22ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΚΕΛ

Το Ακελ βρίσκεται σήμερα μπροστα σε σημαντικα προβλήματα. Η προεδρία Χριστόφια υπήρξε μια τραυματικη εμπειρία που άφησε το Ακελ με σημαντικες απώλειες και πολλα ερωτηματικα για το ρόλο που παίζει και το ρόλο που πρέπει να παίζει στην κυπριακη κοινωνία. Στον απόηχο της Προεδρίας Χριστόφια υπήρξε μια μεγάλης κλίμακας αλλαγη πολιτικων εμφάσεων καθως και η ανάλογη αλλαγη φρουρας στην ηγεσία του κόμματος, με μια νεότερη γενια στελεχων να αντικαθιστα την παλιότερη σχεδον σε όλες τις ηγετικες βαθμίδες. Το Συνέδριο του Ακελ ουσιαστικα επισφραγίζει αυτες τις αλλαγες τόσο στο πολιτικο επίπεδο όσο και στην αλλαγη ηγεσίας. Πόσο όμως αυτες οι αλλαγες ανταποκρίνονται στις ανάγκες των αντικειμενικων συνθηκων που έχει να αντιμετωπίσει το Ακελ; Μπορουν αυτες οι αλλαγες να οδηγήσουν το κόμμα σε ανάκαμψη και ανάκτηση της ηγεμονικης του παρουσίας στον πολιτικο χώρο της Κύπρου;

Κατ’ αρχην πρέπει να πούμε πως το Ακελ βρίσκεται ήδη σε πορεία ανάκαμψης. Αν συγκρίνουμε τη σημερινη του θέση με τη θέση όπου βρισκόταν τους τελευταίους μήνες της Προεδρίας Χριστόφια, βλέπουμε πως έχει καταφέρει να σπάσει σε μεγάλο βαθμο την απομόνωση όπου το είχαν οδηγήσει τόσο οι υπόλοιπες πολιτικες δυνάμεις όσο και τα Μέσα Μαζικης Επικοινωνίας.
Ακόμα πιο σημαντικο είναι το γεγονος ότι δεν αντιμετωπίζει πια τη γενικευμένη εχθρότητα της μεγάλης πλειοψηφίας του κυπριακου λαου, συμπεριλαμβανομένων και μεγάλων ποσοστων των παραδοσιακων οπαδων και μελων του. Οι λόγοι γι’ αυτη την ανάκαμψη είναι βασικα δυο: ο πρώτος λόγος είναι η ανέλπιστα πετυχημένη προεκλογικη εκστρατεία και το πολυ ικανοποιητικο
αποτέλεσμα των Προεδρικων εκλογων με την υποψηφιότητα Μαλα. Ο δεύτερος λόγος, και ίσως ο πιο σημαντικος, είναι η εμπειρία της διακυβέρνησης Αναστασιάδη και η γενικη συνειδητοποίηση πως δεν φταίει απλα ο Χριστόφιας για όλα τα κακα που φέρνει η οικονομικη κρίση.

Ηταν θέση αυτης της εφημερίδας ότι το Ακελ θα έπρεπε να δικεκδικήσει την προεδρία το 2013 με τον ίδιο τον Χριστόφια. Αυτο θα έδινε την ευκαιρία στο Ακελ δώσει τη μάχη με αξιοπρέπεια και να προβάλει τη δικη του γραμμη και να κερδίσει ψήφους στις δικες του θέσεις που θα του επέτρεπαν να συνεχίσει την πολιτικη του δουλεια οργανωμένα μετα τις εκλογες – ξέροντας πως η εκλογικη ήττα ήταν το πιο πιθανο αποτέλεσμα δεδομένων των πραγματικοτήτων της εποχης. Ωστόσο, η πορεία της προεκλογικης εκστρατείας και το αποτέλεσμα των εκλογων έδειξαν πως η υποψηφιότητα Μαλα δεν στέρησε απο το Ακελ αυτες τις δυνατότητες. Ο Σταύρος Μαλας αντιμετωπίστηκε απο την κοινωνία ως ο υποψήφιος του Ακελ και η πολιτικη του γραμμη εκπροσώπησε με επάρκεια το κόμμα και τις επιδιώξεις του.

