Μνήμη Mick Brooks (1948-2021)

Στις 8 του Γενάρη 2021 η Αριστερά έχασε τον για δεκαετίες ανυποχώρητο θεωρητικό και αγωνιστή της, τον σύντροφο Mick Brooks. Ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού, η Σοσιαλιστική Έκφραση δημοσιεύει (σε μετάφρασή της) τον αποχαιρετισμό του από τον σ. Heiko Khoo.

Αντίο σύντροφε Mick Brooks

Ο Mick Brooks πέθανε στις 2 π.μ. σήμερα το πρωί. Είχε εμφανίσει αναπνευστικά προβλήματα και ο γιατρός που τον εξέτασε στο σπίτι του στις 26 Δεκεμβρίου, συνέστησε να μεταφερθεί στο νοσοκομείο, όπου  διαγνώστηκε θετικός στον COVID-19. Το σώμα του στάθηκε ανίκανο να τον καταπολεμήσει. Τα βαθύτατα συλλυπητήριά μου απευθύνονται στη σύντροφό του Barbara Humphries και στην οικογένειά του.

Ο Mick Brooks ήταν ένας επαναστάτης του οποίου ολόκληρη η ενήλικη ζωή ήταν αφιερωμένη στην ανάπτυξη και τη διάδοση των μαρξιστικών ιδεών. Ήταν ενεργός στην τάση του Militant, στη Διεθνή Μαρξιστική Τάση και στο Εργατικό Κόμμα. Τα τελευταία οκτώ χρόνια δουλέψαμε μαζί κάνοντας την "Περιήγηση Karl Marx" με τα πόδια.

Γνώρισα για πρώτη φορά τον Mick το 1983 στα γραφεία της εφημερίδας Militant στο Mentmore Terrace, κοντά στο Bethnal Green στο Λονδίνο. Πιστεύω ότι ήταν τότε υπεύθυνος του βιβλιοπωλείου. Στον ανυποψίαστο παρατηρητή ο Mick φαινόταν να είναι μάλλον απομακρυσμένος παρά ευπροσήγορος, και ήταν κάτι περισσότερο από ανασφαλής όταν η περίσταση τον ανάγκαζε να συμμετάσχει σε συνομιλίες. Αλλά, αυτός ο ίδιος, ο Mick, μεταμορφωνόταν όταν σηκωνόταν για να μιλήσει σε συναντήσεις, όπου ο χαρακτήρας, η ενέργεια και η δύναμή του συνέπαιρναν όλους. Η φωνή του διαπερνούσε τον αέρα ξεκινώντας με τη σθεναρή προσφώνηση "σύντροφοι". Θα μιλούσε με σαφήνεια, κύρος και βεβαιότητα, στη βάση κλασικών αναφορών από τη μαρξιστική θεωρία, υφαίνοντάς τις σε μια σαφή και συνεκτική ανάλυση του σύγχρονου κόσμου.

Σε αντίθεση με πολλούς συντρόφους σε τέτοιες συναντήσεις, ο Mick δεν θα μιλούσε για χάριν του να μιλά, αλλά πάντα για να προσφέρει κάποια μοναδική άποψη ή διεξοδική ανάλυση των γεγονότων. Όταν σηκωνόταν ο Mick, η έμφαση στη συζήτηση άλλαζε συχνά πορεία. Οι διδακτικές του δεξιότητες στο μαρξισμό χρησιμοποιούνταν για να εξηγήσει τις πιο περίπλοκες θεωρίες με την πιο απλή γλώσσα, χωρίς ποτέ να κάνει συμβιβασμό στην ακρίβεια.

Έτσι, το βιβλίο του Mick  "Καπιταλιστική Κρίση: Θεωρία και Πράξη" (Capitalist Crisis: Theory and Practice) στόχο είχε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών που έχουν οι αναγνώστες  όταν μελετούν κάτι όπως το Κεφάλαιο του Μάρξ. Πράγματι, όταν το Κεφάλαιο επρόκειτο να εκδοθεί, ο Ένγκελς έστειλε στον Μαρξ κάποια επικριτικά σχόλια για τα μακρά κεφάλαια και για ιδέες που δεν εξηγούνται πλήρως ή δεν ενισχύονται αρκετά πριν τη μετάβαση σε μια νέα έννοια, πράγματα τα οποία έκαναν αγωνιώδη την ανάγνωση του Κεφαλαίου. Τέτοιες δυσκολίες δεν υπάρχουν για τον αναγνώστη του βιβλίου του Mick.

