ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΝΕΟ ΚΡΑΧ

Παγιδευμένη η Αριστερά σε καταδικασμένες πολιτικές

Όσο αδιέξοδη είναι η προσπάθεια της κυβέρνησης Σύριζα για έξοδο από την κρίση μέσα από τα μνημόνια, άλλο τόσο και ακόμα περισσότερο καταστροφική θα είναι η επιστροφή στη δραχμή και η ατομική πορεία εθνικής ανασυγκρότησης στα πλαίσια μιας παγκόσμιας αγοράς που οδηγεί στην άβυσσο, κάτι στο οποίο επιμένει η αριστερή αντιπολίτευση.

Και όμως ζούμε σε εποχές που είναι πια τόσο ρεαλιστικό να συμπτυχθούν διεθνή μέτωπα.

Μέτωπα που θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν τις παγκόσμιες επιθέσεις του κεφαλαίου αλλά και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Μέτωπα με προγράμματα και ανθρώπους όπως αυτούς που απεικονίζονται στις πιο πάνω φωτογραφίες.

Sanders και Corbyn, ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην ιστορία των ΗΠΑ ο πρώτος, ηγέτης του Εργατικού κόμματος Βρετανίας ο δεύτερος. Και οι δύο με προγράμματα τόσο ριζοσπαστικά ώστε να ανοίγονται νέες προοπτικές για το λαό, τους λαούς.

Καταρρέει ο μύθος των Ευρωπαϊκών θεσμών και των κατά τόπους αντιπροσώπων

Το κλειδί για λύση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας διατυμπανίζει σε όλους τους τόνους ότι κρατά η Νέα Δημοκρατία, την στιγμή που ολοένα και περισσότερες ενδείξεις αναδεικνύουν την απειλή ενός νέου παγκόσμιου κραχ. Και που ταυτόχρονα ανατρέπουν όλο το αφήγημα πάνω στο οποίο χτίστηκε η ευρωπαϊκή λιτότητα.

«Η Ευρώπη η σοβαρότερη απειλή για την παγκόσμια οικονομία»  έγραψε το Bloomberg πριν λίγες μέρες. Και ο λόγος δεν είναι η Ελλάδα και οι «τεμπέληδες»  του Νότου, αλλά « είναι οι Γερμανία και Γαλλία οι χώρες που δημιουργούν ανησυχία…»

«Ενώ στο παρελθόν χώρες όπως η Ελλάδα ήταν αιτίες για τη βραδύτητα της οικονομικής ανάπτυξης, αυτή τη φορά είναι οι προοπτικές της Γερμανίας…».

Το αφήγημα ότι η ευρωπαϊκή κρίση είναι δημιούργημα των λαών που ζούσαν πέραν από τις δυνατότητες τους και για την οποία έπρεπε να πληρώνουν οι υποδειγματικές οικονομίες, όπως η Γερμανική, χάνει κάθε υπόσταση. Νέα «μυστήρια» για τους λόγους της κρίσης.

Τεράστια αλληλεξάρτηση χωρών και οικονομιών

Είναι όμως νέα μυστήρια; Όσο υποδειγματική και να ήταν η γερμανική οικονομία και παραγωγική διαδικασία, η ύπαρξη «μη παραγωγικών» οικονομιών ήταν απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει γερμανική ανάπτυξη. Η ύπαρξη πολλών «μη παραγωγικών»  είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των λίγων μέσα στα πλαίσια της παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς. Τα δάνεια που με σκανδαλώδη τρόπο έδωσαν γερμανικές και γαλλικές τράπεζες στις αρχές της δεκαετίας του 2000 στην ευρωπαϊκή περιφέρεια, ήταν και αυτά απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρχει γερμανική και γαλλική ανάπτυξη.

Τα μνημόνια και η λιτότητα που οι θεσμοί επέβαλαν στην Ελλάδα και στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, καταδίκασαν και τις οικονομίες μοντέλα. Αυτό δε φάνηκε άμεσα, αναδεικνύεται όμως ξεκάθαρα σήμερα.

