Νέο Κύμα Κόκκινων Δανείων σε Όλη την ΕΕ

Σε νέο κύμα κόκκινων δανείων αναφέρεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, την ίδια ώρα που, όπως εκτιμά, οι τράπεζες δεν έχουν προετοιμαστεί για να το αντιμετωπίσουν. Νέο κύμα κόκκινων δανείων μετά από δωδεκαετή δήθεν θεραπεία της κρίσης κατά την οποία ανατράπηκαν ζωές ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Την προειδοποίηση έκανε ο Αντρέα Ενρία, επικεφαλής της εποπτικής αρχής τραπεζών της ΕΚΤ, που εκτιμά ότι τα νέα κόκκινα δάνεια μπορεί να φτάσουν «το ιλιγγιώδες ποσό του 1,4 τρις. Ευρώ».

Οι ιδιωτικές τράπεζες, ενώ δεν είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν  το νέο κύμα, ετοιμάζονται να αρχίσουν και πάλι να χορηγούν μερίσματα στους μετόχους τους. Αυτή είναι η έγνοια τους τη στιγμή που δεκάδες εκατομμύρια ανθρώποι στην ΕΕ επιβιώνουν οριακά και κινδυνεύουν κάθε στιγμή να χάσουν το σπίτι και υποστατικό που στεγάζει την επιχείρηση τους.  

Ακόμα και η ΕΚΤ που για δώδεκα τόσα χρόνια διασώζει το ιδιωτικό τραπεζικό σύστημα της ΕΕ και τα εισοδήματα των μετόχων του - μιας χούφτας ανθρώπων- αναγκάστηκε, κάτω από την πίεση της κατάστασης, να ζητήσει από τις τράπεζες της Ευρωζώνης να αναστείλουν τη χορήγηση μερισμάτων.

Τα κόκκινα δάνεια πάντως είναι εδώ και τη δεξαμενή τους θα ανατροφοδοτεί η σημερινή πολιτική των θεσμών της ΕΕ και των εθνικών κυβερνήσεων. Πουλώντας κόκκινα δάνεια μπορούν προσωρινά να καλυτερεύσουν τους ισολογισμούς των τραπεζών ώστε αυτές να μπορούν να δανείσουν. Το ζήτημα είναι σε ποιους;

«Σουλουπώνοντας» προσωρινά τους ισολογισμούς των τραπεζών και οδηγώντας παράλληλα την οικονομία στα τάρταρα, το μόνο που εξασφαλίζουν είναι ότι οι τράπεζες θα μπορούν να δανείζουν σε μια οικονομία όμως που δεν θα έχει τη δυνατότητα να δανειστεί και να εξοφλήσει.  

Το μοναδικό αντίδοτο στα κόκκινα δάνεια είναι οι πολιτικές ανάπτυξης. Από το ξεκίνημα όμως της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης συντελείται ακριβώς το αντίθετο, με αποτέλεσμα τα κόκκινα δάνεια να διογκώνονται και η παραγωγή αστέγων να βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη.

Με το νόμο Βρούτση που κατατέθηκε στη Βουλή της Ελλάδας, η μισθωτή εργασία μπαίνει στο στόχαστρο ακόμα περισσότερο, με ελαστικοποίηση του χρόνου εργασίας μέχρι 10 ωρες χωρίς πρόσθετη αμοιβή, κρατική παρέμβαση στα συνδικάτα για περιορισμό του δικαιώματος της απεργίας και της υπογραφής συλλογικών συμβάσεων και ποινικοποίηση της περιφρούρησης της απεργίας.

Κάτω από το κάλυμμα της δήθεν «επιστημονικότητας» του πορίσματος της επιτροπής Πισσαρίδη, οι προσεγγίσεις και εισηγήσεις του οποίου είναι κάθετα αντίθετες με άλλες προσεγγίσεις και εισηγήσεις όχι λιγότερο σημαντικών επιστημόνων, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ετοιμάζει ακόμα μεγαλύτερη λιτότητα που ξεκάθαρα πια έχει αποδειχτεί ότι μόνο ανάπτυξη δεν μπορεί να φέρει. Μισθοί και εισοδήματα θα πιεστούν ακόμα περισσότερο και μαζί με αυτά, θα κτυπηθούν και τα ανεργιακά επιδόματα, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, αλλά και οποιοιδήποτε περιορισμοί υπάρχουν ακόμα στο δικαίωμα των απολύσεων.

Στα χρέη του ελληνικού δημοσίου που ήταν αδύνατον να εξοφληθούν, προστέθηκαν και άλλα λόγω της πανδημίας. Το 2020 το χρέος υπολογίζεται να ανέβει στα 340 δις ή 209% του ΑΕΠ, από τα 331,1 δις ή 180,5% το 2019.

Το δημόσιο χρέος που ήταν η πηγή της κρίσης αλλά και ο στόχος των πολιτικών λιτότητας συνεχίζει να διογκώνονται κάνοντας τη κατάσταση αδύνατη. Τόσο που ακόμα και πολιτικοί που καμιά διάθεση δεν θα είχαν να συγκρουστούν με το κατεστημένο,  μιλούν πια για ανάγκη κουρέματος. Τη διαγραφή του δημόσιου χρέους των χωρών - μελών της ΕΕ προς την ΕΚΤ, για να διευκολυνθεί η ανάκαμψη, πρότεινε ο Ιταλός υπουργός οικονομικών R. Fraccaro

Το χρέος που βρίσκεται στο κέντρο της κρίσης και οι πολιτικές λιτότητας που το διογκώνουν πρέπει να αντιμετωπιστούν από την αριστερά με τον πιο αποφασιστικό τρόπο.

Σωτήρης Βλάχος

11 Δεκεμβρίου 2020