ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚινΑλ (Ή ΠΑΣΟΚ;)
Προσυνεδριακή πολιτική αοριστολογία
του Σωτήρη Βλάχου
Στην περίοδο που οδηγεί στο Συνέδριο του ΚινΑλ στις 5 του Δεκέμβρη, δεν υπήρξε δυστυχώς τίποτε περισσότερο από αοριστολογίες για μια νέα Ελλάδα - καμιά αναφορά στο πώς συγκεκριμένα αντιμετωπίζονται η κρίση και οι επιπτώσεις της στη ζωή των ανθρώπων, τα μνημόνια και οι σκληροί περιορισμοί που επιβάλλει το Διευθυντήριο της ΕΕ σε κάθε αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική.
Από ΚινΑλ σε ΠΑΣΟΚ;
Σαράντα ακριβώς χρόνια συμπληρώθηκαν από την θριαμβευτική άνοδο του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου στην εξουσία, και οι σημερινοί διεκδικητές της προεδρίας του κόμματος προσπαθούν, μέσα σε κλίμα γενικής απαξίωσης, να ανακτήσουν λίγη από την δόξα της εποχής με την επαναφορά της ονομασίας ΠΑΣΟΚ.
Το ΠΑΣΟΚ όμως της εποχής του Ανδρέα σήμαινε εντελώς διαφορετικά πράγματα από αυτά που οι σημερινοί ηγέτες του κόμματος, όποια τελικά και να είναι η ονομασία του, έχουν αποδεχθεί ως ρεαλιστική πολιτική πρακτική.
Εκείνο το ΠΑΣΟΚ σήμαινε μαζικές κρατικές παρεμβάσεις στην οικονομία, μαζικές επενδύσεις. Αν κάτι άφησε ο Ανδρέας Παπανδρέου ως κληρονομιά, είναι την χωρίς όρους και αστερίσκους πεποίθηση ότι χωρίς μαζικές κρατικές επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη και δεν ευημερεί ο λαός.
Μπόρεσε φυσικά ο Ανδρέας να πρόσφερε ζωή στον κόσμο σε ένα διαφορετικό καπιταλισμό. Δεν δίστασε να δανειστεί και να επενδύσει σε εποχές όμως που το οικονομικό σύστημα παρουσίαζε ακόμα δυνατότητες.
Η αλήθεια είναι ότι δεν προχώρησε σε τομές στην οικονομία όπως είχε υποσχεθεί με τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, στην οποία μιλούσε για κρατικοποιήσεις των τραπεζών και των βασικών μονοπωλίων. Αυτή η προοπτική εγκαταλείφθηκε από τον Ανδρέα και ξεχάστηκε εντελώς από τους σημερινούς ηγετικούς κύκλους του κόμματος, σε μια εποχή όμως που η κρίση του καπιταλισμού τις κάνει χωρίς υποκατάστατο.
Τι θα έκανε ο Ανδρέας σήμερα δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Η βασική του όμως κληρονομιά παραμένει. Χωρίς μαζικές επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη - τελεία και παύλα. Ούτε κουβέντα πάνω σε αυτά από τους σημερινούς διεκδικητές της ηγεσίας του κόμματος.
Την εβδομάδα που μόλις πέρασε, η Κομισιόν μας θύμισε και πάλι την ύπαρξή της, τη δαμόκλειο σπάθη που κρέμεται πάνω από την οικονομίας της Ελλάδας. Έδωσε πράσινο φως «για την αποδέσμευση της επόμενης δόσης των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που παρακρατούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες».
Το έδωσε διότι η Ελλάδα ακολουθεί τις εντολές τους όπως διευκρινίζεται αμέσως πιο κάτω. Το έδωσε διότι διαπιστώνουν «ότι η χώρα έχει σημειώσει περαιτέρω πρόοδο προς την επίτευξη των δεσμεύσεων που έχουν συμφωνηθεί». Δεσμεύσεις για δημοσιονομική «πειθαρχία», για την πιο τσιγκούνικη δημόσια οικονομική πολιτική, στην άλλη άκρη αυτού που ο Ανδρέας άφησε παρακαταθήκη ως οικονομολόγος και ως πολιτικός. Τι έχουν να πουν οι σημερινοί διεκδικητές της ηγεσίας του κόμματος πάνω σε αυτό;
Τι έχουν να πουν πάνω στο ότι η Κομισιόν συστήνει «‘Δημοσιονομική σύνεση’ λόγω υψηλού χρέους», ακριβώς το αντίθετο από όσα στήριξε και όσα έπραξε ο Ανδρέας σε όλη του τη ζωή;
Πολιτικός λόγος πολύ κατώτερος των περιστάσεων
Η προσυνεδριακή ζύμωση φαίνεται να προκάλεσε το ενδιαφέρον στρωμάτων πέραν της πρόσφατης εκλογικής βάσης του κόμματος. Το κόμμα που είχε κάποτε κυβερνήσει αλλά γνώρισε την εκλογική συντριβή με 4.68% όταν ο Σύριζα βγήκε πρώτη φορά κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015, συσπειρώνει ξανά κόσμο ως αποτέλεσμα της απογοήτευσης από τον Σύριζα και της επανασυνειδητοποίησης τι σημαίνει δεξιά στην κυβέρνηση. Διψήφιο εκλογικό αποτέλεσμα είναι μια απόλυτα ρεαλιστική προοπτική.