Δεν φάνηκε άμεσα ο αντίκτυπος της λιτότητας του ευρωπαϊκού νότου στις γερμανικές και γαλλικές εξαγωγές, διότι οι ΗΠΑ και, κύρια, η Κίνα εφάρμοσαν μετά το 2008 οικονομική πολιτική ακριβώς αντίθετη από αυτή που οι ευρωπαϊκοί θεσμοί επέβαλαν στην Ελλάδα. Αξίζει να δούμε ξανά τι λέει ο Βαρουφάκης πάνω στο ζήτημα.

Μετά το κραχ του 2008 «Τα εμπορικά ελλείμματα των Ηνωμένων Πολιτειών αυξήθηκαν και πάλι βοηθώντας κάπως τα κινεζικά και γερμανικά εργοστάσια να συνέλθουν, (Γιάννης Βαρουφάκης, «Η αρπαγή της Ευρώπης»2016, δεύτερη έκδοση στα Ελληνικά, σελ 369)

«Το 2008… η κινέζικη κυβέρνηση προσπάθησε γενναία να σταθεροποιήσει όχι μόνο την κινέζικη αλλά και την παγκόσμια οικονομία. Το έκανε αυξάνοντας σε ανήκουστα ύψη το επίπεδο των επενδύσεων (δημοσίων και ιδιωτικών) … σταθεροποιώντας τον κινεζικό και παγκόσμιο καπιταλισμό. (Το ίδιο, σελ 369-70)

Η γερμανική αλλά και η παγκόσμια οικονομία διασώθηκαν με πολιτική στο άλλο άκρο αυτής που επιβλήθηκε στην Ελλάδα και στην ευρωπαϊκή περιφέρεια.

Με αυτή την κινεζική οικονομική πολιτική εξασφαλίστηκε η «δραστηριότητα των γερμανικών εργοστασίων, τα οποία δεν μπορούσαν πλέον να εξάγουν στις παραδοσιακές τους αγορές της ευρωπαϊκής περιφέρειας, τις οποίες είχαν πλέον καταδικάσει στην αποτελμάτωση η πολιτική λιτότητας και η τρόικα…»

«Οι Πόρσε τις οποίες κάποτε αγόραζαν οι πλούσιοι του ευρωπαϊκού Νότου κατευθύνονταν πλέον προς την Σαγκάη και την Σενζέν, Όπως και τα κεφαλαιουχικά αγαθά (μηχανές παραγωγής) που κάποτε αγόραζαν τα ισπανικά και ιταλικά εργοστάσια. (Το ίδιο, σελ 369-70)

Όλα όσα όμως οδήγησαν στην  πολύ εύθραυστη και αδύναμη οικονομική σταθεροποίηση μετά το κραχ του 2008, στήθηκαν πάνω στον δανεισμό και την τρομακτική αύξηση του Κινέζικου αλλά και του παγκόσμιου χρέους.

Στο Bloomberg, η Enda Curran έγραψε στις 17 του περασμένου Σεπτεμβρίου, σε κείμενο με τίτλο, «Το χρέος βόμβα της Κίνας», ότι το χρέος της Κίνας, «έχει ονομαστεί βουνό, ταινία τρόμου, βόμβα και δρόμος για την κόλαση…»

«Για όσους προβλέπουν κακές εξελίξεις (doomsayers), τα 34 τρις δολάρια συσσωρευμένου Κινέζικου δημόσιου και ιδιωτικού χρέους είναι μια απειλή με εκρηκτικές δυνατότητες για την παγκόσμια οικονομία».

Την ίδια στιγμή, το παγκόσμιο συνολικό χρέος «αυξήθηκε κατά 40% τη δεκαετία μετά την οικονομική κρίση» (Nikkei Asian Review, YUSUKE MATSUZAKI, και JUN ISHIKAWA, September 15, 2018)

Το παγκόσμιο συνολικό χρέος εκτινάχθηκε από περίπου 170 τρις δολάρια πριν το κραχ του 2008, στα περίπου 245 τρις το 2018.

Η κρίση χρέους, η κρίση που δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα του αβάστακτου χρέους, «ξεπεράστηκε» με μια απίστευτα ξέφρενη αύξηση του. Τι μπορεί κάποιος να αναμένει τώρα;

Από το 2016 η κινέζικη οικονομία παρουσίασε σημάδια ύφεσης.

Από τότε η κατάσταση συνεχώς  επιδεινώνεται.

