«Ανατροπές του Αιώνα» - Τις πέρασαν και αυτές

Το νομοσχέδιο οδοστρωτήρας 

Ως «ανατροπές του αιώνα», χαρακτηρίστηκε το αντεργατικό νομοσχέδιο που πέρασε προχθές η κυβέρνηση της ΝΔ, παρά την οργή και τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων.

Κεντρικός στόχος του νομοσχεδίου είναι η κατάργηση του 8ωρου και της πληρωμένης υπερωρίας. Και αυτό το πετσόκομμα εργατικών κατακτήσεων ολόκληρων γενιών, το έντυσαν με πιασάρηκες  φράσεις όπως «διευθέτηση του χρόνου εργασίας», που θα «επιτυγχάνεται» με ατομικές «συμφωνίες» -τι πιο πολιτισμένο;

Οι ατομικές συμφωνίες όμως φέρνουν στην επιφάνεια καθεστώς απόλυτης εξουσίας των εργοδοτών, που απέναντι σε μεμονωμένους εργάτες, ειδικά σε περιόδους μαζικής ανεργίας, μπορούν να επιβάλλουν τη θέληση τους κατά γράμμα.

Μαζί με αυτό καταργείται πια παντού και ξεκάθαρα η Κυριακάτικη αργία, όπως και το  Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, που από κρατικό μετατρέπεται σε «ανεξάρτητη αρχή» της οποία τη σύσταση θα αποφασίζει η κυβέρνηση. Που μοναδική της δυσκολία θα είναι να επιλέξει μέσα σε ένα πλήθος προθύμων, ποιος θα είναι ο πιο κατάλληλος υπηρέτης των σκοπών της,

Αυξάνονται ταυτόχρονα οι περιορισμοί για την εξαγγελία απεργίας όπως και οι δυνατότητες ποινικών διώξεων σε απεργούς.

Σοβαρή ήττα για το κίνημα

 Σε συνθήκες όπου το εργατικό κίνημα χαρακτηρίζει η μεγάλη απογοήτευση και ο κατακερματισμός,  η δεξιά πέτυχε ακόμα μια νίκη. Που κάνει ακόμα πιο μεγάλη το γεγονός ότι από την αρχική κιόλας δημοσιοποίηση του νομοσχεδίου, ακούστηκαν από κάθε μεριά του οργανωμένου κινήματος οι πιο κατηγορηματικές δηλώσεις για το ότι «Αυτό το νομοσχέδιο δεν θα περάσει».

Αυτή ήταν η γραμμή του ΠΑΜΕ, ανάλογη στάση προσπάθησε να κρατήσει η ΓΕΣΣΕ. Ως «αιτία πολέμου» είχε θεωρήσει  η Εκτελεστική Επιτροπή της ΑΔΕΔΥ την πρόθεση της ΝΔ να επιβάλει αυτό το νομοσχέδιο. «Το αντεργατικό νομοσχέδιο της κυβέρνηση της ΝΔ και του κ. Χατζηδάκη δεν θα περάσει». Οι εργαζόμενοι «δε θα δεχτούν ένα νομοσχέδιο που καταργεί το οκτάωρο και τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, που ποινικοποιεί τη συνδικαλιστική δράση, που καταργεί το δικαίωμα της απεργίας και προσφέρει «δώρο» στους εργοδότες τις απλήρωτες υπερωρίες».

Το νομοσχέδιο τελικά πέρασε, η ΝΔ εξακολουθεί να είναι πρώτο κόμμα με διαφορά στις δημοσκοπήσεις, ο Σύριζα σε ιστορικά χαμηλά για σχεδόν μια δεκαετία τώρα και η υπόλοιπη αριστερά καθηλωμένη στα ίδια ποσοστά. Πως είναι δυνατόν σε αυτή την πρωτόγνωρη ταξική επίθεση η ΝΔ να κυριαρχεί και η αριστερά στο σύνολο της να μην μπορεί να πείσει;

Το έδαφος για τη ΝΔ είχε στρωθεί

Το σκηνικό δεν στρώθηκε τώρα από τη ΝΔ. Βρήκε η ΝΔ έδαφος για να παραμένει αλώβητη παρά τις επιθέσεις στις ζωές των ανθρώπων, προς το παρόν τουλάχιστον, μετά που κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Σύριζα αποδέχτηκαν τη λιτότητα των θεσμών και το «νοικοκύρεμα» των οικονομικών, ως μέθοδο για να ξεπεραστεί η κρίση.

