Γαλλία, βάζουν ξανά μπροστά οι μηχανές της ιστορίας;
Εξαιρετικής σημασίας εξελίξεις
Παρά την πολύ φτωχή πληροφόρηση για τις τελευταίες προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, οι εξελίξεις φαίνεται να είναι εξαιρετικής σημασίας.
Τη σημασία αυτή δεν την προσδίδει φυσικά το γεγονός πάνω στο οποίο επικεντρώθηκε όλη η καμπάνια των ΜΜΕ στην Ευρώπη: η νίκη δηλαδή της «Δημοκρατίας» (Μακρόν) απέναντι στην ακροδεξιά Λεπέν.
Το γεγονός φυσικά ότι αναχαιτίστηκε η Λεπέν και η κατάληψη της διακυβέρνηση από τους ακροδεξιούς, έχει τη δική του βαρύτητα.
Όμως δεν πρέπει να διαφεύγει στιγμή από το μυαλό του κάθε εργαζόμενου ότι τη δυνατότητα ακροδεξιοί και φασίστες να διεκδικούν έδρες στη Βουλή αλλά και την κυβερνητική εξουσία, τη δίνει ένας καπιταλισμός σε κατάρρευση, τα δεινά που αυτός επιφέρει στο μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας και η ανικανότητα των κλασσικών εκπροσώπων του συστήματος να διασώσουν οτιδήποτε άλλο εκτός από τις ιδιωτικές τράπεζες και τα μονοπώλια.
Εκείνο που προσδίδει εξαιρετική σημασία στις Γαλλικές Προεδρικές εκλογές αλλά και, πολύ περισσότερο, στις βουλευτικές που έρχονται αυτό τον Ιούνη, είναι η ύπαρξη του προγράμματος της «Ανυπότακτης Γαλλίας», του προγράμματος Μελανσόν, καθώς και το γεγονός ότι αυτό το πρόγραμμα πήρε την τρίτη θέση στις προεδρικές, μόλις 1% κάτω από την Λεπέν.
Και, ακόμα περισσότερο, ότι όλες οι δημοσκοπήσεις από την επόμενη των προεδρικών δείχνουν αυτό το πρόγραμμα να συσπειρώνει και να μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε φαβορί για την νίκη στις Βουλευτικές.
Όταν η ιστορία παίρνει στροφές
Για αυτό το στοιχείο που προσδίδει εξαιρετική σημασία στις γαλλικές εκλογές, η πληροφόρηση από τα συστημικά ΜΜΕ είναι ανύπαρκτη. Μπορείς να το εντοπίσεις μόνο αν ψάξεις αλλά και φανείς τυχερός.
Πήραμε μια αίσθηση για το μέγεθος των γεγονότων, της εξελισσόμενης πάλης με το υπάρχον σάπιο σύστημα, όταν μεταφράσαμε το πρόγραμμα Μελανσόν στα ελληνικά από την αγγλική μετάφραση του προγράμματος και σταθήκαμε με δέος στα κεντρικά του σημεία.
Τέτοια ήταν η ανυπακοή και η ρήξη, η μετατροπή ακόμα και της τροφής σε δημόσιο αγαθό το οποίο δικαιούται ο κάθε άνθρωπος, η κοινωνικοποίηση όλων των στρατηγικής σημασίας βιομηχανιών και, ακόμα πιο σημαντικό, του τραπεζικού συστήματος.
Ακόμα πιο βαθιά αίσθηση των γεγονότων πήραμε όταν είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε δύο διαδικτυακές ομιλίες του ακαδημαϊκού Στάθη Κουβελάκη, που αποτέλεσε μέλος της ΚΕ Σύριζα μέχρι την συνθηκολόγηση της ηγεσίας το καλοκαίρι του 2015.
Οι σημερινές εξελίξεις στη Γαλλία θυμίζουν λίγο τη περίοδο που προηγήθηκε της ανόδου του Σύριζα στην εξουσία. Μόνο που αυτή ήταν μια παρατεταμένη περίοδος ριζοσπαστικοποίησης, συμπεριέλαβε τεράστιες κινητοποιήσεις και δεκάδες πανελλαδικές απεργίες που οδήγησαν σε κατάρρευση του πολιτικού σκηνικού.
Στην Γαλλία ο πολιτικός χρόνος συμπυκνώθηκε μέσα σε λίγες εβδομάδες. Μόλις ένα μήνα πριν τις εκλογές, κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει τη δυναμική που θα αποκτούσε αυτή η εκλογική αναμέτρηση.
Παρόλες τις πομπώδεις διακηρύξεις για το σταμάτημα της ακροδεξιάς από την «Δημοκρατία», το γεγονός με τεράστια σημασία για το λαό της Γαλλίας αλλά και όλο τον κόσμο, είναι το πρόγραμμα Μελανσόν που παρουσιάστηκε στις προεδρικές εκλογές και στηρίχθηκε από το 21%. Και ότι τώρα, μπροστά στις βουλευτικές, αυτό το πρόγραμμα, το πρόγραμμα της «Ανυπότακτης Γαλλίας», εξελίσσεται σε πρόγραμμα της ευρύτερης αριστεράς. Και δείχνει να μπορεί να κινητοποιήσει τις μάζες των καταπιεσμένων, της εργατικής τάξης, σε μια δυναμική σύγκρουση με το σύστημα, το μέγεθος της οποίας μένει ακόμα να δούμε.
Μια δυναμική σύγκρουση
Συνολικά η γαλλική αριστερά βρέθηκε σε ιστορικά χαμηλά στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές του 2017. Οι σημερινές προεδρικές έδειξαν μια άνοδο της τάξης του 4%.
