρατικός καπιταλισμός" (Δεκέμβριος 2014,
https://www.stockwatch.com.cy/el/blog/569907-eynoiokratikos-kapitalismos).

Αφού σημειώσει ότι ο ευνοιοκρατικός καπιταλισμός
"είναι το οικονομικό σύστημα που στηρίζεται στην παραχώρηση εύνοιας από την πολιτική και τεχνοκρατική ελίτ σε οικονομικούς δρώντες.... χαρακτηρίζεται από φαινόμενα ανταλλαγής μεταξύ πολιτικών, τεχνοκρατικών και οικονομικών δρώντων.  Γι’ αυτό και το σύστημα αυτό συνδέεται με τη διαφθορά"

αναφέρεται στις μεταρρυθμίσεις. Παρόλο που το απόσπασμα που ακολουθεί αφορά τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις, η στενή σχέση με την αποκαλούμενη από τους κυβερνώντες "εκπαιδευτική μεταρρύθμιση" και τις άλλες τους "μεταρρυθμίσεις" είναι πέραν από προφανής:

"Οι πολιτικές μεταρρυθμίσεις γίνονται για το θεαθήναι, με νόμους που αφήνουν τόσα κενά όση η εύνοια που οι πολιτικοί δρώντες επιθυμούν να συνεχίσουν να διαμοιράζουν. Ακόμα και μετά από μεγάλες κρίσεις, η πιο σημαντική αλλαγή σε αυτά τα συστήματα, η ουσιαστική ενίσχυση του κράτους δικαίου, δεν επιτυγχάνεται γιατί απειλεί την ύπαρξή τους. Οι «μεταρρυθμιστές» του συστήματος είναι πολλές φορές αυτοί που επωφελούνται περισσότερο από τα δίκτυα διαχείρισης και διαμοιρασμού εύνοιας. Και καταλήγουν να είναι ίσως οι πιο μεγάλοι εχθροί της αλλαγής που επικαλούνται".

Κρατική παρέμβαση: Tο λεξικό ερμηνεύει τον όρο "παρέμβαση" ως την "ανάμειξη κάποιου σε υπόθεση άλλων", δηλαδή της αποδίδει αρνητικό χαρακτήρα. Ο νεοφιλελευθερισμός και οι θιασώτες του, κυβερνώντες και μη, χρησιμοποιούν τον όρο "κρατική παρέμβαση" ακριβώς για να δημιουργήσουν την αίσθηση ότι η στήριξη από το κράτος του ευρύτερου κοινωνικού τομέα είναι αρνητική διότι κάτι τέτοιο είναι "ανάμειξη". Αλήθεια σε ποιες "υποθέσεις" και ποιών "άλλων";

Αυτή η αίσθηση δημιουργεί και την επόμενη χειραγώγηση, με πλύση εγκεφάλου μέσω άλλων όρων του "γλωσσαρίου" τους:

Αποκρατικοποίηση, μετοχοποίηση, πώληση, εκποίηση, αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου: "Εξευγενισμένοι" και εντελώς αποπροσανατολιστικοί όροι που χρησιμοποιούνται για την ιδιωτικοποίηση-εκποίηση (δηλ. το μεγάλο ξεπούλημα και τεράστιο φαγοπότι).

Θεσμοί: (Αντιγράφω από το Βικιπαίδεια):

"Θεσμός σημαίνει αυτό που έχει τεθεί και ισχύει ως δίκαιο... ως κανόνας Δικαίου. Επίσης φέρεται και ως σύστημα το οποίο δημιουργεί ηθική και νομική κατάσταση (π.χ. ο θεσμός της οικογένειας). Στον πληθυντικό [θεσμοί] φέρεται ως το σύνολο θεμελιωδών καταστάσεων νόμου... Οι θεσμοί είναι σταθερά, αξιακά, επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς. Ως δομές ή μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου καθορίζουν την κοινωνική συμπεριφορά ενός συνόλου ατόμων σε μια συγκεκριμένη κοινότητα. Οι θεσμοί ταυτίζονται με έναν κοινωνικό σκοπό, υπερβαίνοντας τα άτομα και τις προθέσεις τους με το να καθορίζουν τους κανόνες που διέπουν την συμπεριφορά τους".

Στην αντίπερα όχθη, με ένα κάθετα αντίθετο νόημα και περιεχόμενο, βρίσκεται η "τρόικα" που την είπανε ¨θεσμούς". Ας μη ξεχνάμε ότι και για τα μνημόνια βρέθηκαν "εξευγενισμένοι" όροι: "δέσμευση", "εποπτεία" ή και "προγράμματα". 

Απερισκεψία: Ένας ακόμα όρος στο "γλωσσάρι". Έτσι αποκλήθηκε από κάποιους (και επισήμως) το πραξικόπημα, το οποίο συχνά - ήδη από το 1974 - χαρακτηρίζεται και ως "άφρον".

Τέλος, ως θυμηθούμε
πώς κατάντησε να χρησιμοποιείται η λέξη Ελευθερία (και τα παράγωγά της):

και πώς χρησιμοποιούνται τα παράγωγα της λέξης Υγεία:  

Στη διαστρέβλωση του όρου δημοκρατία χρήζει να αφιερωθεί ένα ειδικό άρθρο. Προς το παρόν την αφήνω στην κρίση των αναγνωστών.

Επίλογος: Σε αντίθεση με το μη υποχρεωτικό Γλωσσάρι "Λέξεις που έχουν σημασία", το "γλωσσάρι" των κυβερνώντων και άλλων τινών, εντός και εκτός επιβάλλεται καθημερινά στην κοινωνία μας, τη "διαπαιδαγωγεί", τη χειραγωγεί και την καταδυναστεύει.

Μερόπη Τσιμίλλη-Μιχαήλ
22 Σεπτεμβρίου 2018