Από χρόνια τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αναγνωρίζει το 8ωρο σαν ανώτατο όριο της εργάσιμης ημέρας. Ούτε καν αναδείχθηκε αυτό ως ζήτημα.  Στρώθηκε ο δρόμος για απλήρωτο χρόνο δουλειάς, αφού έγινε αποδεκτό ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας να μπορεί να υπολογίζεται σαν μέσος όρος στη διάρκεια 6 ακόμη και 12 μηνών, επιτρέποντας έτσι δουλειά μέχρι και 13 ώρες την ημέρα ακόμη και 78 ώρες την εβδομάδα, χωρίς πληρωμή υπερωριών. Μέχρι και 78 ώρες την εβδομάδα μπορούν να μην πληρώνονται οι εργαζόμενοι, μέχρι και για ένα χρόνο. Και μετά που θα δουλέψουν ωράρια που θυμίζουν εποχές μαύρης δουλείας, θα μπορούν, όσοι αντέξουν φυσικά, να συμψηφίσουν αυτές τις υπερωρίες με ρεπό.

 Αντιδρούν τώρα κάτω από την πίεση του κόσμου και οι ηγεσίες που έστρωσαν τον δρόμο στη δεξιά. Τίποτε από όλα όσα λεν σήμερα όμως, δεν αμφισβητεί την ουσία της πολιτικής που ακολούθησαν και που οδήγησε στη νέα κυριαρχία της δεξιάς.

Βρήκε το έδαφος στρωμένο η ΝΔ. όπως και η δεξιά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στοιχεία που δεν αμφισβητήθηκαν από κανένα κόμμα της αντιπολίτευσης δείχνουν ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 54% των επιχειρήσεων προσφέρουν δυνατότητα ευελιξίας στους χρόνους έναρξης και λήξης της εργασίας ή συσσώρευσης υπερωριών, οι οποίες μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν ως άδειες. Καταργούν τώρα τον κρίσιμο όρο ότι για να υπάρξει μια τέτοια διευθέτηση πρέπει να υπάρχει συλλογική συμφωνία, συμφωνία του οργανωμένου κινήματος με την εργοδοσία, και τα πάντα είναι έτοιμα.

Το οκτάωρο φυσικά, όπως και η πενθήμερη εργασία και η καταβολή υπερωριών,  είχαν καταργηθεί στην πράξη πριν τα καταργήσουν και νομοθετικά τώρα. Μέσα σε συνθήκες μεγάλης ανασφάλειας για την επόμενη μέρα, ο κάθε εργαζόμενος ήταν έτοιμος για κάθε υποχώρηση στις εργοδοτικές αξιώσεις. Μέσα στα χρόνια της κρίσης  τίποτε δεν ίσχυε παρά μόνο στα χαρτιά.

Οι «θριαμβευτές»  Μητσοτάκης και Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν

Μια μέρα μετά το πέρασμα του νομοσχεδίου, ο Μητσοτάκης παρουσιάστηκε ως ο θηριοδαμαστής της Ελληνικής κρίσης, στην συνοδεία της Ευρωπαίας Επίτροπου Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τα καταφέραμε έλεγε ο ένας και σας επιβραβεύουμε ως ΕΕ για αυτή σας την επιτυχία, έλεγε ο άλλος, με βοήθεια δις ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Και αντάλλασσαν συγχαρητήρια.

Εδώ βρίσκεται και μια εξήγηση του γεγονότος ότι παρά την αμείλικτη ταξική της επίθεση, η ΝΔ παραμένει ακόμα κυρίαρχη. Στον βαθμό που δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση για λύσεις σε σύγκρουση με το σύστημα, εναλλακτική που να πείθει, μεγάλο μέρος των μαζών θα προτιμά τους γνήσιους ντόπιους  εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος που δεν θα φέρνουν την Ελλάδα σε συγκρουσιακή πορεία μαζί του, παρά τους Γιαλατζή που ενώ δεν προσφέρουν διέξοδο, δεν είναι και ακριβώς αυτοί στους οποίους θα κάνουν χατίρια και θα ανέχονται περισσότερο αυτοί που καθορίζουν το παιγνίδι στην ΕΕ.

Σωτήρης Βλάχος

18 Ιουνίου 2020