«Αλήθεια, κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπολίτευση;»

«Αλήθεια, κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπολίτευση;» είναι ο τίτλος κειμένου που  δημοσίευσε ο Κώστας Βαξεβάνης στις 10 Ιανουαρίου. Έτσι ξεκινά και το κείμενο του:

« ‘Κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αντιπολίτευση;’. Ή για να διατυπώσω πιο ακριβοδίκαια το ερώτημα: Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει την αντιπολίτευση που απαιτούν οι συνθήκες; Οι νεκροί από την πανδημία έχουν ξεπεράσει τις 5.000, η οικονομία έχει καταρρεύσει, τα µέτρα που παίρνονται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδεικνύουν καθημερινά την έλλειψη σχεδιασμού και σοβαρότητας και όχι µόνο δεν έχουμε το πολυδιαφημισμένο εμβόλιο για την Covid, αλλά ούτε τις σύριγγες δεν έχουμε για να το κάνουμε».

Ο Σύριζα  σίγουρα δεν κάνει την αντιπολίτευση που απαιτούν οι συνθήκες. Ακριβώς όμως διότι ως αντιπολίτευση κάνει αυτό που ο ΚΒ, από το ξεκίνημα του κειμένου του, υπονοεί ότι δεν κάνει. Η ηγεσία του Σύριζα, αντιπολιτεύεται στη βάση ότι το πρόβλημα με τη Νέα Δημοκρατία είναι ότι δεν αποτελείται από σοβαρά και ικανά στελέχη, ότι δεν έχουν σχεδιασμό και ότι ο Σύριζα υπερτερεί σε αυτά.

Η αντιπολίτευση Σύριζα είναι εκτός στόχου και ριζικά διαφορετική από αυτήν  που τον έφερε στην εξουσία τον Ιανουάριο του 2015. Το πρόβλημα με τη Νέα Δημοκρατία δεν είναι «η έλλειψη σχεδιασμού και σοβαρότητας», αλλά ακριβώς η ύπαρξη σχεδιασμού που έχει στόχο να διατηρήσει άθικτο ένα οικονομικό σύστημα το οποίο καταδικάζει τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στη φτώχεια και την ανέχεια.

Ακόμα και όταν ο Σύριζα κατηγορεί την κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι είναι η κυβέρνηση των λίγων, δεν κάνει καμιά διασύνδεση πια με το σημερινό οικονομικό σύστημα. Ότι δηλαδή οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές στην οικονομία, με κύρια την κρατικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, θα είναι, είτε το θέλει είτε όχι, κυβέρνηση των λίγων. Αυτό θα έπρεπε να είναι το κύριο συμπέρασμα του Σύριζα μετά την κυβερνητική του εμπειρία.

Πίσω από την πολιτική της διακυβέρνησης της δεξιάς δεν βρίσκεται παρά ο ακήρυκτος αλλά κύριος στόχος της να διατηρήσει σε ζωή το οικονομικό σύστημα που τα δώδεκα χρόνια, από το 2008, θα έπρεπε να είχαν πείσει ότι δεν μπορεί να θεραπευτεί. Το κύριο πρόβλημα της διακυβέρνησης Μητσοτάκη είναι ότι με λεφτά των φορολογουμένων προσπαθεί να κρατήσει στη ζωή τις ιδιωτικές τράπεζες που είναι βαθιά χρεωκοπημένες και που η χρεοκοπία τους τις κάνει ανίκανες να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη, οδηγώντας νοικοκυριά και μικρομεσαίους στην πτώχευση και την οικονομία σε παράλυση.

«Ουσιαστική αντιπολίτευση», συνεχίζει ο ΚΒ «είναι να αντιλαμβάνεται και να συστηματοποιεί ο πολίτης τα προβλήματα που υπάρχουν ως αποτέλεσμα της πολιτικής δράσης του κόµµατος (εν προκειμένω του ΣΥΡΙΖΑ) και ταυτόχρονα να υιοθετεί όλο και περισσότερο τις προτάσεις του ως επιλογή λύσης». Ουσιαστική αντιπολίτευση όμως μπορεί να είναι μόνο, κάτω από τις σημερινές συνθήκες, η ανάδειξη ότι πίσω από την σημερινή άθλια ελληνική κατάσταση βρίσκεται ένα ολόκληρο οικονομικό σύστημα που βρίσκεται σε πορεία σήψης και όχι η «έλλειψη σχεδιασμού και σοβαρότητας» από μέρους της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.