Το στοιχείο όμως που διαφοροποιεί εντελώς την κατάσταση είναι η δυναμική που αναπτύχθηκε σε αυτές τις προεδρικές εκλογές και, ακόμα πιο καθοριστικό, η δυναμική που αναδεικνύεται σε κάθε καινούρια μέρα μετά από αυτές και μπροστά στις βουλευτικές.
Αυτή η δυναμική που δεν παρουσιάστηκε σε καμιά άλλη βουλευτική αναμέτρηση που πάντα ακολουθούσε την αναμέτρηση των προεδρικών εκλογών, δεν μπορεί παρά να επηρεάσει καταλυτικά τα στρώματα των καταπιεσμένων που δεν ψήφισαν στις προεδρικές εκλογές και που ξεπέρασαν το 50%.
Ακόμα και μπροστά στο δίλημμά Μακρόν ή Λεπέν, αυτό το τεράστιο ποσοστό έμεινε απαθές.
Πόσες δυνατότητες έχει τώρα ο Μακρόν ή η Λεπέν να κερδίσουν ουσιαστικά ποσοστά από αυτό το μέρος του εκλογικού σώματος;
Δεν είναι αναμενόμενο οι μάζες αυτές να μπορούν να κινητοποιηθούν μόνο από ένα πρόγραμμα που αγγίζει το κέντρο των προβλημάτων ύπαρξής τους, μέσα σε ένα κλίμα που φαίνεται να αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη δυναμική;
Σε ένα πολιτικό σκηνικό αναποδογυρισμένο
Για πρώτη φορά επι 5ης Γαλλικής Δημοκρατίας το πολιτικό σύστημα έχει ουσιαστικά τριχοτομηθεί.
Οι πρώτοι τρεις μάζεψαν το 75% του εκλογικού σώματος. Η υποψήφιος της παραδοσιακής δεξιάς μάζεψε μόλις 4.5% ενώ στις προηγούμενες, με άλλο υποψήφιο, είχαν μαζέψει 20%.
Από αυτή την κατάρρευση ο μεγάλος κερδισμένος είναι ο Μακρόν, ο οποίος όμως αποτελεί μια μικρή μειοψηφία του εκλογικού σώματος.
Ο Μακρόν μόλις κατάφερε να μαζέψει 27.5% στον πρώτο γύρο των προεδρικών σε λιγότερο από το 50% του εκλογικού σώματος - τόσοι ψήφισαν.
Αξιοσημείωτο επίσης στοιχείο στις μετά τις προεδρικές εκλογές περίοδο, που φαίνεται να μπορεί να ενισχύσει κάπως τον Μακρόν αλλά, ταυτόχρονα, τον εξευτελίζει, είναι ότι η Λεπέν έχει λουφάξει.
Δηλώνει μόνο ότι δεν ενδιαφέρεται για τις βουλευτικές, αφού θεωρεί ότι έτσι και αλλιώς ο Μακρόν θα τις κερδίσει και συγκεντρώνει όλα της τα πυρά εναντίον του Μελανσόν.
Η «ανελέητη» πάλη της Δημοκρατίας του Μακρόν ενάντια στην ακροδεξιά απειλή, μετατρέπεται σε σιωπηλή συμμαχία ενάντια σε πρόγραμμα που θίγει την ελεύθερη αγορά, την υπεράσπιση της οποίας έχουν ως πρώτο μέλημα και οι δύο πρώην αντίπαλοι.
Συνολικά η αριστερά, ο Μελανσόν, ο υποψήφιος του ΚΚ, των Πρασίνων και αυτού που απόμεινε από το άλλοτε κραταιό Σοσιαλιστικό Κόμμα μάζεψαν 32%.
Έτσι το αριστερό μπλοκ που φαίνεται ότι έστησε ο Μελανσόν πάνω στο πρόγραμμά του χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, πάνω στο πρόγραμμα /σεισμός στην καρδιά της Ευρώπης, ξεκινά με ένα προβάδισμα σε μια μάχη που όπως ήδη τονίσαμε έχει εξαιρετικά δυναμικό χαρακτήρα.
Αυτός ο χαρακτήρας παρέχει στο αριστερό μπλοκ όλες τις δυνατότητες να απορροφήσει μεγάλες μάζες από την δεξαμενή αυτών που δεν ψήφισαν στις προεδρικές.
Ο Μελανσόν φαίνεται ότι δύσκολα θα μπορούσε να έχει μια πορεία ανάλογη με αυτήν του Τσίπρα και της υπόλοιπης ηγεσίας του Σύριζα που συνθηκολόγησε το 2015.
Με την τότε συνθηκολόγηση του Τσίπρα, ο Μελανσόν τον χαρακτήρισε, όχι μια μόνο φορά, ως τον πιο αξιοθρήνητο πολιτικό στην Ελλάδα, αφού πρόδωσε τις προσδοκίες του Ελληνικού λαού.
Σήμερα δηλώνει ότι καταλαβαίνει ότι πολλοί έχουν απογοητευτεί διότι με 1% διαφορά από την ακροδεξιά υποψήφιο, «δεν καταφέραμε να πάμε στον 2ο γύρο», και ότι «θα έχουμε και πάλι μια πενταετία Μακρόν».
Τονίζει όμως ότι ο Μακρόν δεν έχει τη λαϊκή στήριξη, είναι μειοψηφία και καλεί όλους να μετατρέψουν τις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου Ιούνη, σε τρίτο γύρο της πολιτικής αναμέτρησης, να δώσουν μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην Αριστερά και να εκλέξουν τον ίδιο πρωθυπουργό.
Ετοιμάζεται πράγματι ο γαλλικός λαός να δώσει, για ακόμα μια φορά, νέα κατεύθυνση στην ιστορική εξέλιξη;
Σωτήρης Βλάχος
22 Μαΐου 2022