Τι συνέβη στον κυβερνητικό ΣΥΡΙΖΑ

Ανάγκη για την πιο μαζική συμμετοχή στη συζήτηση

Η συζήτηση έχει ανοίξει στην κοινωνία αλλά και στον ΣΥΡΙΖΑ για το τι πήγε στραβά στη τετράχρονη διακυβέρνηση του, την ίδια στιγμή που η ηγεσία /πρώην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, στέκει στα «επιτεύγματα» της. Και προσπαθεί ακόμα να πείσει ότι έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση, όταν οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές έχασαν πάνω από το 20% της αξίας τους μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου. Όταν η παγκόσμια οικονομία κλυδωνίζεται ξανά και ένα σωρό ενδείξεις στις οποίες αναφερθήκαμε επανειλημμένα, σκιαγραφούν επικείμενη νέα παγκόσμια καθίζηση.

Αρνούμενοι όμως ότι απέτυχαν να αντιμετωπίσουν την κρίση και την φτωχοποίηση, αρνούμενοι να εντοπίσουν τους λόγους αυτής της αποτυχίας, καταδικάζουν τον ίδιο το ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την ελληνική κοινωνία. Για αυτό ακριβώς τον λόγο, ο ρόλος του κάθε Συριζαίου καθίσταται ακόμα πιο καθοριστικός στην εσωτερική συζήτηση. Και η συμμετοχή πρέπει να είναι όσο πιο μαζική γίνεται.

«Αν ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει like στον εαυτό του, χάθηκε»

Αφορμή για τη δική μας συμβολή αποτέλεσε κείμενο του Κώστα Βαξεβάνη, με τίτλο «Αν Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει like στον εαυτό του, χαθηκε»(22.8.2019), που δημοσίευσε το Documento, και που θεωρούμε ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Και που καταπιάνεται με αυτό που πρέπει να είναι το κόμμα Σύριζα.

Το κόμμα «ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να είναι ένα κόμμα, μη κόμμα, σαν αυτό που κατασκεύασε η απολίτικη ελαφρότητα του Σταύρου Θεοδωράκη, χωρίς κομματικές λειτουργίες, δομή και συλλογικότητα…» .

Αυτή η θέση μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους. Από εδώ όμως προκύπτει η ανάγκη για μια σειρά διευκρινήσεις. Όπως «Ποιο όμως θα είναι το πεδίο της συλλογικότητας ή της κοινής πολιτικής δράσης και της λειτουργίας μεταξύ των μελών ενός σύγχρονου πολιτικού κόμματος; Πως συμφωνείται ή ασκείται η πολιτική; Πώς συνυπάρχουν τα μέλη;»

Και από την ανάγκη να διευκρινιστούν αυτά, αναδύονται αναμνήσεις από τραυματικές εμπειρίες που πολλοί από εμάς έχουν βιώσει μέσα στα κινήματα της αριστεράς. Όπως αυτή που περιγράφει ο Κ.Β. όπου το κόμμα, η κομματικότητα και οι άνθρωποι της τοποθετούνταν «σ’  ένα δωμάτιο με αποτσίγαρα και αέναη αντιπαράθεση για την αριστεροσύνη και το μέτρο της…». Σε μια τέτοια κατάσταση το κόμμα «μοιραία θα χάσει τη σχέση με την κοινωνία, την πραγματικότητα και φοβάμαι και τους λίγους followers» .

Η αέναη αντιπαράθεση για την αριστεροσύνη και το μέτρο της αποτελεί μια μεγάλη κατάρα στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά με το πλήθος των «μαρξιστικών» αποχρώσεων. Που μπορεί να σκιαγραφηθεί ως η αντιπαράθεση που έχοντας γυρίσει τις πλάτες της σε αυτό που εξελίσσετε στην κοινωνία, στις ίδιες τις μάζες, φτιάχνει διακηρύξεις και «εγκυκλίους» που πολύ λίγο καταφέρνουν να αγγίξουν όποιον έχει την τύχη να τις διαβάσει και που κάθε τόσο αποτελούν αιτία και για τις μεταξύ τους διαρκείς διασπάσεις.