Μέχρι πριν λίγες μέρες, πιθανότητες για το χρίσμα φαίνεται να είχαν οι Ανδρέας Λοβέρδος, Γιώργος Παπανδρέου και Νίκος Ανδρουλάκης.
«Δεν γίνεται να κάνεις αλλαγή χωρίς ελπίδα και ελπίδα σημαίνει ότι κάνεις κάτι καινούριο», είναι από τις πολύ πρόσφατες δηλώσεις του Ανδρέα Λοβέρδου -που φαίνεται να προηγείται στη μάχη διαδοχής της Γεννηματά - χαρακτηριστική των αόριστων και γενικόλογων προσυνεδριακών του δηλώσεων.
Η κύρια μάχη που βλέπει για το κόμμα είναι η μάχη ενάντια στην γραφειοκρατία. «Θα δώσω όλο το είναι αυτής της παράταξης για να επιτευχθεί ένας στόχος που για 200 χρόνια κυνηγάμε και δεν τον επιτυγχάνουμε… Από την πρώτη στιγμή, εφόσον νικήσουμε, θα δώσουμε τη μάχη μέσα στη Βουλή» Ούτε τα μνημόνια ούτε το στραγγάλισμα της οικονομίας από πολύ ταξικές πολιτικές είναι το πρόβλημα, αλλά η γραφειοκρατία, σχεδόν αποκλειστικά αυτή. Δεν κάνει μάλιστα τον κόπο να εξηγήσει γιατί 200 χρόνια αποτυγχάνει η πάταξή της και ποιο είναι τα διαφορετικό που αυτός θα κάνει για να πετύχει.
Και ο Γιώργος Παπανδρέου μέσα σε αυτά τα γενικόλογα περιόρισε την προσυνεδριακή του μάχη. Ούτε αυτός κάνει τον κόπο να εξηγήσει τι ήταν αυτό που ως πρωθυπουργός έκανε λάθος και το οποίο τον οδήγησε στην αποτυχία και το ΠΑΣΟΚ στην κατάρρευση.
Και ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έκανε βήμα έξω από τα γενικόλογα και αόριστα. Βασική προτεραιότητα του είναι, είπε σε μια από τις πιο πρόσφατες δηλώσεις του, «η αλληλεγγύη, οι κοινωνικές ανισότητες και πολλές ευκαιρίες για τους νέους. Δεν αξίζει στην Ελλάδα αυτό που έχει συμβεί τα τελευταία χρόνια». Γιατί δεν έγιναν και πως θα γίνουν αυτά, δεν θεώρησε σημαντικό να αναφέρει. Η πρόσφατη κριτική που έκανε στην κυβέρνηση συνοψίζετε σε αυτό με το οποίο ο ίδιος κατέληξε:
«Δεν υπάρχει όραμα, υπάρχει μόνο διαχείριση». Για να προσθέσει ότι «Το νέο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα θα κρατήσει τα καλά της ιστορίας του ως «κόρη οφθαλμού» και θα πετάξει ότι πλήγωσε τον ελληνικό λαό, θα βρει ανθρώπους υψηλής κοινωνικής αξιοπιστίας που θα τους πιστέψουν οι πολίτες», και ο κάθε ένας ας καταλάβει ότι θέλει.
Παρά το μίζερο πολιτικό μήνυμα του προσυνεδριακού του διαλόγου, το ΚινΑλ φαίνεται να επανέρχεται με κάποιο τρόπο, ένδειξη της γενικής παρακμής στην πολιτική σκηνή, αλλά και της τεράστιας απογοήτευσης μέσα στον κόσμο.
Είναι τεράστιες οι ευθύνες όσων βλέπουν τον σοσιαλισμό ως την μόνη διέξοδο να κερδίσουν την προσοχή αλλά και την εμπιστοσύνη των μαζών. Τα χρονικά περιθώρια δεν είναι απεριόριστα.
Σωτήρης Βλάχος
27 Νοεμβρίου 2021