Πολύ σωστά λέει ο ΚΒ ότι «το έλλειµµα του κόµµατος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα μέσα ενημέρωσης και η τηλεοπτική επανάληψη των κυβερνητικών θέσεων µε όρους πολεμικών ψυχολογικών επιχειρήσεων σε καιρό ειρήνης», που πολλοί από τον Σύριζα επικαλούνται, είναι πρόβλημα που «το είχε ο ΣΥΡΙΖΑ και το 2015. Κατάφερε ωστόσο να συντονιστεί όχι µε τα κανάλια, αλλά µε το λαϊκό αίσθημα». Ακριβώς έτσι. Αυτός όμως ο συντονισμός ήταν αποτέλεσμα  του γεγονότος ότι τότε έπεισε ότι μπορούσε να δώσει διέξοδο, κάτι που διέψευσε η διακυβέρνησή του. Και είναι για αυτό το λόγο που  «ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή παρουσιάζει µάλλον πρόβλημα σε αυτόν τον συντονισμό».

Ότι υπάρχουν προβλήματα με το Σύριζα σε διάφορα επίπεδα, όπως ότι υπάρχουν αντιδράσεις σε δηλώσεις και γεγονότα μετά που αυτά «έγιναν viral στα Social media, αφού αλιεύτηκαν από κοινούς χρήστες», είναι γεγονός, δευτερεύουσας και τριτεύουσας όμως σημασίας. Το κύριο πρόβλημα, επαναλαμβάνουμε,  είναι ότι και ως αντιπολίτευση, παρά την κυβερνητική εμπειρία που θα έπρεπε να τον είχε διδάξει πολλά, δεν τολμά να θίξει τα ιερά και όσια του σημερινού οικονομικού συστήματος.

Φταίει η πολλή δημοκρατία;

Παρόλα αυτά ο ΚΒ ισχυρίζεται ότι «το πραγματικό πρόβλημα είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να υποστηρίξει τα χαρακτηριστικά ενός δρώντος κόµµατος µμέσα από κοινή θέση, γραµµή και δράση. Αυτοπροσδιορίζεται ως «σκορποχώρι δημοκρατίας», όπου λαλούν πολλοί κοκόροι την αλήθεια της ιδεολογίας τους, ενώ ταυτόχρονα δηλώνουν γοητευμένοι από τη φωνή τους. Το χειρότερο είναι πως την αδυναμία κοινής και συντονισμένης δράσης που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ την εμφανίζει ως συγκριτικό πλεονέκτημα δημοκρατίας. Στα κόµµατα υπάρχουν απόψεις, αντιπαραθέσεις, αλλά πρέπει να υπάρχει µια συλλογικότητα αποτελέσματος. ∆εν είναι λέσχες συζητήσεων ή µμέτρησης της καλύτερης πλατφόρμας».

Σίγουρα τα κόμματα των εργαζομένων, που είναι ξεκάθαρο ότι έτσι θεωρεί τον Σύριζα ο ΚΒ, δεν είναι απλά λέσχες συζητήσεων. Οι πιο ελεύθερες όμως συζητήσεις είναι απαραίτητες ώστε να μετρηθεί η καλύτερη πλατφόρμα /πολιτική. Αν τα κόμματα των εργαζομένων δρουν, που συμφωνούμε με τον ΚΒ ότι αυτός πρέπει να είναι ο στόχος τους, αλλά η δράση τους βασίζεται σε λάθος πολιτική και στόχους, τότε είναι καταδικασμένα. Η πιο ελεύθερη πάλη ιδεών είναι αναντικατάστατο στοιχείο στη λειτουργία τους.

Το πρόβλημα της «αδυναμίας κοινής και συντονισμένης δράσης» που εντοπίζει ο ΚΒ είναι πάνω από όλα πρόβλημα αποτυχίας της ηγεσίας Σύριζα να πείσει πια ότι μπορεί να προσφέρει διέξοδο. Πολλοί «κοκόροι» υπήρχαν και πριν αναδειχθεί ο Σύριζα στην εξουσία το 2015, σε κάποιους από τους οποίους πιθανόν να άρεσε να ακούουν τη φωνή τους. Αυτό δεν εμπόδισε τον Σύριζα να σαρώσει και, ειδικά στο Δημοψήφισμα, να έχει τη στήριξη της μεγάλης πλειοψηφίας, διότι τότε υπήρχε ελπίδα. Αυτή την ελπίδα σκότωσε η διακυβέρνηση Σύριζα και αυτό είναι το πρόβλημα, όχι οι πολλοί κοκόροι!!!