Η Προεδρία Αναστασιάδη άρχισε με τους χειρότερους οιωνους για τον ίδιο. Το κούρεμα των καταθέσεων και το κλείσιμο των τραπεζων ήταν μια πρωτοφανης επίθεση στην οικονομία της Κύπρου απο την Ευρωπαϊκη Ενωση, και κύρια απο τις πιο φιλικες προς τον Αναστασιάδη και το κόμμα του δυνάμεις, που άφησαν άφωνο ολόκληρο τον κυπριακο λαο. Οσο κι αν προσπάθησε η Κυβέρνηση Αναστασιάδη να φορτώσει την ευθύνη στον Χριστόφια και την Κυβέρνηση του, άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο φανερο πως η οικονομικη κρίση δεν οφειλόταν κατα κύριο λόγο στην «ανεύθυνη» πολιτικη της Κυβέρνησης, αλλα απο τη μια στην παγκόσμια οικονομικη κρίση και απο την άλλη στις Τράπεζες. Σιγα-σιγα το μαύρο που σκέπαζε την εικόνα Χριστόφια άρχισε να γίνεται γκρίζο.

Η αλήθεια είναι ότι ο Χριστόφιας στάθηκε πολυ άτυχος στη συγκυρία που βρέθηκε να προεδρεύει. Κέρδισε τις εκλογες τον Φεβράρη του 2008, πριν ξεσπάσει η παγκόσμια οικονομικη κρίση. Η οικονομικη του πολιτικη, μια πολιτικη μετρημένων μεταρρυθμίσεων και μικρης εμβέλειας ανακατανομης του πλούτου, μπορούσε να δώσει αποτελέσματα αν η παγκόσμια οικονομία συνέχιζε την κανονικη της πορεία. Το κραχ του 2008 όμως έκαμε αυτη την πορεία ανέφικτη. Με την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση, τέτοιες πολιτικες ήταν ανεφάρμοστες. Η αντίστροφη μέτρηση προς το Μνημόνιο είχε αρχίσει πολυ πιο πριν καλέσει την Τρόικα σε βοήθεια.

Η δεύτερη ατυχία του Χριστόφια ήταν η έκρηξη στο Μαρι. Ακολουθώντας ουσιαστικα τις οδηγίες των Αμερικανων προχώρησε στην κατάσχεση του φορτίου εκρηκτικων που μεταφερόταν στον Λίβανο και ανέθεσε τη φύλαξη του στην Εθνικη Φρουρα. Η απίστευτη επιπολαιότητα με την οποία χειρίστηκε το φορτίο η ΕθνικηΦρουρα οδήγησε στην έκρηξη του, την καταστροφη του ηλεκτροπαραγωγου σταθμου του Βασιλικου και τα γνωστά τραγικά γεγονότα. Μέσα στο γενικότερο κλίμα της επίθεσης της Δεξιας ενάντια στον Χριστόφια και τη δυσανασχέτηση για την πορεία της οικονομίας ξεσηκώθηκε ένα πλήθος «αγανακτισμένων» που ζητούσαν την κεφαλη του Χριστόφια επι πίνακι.

Οι πραγματικες ευθύνες του Χριστόφια δεν βρίσκονται ούτε στην οικονομικη κρίση ούτε στην έκρηξη του Μαρι. Μια ψύχραιμη αποτίμηση της Προεδρίας του ίσως να εντοπίσει τρεις σημαντικους τομεις λαθων:

1. Στη διαχείριση του Κυπριακου υπήρξε άτολμος και αναποφάσιστος. Στην πρώτη περίοδο της προεδρίας του είχε τόσο τον ενθουσιασμο του κόσμου για την προοπτικη λύσης του Κυπριακου όσο και τη στήριξη του Αναστασιάδη. Ο Ταλατ, παρα τις συντηρητικες θέσεις του, έδειξε και διάθεση και αποφασιστικότητα για διευθέτηση του Κυπριακου. Η άρνηση του Χριστόφια να επισημοποιήσει τις συγκλίσεις που πέτυχαν ήταν σφάλμα που απο τη μια ίσως να οδήγησε στην ήττα του Ταλατ στις εκλογες και απο την άλλη έδωσε στην ευκαιρία στον Ερογλου να υπαναχωρήσει. Εδωσε παράλληλα την ευκαιρία στους εθνικιστες να τον κατηγορήσουν για «γενναιόδωρες υποχωρήσες» ενω του στέρησε τη δυνατότητα να τις υπερασπιστει.
   