Κατά τη διάρκεια πικρών εσωτερικών συγκρούσεων μέσα στην τάση του Militant και αργότερα στη Διεθνή Μαρξιστική Τάση, ο Mick πηγαία τίθετο ενάντια στις γραφειοκρατικές και προσωπικές δολοπλοκίες. Παρέμενε πάντα στο υψηλό επίπεδο της θεωρητικής ανάλυσης. Και όταν αυτές οι μαρξιστικές πολιτικές ομάδες υιοθετούσαν απόψεις που θεωρούσε ότι έρχονταν σε αντίθεση με την ερμηνεία του της βασικής μαρξιστικής θεωρίας και πρακτικής, θα εξέφραζε αγανάκτηση.

Στρατεύτηκε μέσα στην αριστερή πτέρυγα του Εργατικού Κόμματος, τη Labour Representation Committee - LRC (Επιτροπή Εργατικής Εκπροσώπησης), και αυτού που έγινε το επίσημο πολιτικό περιοδικό της, του Labour Briefing. Για πολλά χρόνια, αυτή η σχετικά μικρή οργάνωση,  αποτελούμενη κυρίως από παλαιότερους συντρόφους, ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την ομάδα των Jeremy Corbyn και John McDonnell. Παρόλα τα σκαμπανεβάσματα του κύματος Corbyn και την ακολουθήσασα ήττα του, ο Mick συνέχισε να εργάζεται με επιμονή και συνέπεια στην LRC και στο Labour Briefing.

Η αφοσίωση και ενεργητικότητα του Mick παρά τις αμέτρητες αποτυχίες είναι μοναδική για εκείνους που αντιλαμβάνονται και αισθάνονται τη μεγάλη εικόνα των ιστορικών διαδικασιών. Στη βάση των γνώσεων που κατάκτησε μέσα από την μαρξιστική έρευνα, τη συγγραφή και την πρακτική συμμετοχή και παρέμβαση στους αγώνες, ο Mick στάθηκε ως στην κορυφή ενός βουνού, παρατηρώντας την κίνηση των μαζών με μια, σχεδόν αποστασιοποιημένη, αντικειμενικότητα.

Τον Απρίλιο του 2012, ο Mick ηγήθηκε της πρώτης μας Περιήγησης Καρλ Μάρξ, με 4 σπουδαστές να συμμετέχουν. Ήταν ενθουσιασμένοι με την περιήγηση. Από τότε, κάναμε περιηγήσεις τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, συναντώντας πολλές χιλιάδες ανθρώπους από κάθε γωνιά του κόσμου. Οι ειδικές διδακτικές δεξιότητες του Mick βοήθησαν τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από το επίπεδο γνώσεων, να κατανοήσουν μέσα σε λίγες ώρες αυτό που διαφορετικά θα χρειαζόταν εβδομάδες ή μήνες για να μάθουν. Στηρίχτηκε σε όλη την εμπειρία της ζωής του για να δίνει τις εξηγήσεις του με την ίδια ακρίβεια και διδακτική σαφήνεια που χαρακτήριζε τον ίδιο και το έργο του.

Ήταν πάντα απόλαυση να βλέπω τον Mick να περπατάει γύρω από το Σόχο ακολουθούμενος από ένα πλήθος. Συχνά στη Γκαλερί για το Διαφωτισμό του Βρετανικού Μουσείου, όταν συνόψιζε τη ζωή και τις ιδέες του Μαρξ, τα μάτια του σπίθιζαν προκλητικά καθώς έφτανε στο τέλος της ιστορίας της ζωής του Μαρξ. Η ιστορία του θανάτου του Μαρξ ακολουθείτο πάντα από μια επιβεβαίωση της ζωντάνιας των ιδεών του.

Ένα μεγάλο μέρος του γραπτού έργου του Mick Brooks δημοσιεύτηκε σε φυλλάδια και κείμενα που δεν είναι πλέον δημοσιευμένα ή σε κυκλοφορία. Τους επόμενους μήνες, ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να διαθέσουμε μεγάλο μέρος της δουλειάς του στο Διαδίκτυο.

Heiko Khoo

8 Ιανουαρίου 2021