Οι θανάσιμοι κίνδυνοι της εξουσίας

Η αέναη αντιπαράθεση για την αριστεροσύνη και το μέτρο της είναι ένα πρόβλημα. Που μπορεί να αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα που είναι εκτός κυβέρνησης και ανοίγει τη συζήτηση για το τι πήγε στραβά. Δεν είναι όμως αυτό το πρόβλημα που αντιμετώπισε ο Σύριζα στην περίοδο της διακυβέρνησης του, τουλάχιστον μετά την συνθηκολόγηση του και την αποχώρηση των διαφόρων τάσεων.

Το πρόβλημα μετά την συνθηκολόγηση της κυβέρνησης Σύριζα ήταν αυτό που ο ίδιος ο Κώστας Βαξεβάνης είχε καταγράψει σε κείμενο του δυο μόνο μέρες μετά τις ευρωεκλογές του περασμένου Μαΐου

«Μετά τον ιστορικό συμβιβασμό του 2015, τα κυβερνητικά στελέχη  αναλώθηκαν στη «δυσκολία της διαπραγμάτευσης» και δυστυχώς ετεροπροσδιορίστηκαν και δικαιολογήθηκαν από αυτή…»

«πολιτικό προσωπικό που νοιαζόταν περισσότερο για τη διαιώνισή του απ ό,τι για τον διαφαινόμενο κίνδυνο πως χάνει την ευκαιρία…»

«Με ελάχιστες εξαιρέσεις υπουργών, οι πολλοί λόγω άγνοιας και ανικανότητας παραδόθηκαν σε «ευέλικτους» που εμφανίζονταν ως τεχνοκράτες στην αρχή για να λύσουν θέματα και στη συνέχεια για να διατηρήσουν τον υπουργό στη θέση του…»

«Οι δειλοί ανακάλυψαν το «σεβασμό στους θεσμούς» τους οποίους διύλιζαν την ώρα που κατάπιναν το παλιό σύστημα ή είχαν την αυταπάτη πως θα το κάνουν φιλικό ώστε να τους ανέχεται…»

«Ένα μεγάλο πρόβλημα ήταν πως αρκετά στελέχη του κόμματος και του κρατικού μηχανισμού πίστεψαν στην παρένθεση ΣΥΡΙΖΑ και μεθόδευσαν το πολιτικό τους μέλλον μετά την πτώση του ΣΥΡΙΖΑ...»

«Ο κομματικός ΣΥΡΙΖΑ παρέμεινε σε πλήρη αναντιστοιχία με τον κοινωνικό ΣΥΡΙΖΑ, τη μεγάλη μάζα δηλαδή που χωρίς να έχει κομματική ένταξη πίστευε στο ΣΥΡΙΖΑ…»

Το πρόβλημα μετά την συνθηκολόγηση της κυβέρνησης Σύριζα ήταν ότι το κυβερνητικό επιτελείο ολοένα και περισσότερο ξέκοβε από τον έλεγχο του κόμματος του, των ανθρώπων που τον ανέδειξαν στην εξουσία. Και ολοένα και περισσότερο αφομοιωνόταν από την κρατική μηχανή στην οποία κουμάντο κάνουν τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Και από τα δίκτυα που αυτά τα συμφέροντα έχουν παντού.

Το πρόβλημα με τον κυβερνητικό Σύριζα μετά την συνθηκολόγηση του, ήταν η καθημερινή φθορά του μέσα στα δίκτυα με τα οποία δεν τόλμησε να συγκρουστεί. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι ιστορικά στελέχη του Σύριζα δεν φθάρηκαν και δεν αφομοιώθηκαν, ο κυβερνητικός Σύριζα είχε δεθεί με το σύστημα μέσα από αμέτρητους τεχνοκράτες, συμβούλους και παρασυμβούλους  «Συριζαίους» –με τρόπους που πολύ όμορφα περιγράφει ο ΚΒ πιο πάνω.

Ένα αριστερό κόμμα στην εξουσία θα έχει ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, κάποιων μηνών ίσως, για να συγκρουστεί με τους μηχανισμούς, τα διαπλεκόμενα και τα δίκτυα και να τα αντικαταστήσει. Διαφορετικά είναι καταδικασμένο.

Σωτήρης Βλάχος

2 Σεπτεμβρίου 2019