ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ EUROGROUP: ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ 1929
Το 2008 και αυτό που κτίζεται σήμερα είναι η δική μας εκδοχή του 1929. Οι οικονομικές ελίτ και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι προπαγανδίζουν ότι για την κρίση ευθύνονται άλλα έθνη και καλλιεργούν την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να βρεθεί λύση με ανταγωνιστικές εθνικές πολιτικές και μέτρα ενάντια στους άλλους. Και στρέφουν την εργατική τάξη του ενός έθνους εναντίον των εργατικών τάξεων όλων των άλλων.
Οι πολιτικές που ακολούθησαν μετά το 1929 ήταν αυτές των δασμών σε ξένα προϊόντα και υποτίμησης του νομίσματος τους για να κάνουν τα δικά τους προϊόντα πιο φτηνά. Στόχος η «υφαρπαγή πωλήσεων εμπορευμάτων που παράγουν «ξένοι» εργάτες» (Γιάνης Βαρουφάκης)
Αυτή η πολιτική ακολουθείται και τώρα διεθνώς, με εξέχων παράδειγμα τους εμπορικούς πολέμους που οι ΗΠΑ εξαπολύσαν κυρίως εναντίον της Κίνας. Εξαίρεση αποτελεί η ΕΕ, όπου ούτε δασμοί μπορούν να μπουν ούτε υποτίμηση του νομίσματος να υπάρξει. Τη δουλειά όμως των δασμών και των υποτιμήσεων νομισμάτων κάνει εδώ η υποτίμηση της εργασίας με την μείωση μισθών. Ο στόχος παραμένει ο ίδιος: Υφαρπαγή πωλήσεων εμπορευμάτων που παράγουν «ξένοι» εργάτες.
Στον κόσμο όλο αλλά και στην Ευρώπη σήμερα, ακολουθούν τις ίδιες οικονομικές πολιτικές που ακολούθησαν μετά την κρίση του 1929. Ακολουθούν τις ίδιες οικονομικές πολιτικές που ο Παγκόσμιος Πόλεμος, που ήταν η κατάληξή τους, δεν πρέπει να αφήνει αμφιβολίες για το που οδηγούν.
Όπως και τότε, έτσι και τώρα, οι οικονομικές τους πολιτικές συνοδεύονται και με το απαραίτητο κτίσιμο μίσους μεταξύ των λαών. Οι Γερμανοί εργάτες, των οποίων η ζωή κρατείται καθηλωμένη για περισσότερο από ενάμιση δεκαετία, μαθαίνουν να μισούν τους Έλληνες εργάτες για την «διάσωση» των οποίων φορτώνονται επιπλέον βάρη. Όμοια και οι Έλληνες εργάτες μαθαίνουν να μισούν τους Γερμανούς αφού το έθνος τους «ευημερεί» πάνω στη δική τους λιτότητα.
Μέσα από τα την άνοδο της ακροδεξιάς και του φασισμού, παρακολουθούμε την επανάληψη της δεκαετίας του 1930.
Και όμως η χωρίς προηγούμενο και επόμενο ανάπτυξη του καπιταλιστικού κόσμου μετά τον Παγκόσμιο Πόλεμο, στηρίχτηκε σε πολιτικές στο άλλο άκρο των σημερινών. Στη Γερμανία διαγράφηκαν το 1953 πέραν του 50% των χρεών της. Επιχορηγήθηκαν, δεν δανειοδοτήθηκαν, Γερμανία αλλά και Ευρώπη με το σχέδιο Μάρσαλ των ΗΠΑ, την αναλογικά μεγαλύτερη διεθνή επιχορήγηση στην ιστορία. Και το πιο σημαντικό ίσως είναι ότι μετά τον Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ ανακύκλωναν τα πλεονάσματά τους.
Πλεόνασμα είναι ό,τι κερδίζει μια χώρα μέσα από τις συναλλαγές της με τις υπόλοιπες. Έλλειμα ότι χάνει. Και ανακύκλωση σημαίνει επένδυση. Επένδυαν οι ΗΠΑ σε Ευρώπη γενικά και Γερμανία ειδικά. Δεν τα δάνειζαν στους «προβληματικούς», τα επένδυαν στις χώρες τους.
Η ανακύκλωση πλεονασμάτων δεν είναι αρχή της σοσιαλιστικής οικονομίας αλλά της οικονομικής σκέψης που ανέπτυξε η αστική επιστήμη. Αλλά μέσα στη σημερινή κρίση φαίνεται ότι μόνο η αριστερά θα μπορούσε να την απαιτήσει.
Σε αντίθεση με την ηθική που καλλιεργούν οι θεσμοί της ΕΕ για πετυχημένους και αποτυχημένους, μόνιμα πλεονασματικές και μόνιμα ελλειμματικές χώρες είναι ο κανόνας και όχι εξαίρεση.
«Ας σκεφτούμε την Ελλάδα σε σχέση με τη Γερμανία, την Αριζόνα σε σχέση με τη… Καλιφόρνια, τη Βόρεια Αγγλία… σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή του Λονδίνου, ή τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σχέση με την Κίνα – είναι… το ένα μέρος μόνιμα πλεονασματικό -πουλάει εμπορεύματα μεγαλύτερης αξίας από αυτά που αγοράζει από το άλλο» (ΓΒ).
Στην ΕΕ δεν γινόταν καμιά ανακύκλωση, καμιά επένδυση πλεονασμάτων στις ελλειμματικές χώρες, με αποτέλεσμα την αύξηση των εμπορικών ανισορροπιών, που κάλυπταν με δανεισμό όσο αυτό ήταν εφικτό, κάτι που τελικά είχε τρομερές συνέπειες για τις ελλειμματικές χώρες. Και ετοιμάζει τις ίδιες συνέπειες και για όλες τις άλλες.
Σωτήρης Βλάχος
2 Μαΐου 2020