Η ηγεσία ενός αριστερού κόμματος έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα απέναντι σε οποιαδήποτε εσωτερική αντιπολίτευση. Αυτή συγκεντρώνει και ενσωματώνει ελπίδες και προσδοκίες και μόνο η αποτυχία της να τις εκπληρώσει οδηγεί στην αμφισβήτησή της. Δεν έχουν τέτοια δυνατότητα οι πλατφόρμες και η εσωτερική αντιπολίτευση. Παράδειγμα ο ίδιος ο Σύριζα. Ακόμα και μετά το Δημοψήφισμα, όπου η ηγεσία έκανε ακριβώς το αντίθετο από την εντολή που της έδωσε ο ίδιος ο λαός, αυτήν ακολούθησε ο κόσμος και όχι αυτούς που έφυγαν. Και χρειάστηκαν χρόνια διακυβέρνησης Σύριζα για να αρχίσει να αμφισβητείται αυτή η ηγεσία, ως αποτέλεσμα των αδιεξόδων στα οποία οδήγησε η πολιτική της και όχι ως αποτέλεσμα των κοκόρων που τους αρέσει να ακούν την φωνή τους.

Μια ηγεσία που πείθει, που κρατά ζωντανές τις ελπίδες, δεν χρειάζεται καμιά κατάργηση δημοκρατικής λειτουργίας και πλατφόρμων. Αντίθετα αυτά την βοηθούν να είναι πιο κοντά σε κάθε άποψη που διαμορφώνεται, να αφουγκράζεται καλύτερα την κοινωνία και να δρα ανάλογα. Κατάργηση δημοκρατικής λειτουργίας και πλατφόρμων χρειάζεται μια ηγεσία που έχασε τη δυνατότητα να κρατά ζωντανές τις ελπίδες και αντικαθιστά την στήριξη που της παρέχει ο κόσμος με γραφειοκρατικές, αντιδημοκρατικές δομές για να μην αμφισβητείται, για να διατηρεί τη θέση και τα προνόμια της. 

Σωστά λέει ο ΚΒ ότι «Τα κόµµατα έχουν θεσμοθετημένο τρόπο δράσης µε ζητούμενο το αποτέλεσμα…». Το αποτέλεσμα όμως καθορίζει κύρια η πολιτική και οι στόχοι τους. Εδώ είναι η ουσία του προβλήματος που αντιμετωπίζει ο Σύριζα.

«Η πολιτική επιπολαιότητα δεν μπορεί να βαφτίζεται δημοκρατία και το ζητούμενο της πολιτικής συλλογικότητας δεν είναι η δημιουργία μιας περιχαρακωμένης κάστας που επιχειρεί να επιβεβαιώσει τον εαυτό της» συνεχίζει ο ΚΒ. Ότι μπορεί να εμφανιστεί πολιτική επιπολαιότητα και πολιτικά επιπόλαιοι, είναι αναπόφευκτο. Δεν καταργείς όμως τη δημοκρατία για να αντιμετωπίσεις το φαινόμενο. Έχεις εμπιστοσύνη στον κόσμο ότι θα καταλάβει και ότι μπορείς να τον πείσεις για τους πολιτικά επιπόλαιους.

Σίγουρα το ζητούμενο μιας πολιτικής συλλογικότητας,  όπως λέει ο ΚΒ, δεν είναι η δημιουργία μιας περιχαρακωμένης κάστας. Αυτό όμως που έχει να μας διδάξει η ιστορία είναι ότι η δημιουργία περιχαρακωμένης κάστας είναι ο κανόνας. Και ότι σε περιχαρακωμένες κάστες δεν εξελίσσονται εσωτερικές αντιπολιτεύσεις αλλά ηγεσίες που έχουν πολλά να προστατέψουν, ειδικά όταν έχουν γευτεί την εξουσία. Η κατάργηση της δημοκρατίας προστατεύει αποτυχημένες ηγεσίες και όχι τα «καλώς νοούμενα» συμφέροντα του κόμματος.

«Μέσα σε µία βδομάδα ανακοινώθηκαν δύο οργανωμένες κινήσεις εντός ΣΥΡΙΖΑ…» συνεχίζει ο ΚΒ. Το χειρότερο δυνατό όμως συμπέρασμα που θα μπορούσε να εξαχθεί από αυτό το γεγονός, είναι ότι υπάρχει πολλή δημοκρατία στην οποία πρέπει να μπουν όρια, αντί ότι το γεγονός είναι αντανάκλαση των αδιεξόδων της πολιτικής της ηγεσίας Σύριζα.

Σωτήρης Βλάχος

12 Φεβρουαρίου 2021