«Ξεχάστε τον εμπορικό πόλεμο. Η Κίνα είναι ήδη σε κρίση», έγραφε ο Michael Schuman στο Bloomberg στις  17 Ιανουαρίου.

«Οδηγεί σε μεγάλη κρίση η κινέζικη οικονομική επιβράδυνση;», έγραφε ο Josh Rudolph στο Atlantic Council στις 16 Νοεμβρίου. 

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες η Δεξιά της Ελλάδας, της Κύπρου, όπως και κάθε χώρας, κοροϊδεύει με τον πιο ξετσίπωτο τρόπο ότι «οι θυσίες του λαού θα έχουν τελικά αποτέλεσμα».  Μέσα σε αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση του Σύριζα, που εκλέχθηκε για να δώσει μια πραγματική λύση, ζει στη ψευδαίσθηση ότι με λιγότερη διαφθορά, θα μπορέσει, ίσως, να βγάλει τη χώρα από την κρίση, ανεξάρτητα από τις διαθέσεις της παγκόσμιας οικονομίας.

Ο εντελώς ξεχασμένος από την αριστερά Μαρξ

Ακόμα πιο τραγικά όμως, η υπόλοιπη αριστερά, με εξαίρεση τον Βαρουφάκη, που η υπόλοιπη αριστερά δεν θεωρεί αριστερό, ζει στη μεγαλύτερη ψευδαίσθηση, ότι μπορεί να δώσει εθνικές λύσεις που δεν μπορεί η δεξιά, και μάλιστα όχι σε συνεργασία με τα καπιταλιστικά μεγαθήρια της Ευρώπης, αλλά με επιστροφή στη δραχμή, «ανεξάρτητη» κεντρική τράπεζα και ανταγωνισμό μαζί τους.

Ότι αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη της μαρξιστικής οικονομικής ανάλυσης, αποτελεί ψιλά γράμματα για την αριστερή αντιπολίτευση.

Ο καπιταλισμός έφτιαξε τεράστιες βιομηχανίες «που δεν επεξεργάζονται πια ντόπιες πρώτες ύλες, αλλά πρώτες ύλες που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες ζώνες και που τα προϊόντα τους δεν καταναλώνονται μονάχα στην ίδια τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα σε όλα τα μέρη τον κόσμου…»

«Στη θέση της παλιάς τοπικής και εθνικής αυτάρκειας και αποκλειστικότητας, μπαίνει μια ολόπλευρη συναλλαγή, μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών»( Μαρξ, Κουμμουνιστικό Μανιφέστο)

Για ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών μιλούσε ο Μαρξ πριν 170 τόσα χρόνια, πόσω μάλλον σήμερα, για εθνική πορεία με τη δραχμή για εθνική έξοδο από την κρίση μιλά η ελληνική αριστερή αντιπολίτευση σήμερα.

Ότι «Οι εργαζόμενοι δε θα μπορούν ποτέ να αγοράσουν την συνολική αξία της παραγωγής τους», αποτελεί και αυτό μια από τις πιο σημαντικές παρακαταθήκες της μαρξιστικής οικονομικής ανάλυσης. Για αυτό τα ισχυρά οικονομικά έθνη μπαίνουν σε ξέφρενο ανταγωνισμό για απόκτηση αγορών και αποικιών, γα να διευρύνουν την πελατεία τους, για να συνεχίσουν την ανάπτυξη τους. Για αυτό ο ιμπεριαλισμός αποτελεί αδιαχώριστη φύση του ανεπτυγμένου καπιταλισμού.

Μόνο που όταν φτάσουν να εισχωρήσουν παντού και δεν υπάρχει πια δυνατότητα για νέους πελάτες, δημιουργούνται οι όροι για κρίση. Κρίση που δεν μπορεί να ξεπεραστεί μέσα στα όρια του εθνικού κράτους. Κρίση που το ξεπέρασμα της απαιτεί μια άλλη παγκόσμια οικονομική σχέση των εθνών, αντικατάσταση του εθνικού οικονομικού ανταγωνισμού, με τον παγκόσμιο καταμερισμό. Και αυτό αποτελεί ψιλά

Σωτήρης Βλάχος
24 Φεβρουαρίου 2019