«Η ενεργειακή κρίση θα διαβρώσει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης το 2023»
Economist Intelligence Unit
του Σωτήρη Βλάχου
Εκτιμήσεις που πρέπει κάποιος να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη
Με τον πιο πάνω τίτλο κυκλοφόρησε στις 20 του Δεκέμβρη ανάλυση του Economist Intelligence Unit, για τις οικονομικές εξελίξεις. Το EIU δεν είναι μια τυχαία «δεξαμενή σκέψης». Θεωρείται από τις πιο σοβαρές, αν όχι η πιο σοβαρή των αστικών επιτελείων. Είναι το επιτελείο που πρόβλεψε την παγκόσμια κρίση του 2008, ενάμιση περίπου χρόνο πριν το ξέσπασμά της. Έκανε την πρόβλεψη όταν πολλοί επίσημοι αστικοί οργανισμοί βαθμολογούσαν τις επιδώσεις της αμερικάνικων χρηματοπιστωτικών κολοσσών με άριστα, ακόμα και λίγες μόνο μέρες πριν την οικονομική κατάρρευση στις ΗΠΑ, η οποία γονάτισε την παγκόσμια οικονομία σε ένα δεκαπενθήμερο.
Μέχρι και έξι ημέρες μόνο πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers, που αποτέλεσε τη σπίθα που οδήγησε στην μεγάλη κρίση, ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor's διατήρησε σε αξιολόγησή του τη Lehman Brothers στην επενδυτική βαθμίδα "A". Η Moody's περίμενε ακόμη περισσότερο, υποβαθμίζοντας τη Lehman (κατά μια μόνο μονάδα παρακαλώ) μία εργάσιμη ημέρα πριν την κατάρρευσή της.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, όπου αυτοί που αξιολογούν έχουν διατεταγμένη αποστολή αλλά και τεράστια οικονομικά κίνητρα να βαθμολογούν το σύστημα και τις συνιστώσες του με όσο πιο ψηλή βαθμολογία γίνεται, είναι μεγάλη εξαίρεση οι οργανισμοί που δεν ακολουθούν. Και πρέπει κάποιος να ακούει πολύ προσεκτικά αυτό που έχουν να πουν.
Στόχος τους δεν είναι, φυσικά, να αναδείξουν την καταστροφική φύση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος - αυτό θα έπρεπε να είναι δουλειά όσων επικαλούνται την αριστερά και δυστυχώς μόνο εξαιρέσεις θα συναντήσει κάποιος. Οι εκτιμήσεις τους γίνονται με στόχο να επιστήσουν την προσοχή των ιθυνόντων, για να σωθεί ότι μπορεί να σωθεί. Κάτι για το οποίο δεν είναι και πολύ αισιόδοξοι στη συγκεκριμένη περίπτωση.
Η πραγματική κατάσταση
Το EIU επισημαίνει αναμεσά σε άλλα και τα πιο κάτω,
«Η αποθήκευση φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι πιθανό να εξαντληθεί πλήρως μέχρι την άνοιξη του 2023 και μόνο μικρή νέα ικανότητα εισαγωγής θα είναι διαθέσιμη…»
«‘Ως αποτέλεσμα, ο αγώνας για το φυσικό αέριο θα είναι εξίσου άσχημος, αν όχι χειρότερος, το 2023».
Το 2023 όμως είναι εδώ, και η άνοιξη σε δύο μήνες. Μια βαθιά κρίση στην Ευρώπη είναι και με τα δύο πόδια παρούσα. Όμως καμιά σοβαρή προσέγγιση, που να αναδεικνύει το μέγεθος των γεγονότων, δεν έχουμε υπόψη μας να έχει γίνει από τα πολιτικά επιτελεία της ΕΕ.
Στην Ελλάδα υποβαθμίζουν τις εξελίξεις. Όπως δυστυχώς κάνει και η ηγεσία του Σύριζα, για να μην αναφερθούμε σε αυτήν του ΠΑΣΟΚ, που αποδίδουν την ελληνική κρίση απλά στην ανικανότητα της Νέας Δημοκρατίας, της «Μητσοτάκης ΑΕ». Σε ανικανότητα της κυβέρνησης αποδίδουν τις ελληνικές επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης και υπόσχονται ότι σε περίπτωση εκλογής τους θα τις αντιμετωπίσουν αποφασιστικά, κάνοντας… καλύτερη διαχείριση. Η Νέα Δημοκρατία πρέπει να φύγει. Μόνο που χωρίς πρόγραμμα που να ξεφεύγει από την καλύτερη διαχείριση των αστών και των επενδύσεων τους, αυτό που προδιαγράφεται είναι νέες ήττες του κινήματος και νέα οπισθοχώρηση.
«Οι υψηλές τιμές ενέργειας θα έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, με τη μορφή υψηλότερου χρέους, επιχειρηματικών πτωχεύσεων και αλλαγών στην πράσινη μετάβαση». Αυτά λέει χωρίς περιστροφές το EIU και αφορά όλες τις χώρες.
Υψηλότερο χρέος, σε επίπεδα πρωτόγνωρα στην καπιταλιστική ιστορία, πτωχεύσεις, αλλαγές στους προγραμματισμούς για την πράσινη μετάβαση, προγραμματισμούς που είχε επιβάλει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που βρίσκεται ο πλανήτης. Πώς μπορεί να αντιμετωπισθεί εθνικά μια τέτοια κατάσταση, είτε από το Σύριζα είτε από οποιονδήποτε άλλο;
Το φάσμα του κινδύνου μόνιμων βλαβών, αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς οι αυξημένες τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας διαβρώνουν την ανταγωνιστικότητα της ηπείρου και τελικά οδηγούν επιχειρηματικούς κλάδους να μεταφέρουν την παραγωγή τους σε άλλα σημεία του πλανήτη, όπως επισημαίνει η γαλλική εργοδοτική ένωση Medef, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.
Η κρίση σε όλες της τις μορφές είναι εδώ και απειλεί τους πάντες. Το ότι ηγέτες αριστερών κομμάτων κλείνουν τα μάτια μπροστά σε ένα τέτοιο εξόφθαλμο γεγονός, ή το υποβαθμίζουν, δεν είναι τυχαίο.
Το αντίθετο θα επέβαλλε αναζήτηση διεθνών λύσεων. Θα επέβαλλε αναζήτηση διεθνών συμμάχων που δεν θα μπορούσαν να είναι άλλοι από την ευρωπαϊκή, την παγκόσμια αριστερά και τα συνδικάτα. Τέτοιες συμμαχίες όμως θα υπόσκαπταν με τον πιο απόλυτο τρόπο την έννοια της εθνικής ενότητας, το κύριο ιδεολογικό όπλο της δεξιάς και του κεφαλαίου. Μια έννοια στην οποία η πλειοψηφία των ηγετών της αριστεράς είναι υποταγμένοι.
Κάθε αναφορά που υπάρχει στο κείμενο του EIU ακυρώνει όλη την πολιτική και αναλύσεις αυτών των ηγετών:
«Είναι δύσκολο να δούμε από πού θα προέλθει η οικονομική ανάπτυξη». (EIU)
Θα ήταν καλά λοιπόν, τα επιτελεία Σύριζα, ή οποιοσδήποτε άλλοι υπόσχονται λύσεις, να προσπαθήσουν να εξηγήσουν πώς αυτοί θα τα καταφέρουν.
Σωτήρης Βλάχος
3 Ιανουαρίου 2023