Πιθανή Νέα Διακυβέρνηση Σύριζα

Οι θανάσιμοι κίνδυνοι της εξουσίας όπως αυτοί καταγράφηκαν από τον Κ. Βαξεβάνη το 2019

Ομιλία Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη

Από την ομιλία του στη Θεσσαλονίκη ο Αλέξης Τσίπρας εξάγγειλε μια σειρά φιλολαϊκών μέτρων σε περίπτωση επανεκλογής του. Το ζήτημα είναι ότι δεν έκανε ούτε μια αναφορά στο τι τον εμπόδισε το 2015 να προχωρήσει προς μια τέτοια κατεύθυνση και πώς τώρα θα ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια. Πώς θα αντιμετωπίσει τις ιδιωτικές τράπεζες που το 2015 έκλεισαν την ελληνική οικονομία με οδηγίες του Διευθυντηρίου της ΕΕ;

Ούτε στο ζήτημα του χρέους αναφέρθηκε, του οποίου τη διαγραφή ο Σύριζα θεωρούσε βασική προϋπόθεση για να υπάρξει ανάπτυξη.

Δεν έκανε επίσης κάποια αναφορά στην ευρωπαϊκή διάσταση του αγώνα της ευρωπαϊκής αριστεράς, που πριν το 2015 θεωρούσε απαραίτητη προϋπόθεση για να έχει δυνατότητες και η ελληνική μάχη. Και αμέλησε εντελώς να αναφερθεί στη παγκόσμια κρίση που επιδεινώνεται δραματικά τους τελευταίους μήνες. Η συντονισμένη, ευρωπαϊκή, διεθνής δράση της αριστεράς όμως είναι η μόνη που μπορεί να δώσει λύσεις στην ευρωπαϊκή και διεθνή κρίση και θα καθορίσει με τον πιο αποφασιστικό τρόπο το τι μπορεί να γίνει στην Ελλάδα.

Δεν έκανε επίσης καμιά αναφορά σε καίριας σημασίας ζητήματα  που έχουν να κάνουν με την τότε διάβρωση του κυβερνητικού επιτελείου του Σύριζα.

Θανάσιμοι κίνδυνοι της εξουσίας

Ένα πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Κώστα Βαξεβάνη, με τίτλο «Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει like στον εαυτό του, χάθηκε», παρουσιάστηκε στο Documento δύο μόνο μέρες μετά την ήττα στις ευρωεκλογές του Μαΐου του 2019 που προηγήθηκαν των ελληνικών εκλογών.

Σε αυτό το κείμενο ο ΚΒ αναδεικνύει με ένα εξαιρετικό τρόπο μια σειρά λόγους που οδήγησαν στον εκφυλισμό του κυβερνητικού επιτελείου και συνέτειναν στην ήττα:

«Μετά τον ιστορικό συμβιβασμό του 2015, τα κυβερνητικά στελέχη αναλώθηκαν στη «δυσκολία της διαπραγμάτευσης» και δυστυχώς ετεροπροσδιορίστηκαν και δικαιολογήθηκαν από αυτή...».

Μετά τον «ιστορικό συμβιβασμό» (συνθηκολόγηση) που οδήγησε στον επαναπροσδιορισμό πολιτικών και στόχων, ο Σύριζα είχε γίνει πια κάτι άλλο.

Αντί για αλλαγή του συστήματος από το Σύριζα και τα στελέχη του, αυτό που έγινε ήταν αλλαγή του Σύριζα και των στελεχών του από το σύστημα. Ότι ακολούθησε, λέει ο ΚΒ, ήταν πια αναπόφευκτο:

«Πολιτικό προσωπικό που νοιαζόταν περισσότερο για τη διαιώνισή του απ’ ό,τι για τον διαφαινόμενο κίνδυνο πως χάνει την ευκαιρία...».

«Με ελάχιστες εξαιρέσεις υπουργών, οι πολλοί λόγω άγνοιας και ανικανότητας παραδόθηκαν σε «ευέλικτους» που εμφανίζονταν ως τεχνοκράτες στην αρχή για να λύσουν θέματα και στη συνέχεια για να διατηρήσουν τον υπουργό στη θέση του...»

Η πάλη ενάντια στο σύστημα αντικαταστάθηκε από την «πάλη» των κυβερνητικών στελεχών για να διατηρήσουν τις θέσεις τους και τα προνόμια  που αυτές συνεπάγονταν.

Έτσι «ανακάλυψαν το ‘σεβασμό στους θεσμούς’ τους οποίους διύλιζαν την ώρα που κατάπιναν το παλιό σύστημα ή είχαν την αυταπάτη πως θα το κάνουν φιλικό ώστε να τους ανέχεται...».

Και όταν η πολιτική της συνθηκολόγησης οδήγησε σε μια από τα ίδια και ο Σύριζα έχασε την εμπιστοσύνη του κόσμου, «αρκετά στελέχη του κόμματος και του κρατικού μηχανισμού πίστεψαν στην παρένθεση ΣΥΡΙΖΑ και μεθόδευσαν το πολιτικό τους μέλλον μετά την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ...» (ΚΒ).

Δύσκολα θα μπορούσε να γίνει ακριβέστερη περιγραφή.

Τι μπορεί λοιπόν κάποιος να περιμένει;

Το πρόβλημα μετά τη συνθηκολόγηση της κυβέρνησης Σύριζα ήταν ότι το κυβερνητικό επιτελείο ολοένα και περισσότερο ξέκοβε από τον έλεγχο του κόμματός και των ανθρώπων που τον ανέδειξαν στην εξουσία. Ολοένα και περισσότερο αφομοιωνόταν από την κρατική μηχανή στην οποία κουμάντο κάνουν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Το πρόβλημα με τον κυβερνητικό Σύριζα μετά την συνθηκολόγησή του, ήταν η καθημερινή φθορά του μέσα στους «αρμούς της εξουσίας» με τους οποίους δεν τόλμησε να συγκρουστεί. Ο κυβερνητικός Σύριζα είχε δεθεί με το σύστημα μέσα από αμέτρητους τεχνοκράτες, συμβούλους και παρασυμβούλους με τρόπους που πολύ όμορφα περιγράφει ο ΚΒ πιο πάνω.

Ένα αριστερό κόμμα στην εξουσία θα έχει ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, κάποιων μηνών ίσως, για να συγκρουστεί με τα διαπλεκόμενα και τα δίκτυα τους και να τα αντικαταστήσει. Διαφορετικά είναι καταδικασμένο.

Με το δυναμικό του 2015 μετά την συνθηκολόγηση θα επαναδιεκδικήσει τις εκλογές ο Σύριζα αλλά και με άλλους πιο «φρέσκους», απόλυτα αφομοιωμένους από την πολιτική της συνθηκολόγησης.

Αυτό που παραμένει ανοικτό είναι τι μπορούν να κάνουν για αλλαγή αυτής της κατάστασης και επαναπροσδιορισμό της κατεύθυνσης, οι δεκάδες και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι αγωνιστές που θα επιλέξουν να ψηφίσουν Σύριζα ξανά.

Σωτήρης Βλάχος

30 Σεπτεμβρίου 2022