2. Η αντιμετώπιση της οικονομικης κρίσης έγινε σε ένα επίπεδο αυστηρα κυπριακο. Το κραχ του 2008 και η παγκόσμια οικονομικη ύφεση δεν άφηναν περιθώρια για αισιόδοξες προοπτικες για την κυπριακη οικονομία. Ωστόσο η Κυβέρνηση Χριστόφια εξακολουθούσε να συμπεριφέρεται σαν τίποτε να μην συνέβαινε. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορούσαν να γίνουν πολλα. Η δομη της κυπριακης οικονομίας δεν ήταν βιώσιμη. Ούτε και είχε ο Χριστόφιας εντολη για να προχωρήσει στο σοσιαλισμο. Ωστόσο, ήταν υποχρέωση του να προειδοποιήσει το λαο και να τον προετοιμάσει για τις δυσκολίες που θα συναντούσε.
3. Η διαχείριση της έκρηξης στο Μαρι έδωσε την ευκαιρία στους αντιπάλους του να του φορτώσουν ολόκληρη την ευθύνη. Αντι να προχωρήσει άμεσα και να διώξει αυτους που
   πραγματικα ευθύνονταν, την ηγεσία και τα στελέχη της Εθνικης Φρουρας, άφησε να περάσουν πολλες μέρες πριν απευθυνθει στο λαο με ένα διάγγελμα που δεν έλεγε στην ουσία τίποτε. Ηταν σχεδον απολογητικο και δεν έδινε καμια απάντηση στην αγωνία του κόσμου. Στη συνέχεια επέτρεψε να μετατραπει η υπόθεση Μαρι σε κυνήγι μαγισσων, με τον Υπουργο Αμυνας να οδηγείται αρχικα σε παραίτηση και στη συνέχεια στη φυλακη και τον Υπουργο Εξωτερικων σε παραίτηση. Ακόμα χειρότερα, έθεσε την Προεδρία υπο την κρίση ενος προκατειλημμένου δικαστικου που του απέδωσε όλη την ευθύνη. Αυτο που έσωσε τον Χριστόφια ήταν η απληστία του κ. Πολυβίου που συμπεριφέρτηκε με τόση κακεντρέχεια απέναντι του που δεν μπορούσε να γίνει πιστευτος.

Υπήρξαν φυσικα κι άλλα «λάθη» της Προεδρίας Χριστόφια. Λάθη ωστόσο που δεν έχουν την ίδια βαρύτητα με τα πιο πάνω. Θα περίμενε κανεις ότι το Ακελ θα έκαμνε μια αξιολόγηση της Προεδρίας Χριστόφια για να καθορίσει την πολιτικη του γραμμη. Διαβάζοντας το Συνεδριακο Εγγραφο του Ακελ, δεν υπάρχει τίποτε που να πείθει ότι το Ακελ έχει μελετήσει σοβαρα τις πολιτικες διαστάσεις της Προεδρίας Χριστόφια με εντοπισμο συγκεκριμένων λαθων και διόρθωση πορείας. Το αίσθημα που αποκομίζει κανεις απο το Εγγραφο είναι ότι το Ακελ προσπαθει να ξεχάσει την Προεδρία Χριστόφια και να λύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει μέσα απο διορθωτικα οργανωτικα μέτρα και βελτίωση της εσωτερικης ζωης του κόμματος.

Οσα όμως οργανωτικα σχέδια κι αν κάμει το Ακελ δεν μπορει να αξιοποιήσει το μέγιστο των δυνατοτήτων του αν δεν αντιμετωπίσει τα τραύματα της Πρεδρίας Χριστόφια και να τα
τοποθετήσει στις πραγματικες τους διαστάσεις. Το Ακελ πρέπει να αρχίσει να συμπεριφέρεται με αυτοπεποίθηση και προοπτικη νίκης στις επόμενες Προεδρικες εκλογες με δικο του υποψήφιο, χωρις να ζητιανεύει «συμμάχους» στα κόμματα του «κεντρώου χώρου». Το Ακελ έχει αρχίσει καλα με τη στάση του στο Κυπριακο: αυτη τη στάση πρέπει να δυναμώσει ακόμα περισσότερο και να προχωρήσει σε ολοκληρωμένα ανεξάρτητη πολιτικη, χωρις να αφήνει περιθώρια στους πάλαι ποτε συνεργάτες του να ονειρεύονται τη δικη τους προεδρία στη ράχη της Αριστερας.

Θέμος Δημητρίου