Απολογητής του Αναστασιάδη ο κ. Μαυρογιάννης

Παρακολούθησα πρόσφατα  στο κανάλι 6 τη συνέντευξη του διαπραγματευτή της Ε/κ πλευράς  κ. Μαυρογιάννη με τον έγκριτο δημοσιογράφο Γιώργο Παυλίδη να υποβάλλει ερωτήσεις. Αφήνοντας κατά μέρος τους διπλωματικούς ελιγμούς του κ. Μαυρογιάννη μέσα από τους οποίους προσπαθούσε – ανεπιτυχώς κατά την άποψη μου - να φαίνεται αντικειμενικός, η γενική τοποθέτηση του ήταν υποστηρικτική της στάσης του Αναστασιάδη – και συνεπώς και του Κοτζιά - στις κρίσιμες συνομιλίες στο Κρανς Μοντάνα (ΚΜ).  Δεν μπορώ να πω ότι η συγκεκριμένη στάση Μαυρογιάννη αποτελεί έκπληξη για μένα.  Σ’ όλη την πορεία του σαν διπλωμάτης αλλά και σαν διαπραγματευτής,  υπηρέτησε με αφοσίωση θα έλεγα την γραμμή Τάσσου Παπαδόπουλου στο κυπριακό με ότι αυτό συνεπάγεται. Η κουβέντα που αποδίδεται στον κ. Μαυρογιάννη “ευτυχώς εγλυτώσαμεν” αναφορικά με την αντίδραση Ακιντζί και το αδιέξοδο που δημιουργήθηκε με το γνωστό θέμα για το ενωτικό δημοψήφισμα, νομίζω εκφράζει προθέσεις και ενδόμυχες επιθυμίες όσον αφορά την κατάληξη των συνομιλιών¹.

Ορισμένα όμως σχόλια από όσα άκουσα στην συνέντευξη θα ήταν νομίζω χρήσιμα:

1. Πρώτα απ’ όλα το σκηνικό που στήθηκε στο Κρανς Μοντάνα (ΚΜ) δεν πρέπει να το δούμε απομονωμένα από τις συνομιλίες και τα παρασκήνια που προηγήθηκαν. Προηγήθηκαν συνομιλίες στο Μοντ Πελεράν (τρεις γύροι αν θυμούμαι καλά) για να προετοιμαστεί το έδαφος για τις τελικές συνομιλίες στο ΚΜ. Σ’ αυτές είδαμε τον διαλυτικό και αρνητικότατο ρόλο του κ. Κοτζιά που με τις διάφορες ενέργειες αυτογελιοποιήσης του δίκαια οι διάφοροι συμμετέχοντες τον αποκαλούσαν “παλιάτσο σε τσίρκο”². Έφτασε στο σημείο το υπουργείο του να δημοσιοποιεί έγγραφα με θέσεις που στερούνταν σοβαρότητας βάζοντας τρικλοποδιές στην όλη διαδικασία και σχεδόν αμέσως να αναγκάζεται να τα αποσύρει.  Είδαμε ένα Αναστασιάδη να φεύγει άρον - άρον από τις συνομιλίες στο Μοντ Πελεράν μόλις παρέλαβε τον χάρτη με τις εδαφικές αναπροσαρμογές λέγοντας ψέματα στον κ. Ακιντζί ότι ήθελε να διασκεδάσει κάποιες ανησυχίες του ΑΚΕΛ ενώ στη πραγματικότητα πήγε σαν ένα υποτακτικό Γιουσουφάκι στην Αθήνα για να πάρει γραμμή από τον Κοτζιά. Όλες οι ενέργειες του Αναστασιάδη πριν το ΚΜ ήταν τέτοιες που προοιώνιζαν  το ναυάγιο.
2. Οι κρίσιμες επαφές στο ΚΜ άρχισαν στις 6/07/2017. Δεν θα μπω στις διάφορες συζητήσεις που έγιναν μεταξύ Γκουτέρες και Τσαβούσογλου από τη μια και Γκουτέρες - Αναστασιάδη ή Κοτζιά από την άλλη. Αυτό που ξέρω και που επιβεβαιώνεται από διάφορες πηγές (όπως καταγράφονται στο βιβλίο του Μ. Δρουσιώτη “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα”) είναι ότι μια μέρα προηγουμένως, στις 05/07/2017 δηλαδή, σε ιδιωτική συζήτηση που είχαν οι δυο φίλοι, Αναστασιάδης και Τσαβούσογλου, ο πρώτος εκμυστηρεύτηκε στον δεύτερο ότι η λύση της ΔΔΟ είναι χάσιμο χρόνου αφού οι Ε/κ δεν θέλουν να μοιράσουν τίποτα με τους Τ/κ, κι’ ότι θα μπορούσε να συζητήσει τη λύση για δυο κράτη μετά τις επερχόμενες εκλογές του 2018³. Ο Τσαβούσογλου πήγε δηλαδή στο κρίσιμο δείπνο στις 06/07/2017, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι ο Αναστασιάδης και οι βοηθοί του (Μαυρογιάννης - Χριστοδουλίδης) θα έκαμναν το παν να τουμπάρουν τη διάσκεψη.  Άρα, ότι υποχωρήσεις είχε κάμει προηγούμενα η Τουρκική πλευρά στις συζητήσεις με τον κ. Γκουτέρες και τα άτυπα έγγραφα που είχε υποβάλει, θα έπρεπε να τα χειριστεί με τρόπο ώστε σ΄ ένα πιθανότατο ναυάγιο να μην θεωρηθούν σαν προηγούμενο ή κεκτημένο για το μέλλον. Η θέση λοιπόν της Τουρκίας ήταν η ολοκλήρωση και κατάληξη όλων των εκκρεμούντων θεμάτων που καταγράφονταν στο πλαίσιο Γκουτέρες συμπεριλαμβανομένου και της πρότασης για ένα μηχανισμό εφαρμογής και παρακολούθησης της λύσης και θα άνοιγε τα χαρτιά της μόνον αν διαφαινόταν ότι η Ε/κ πλευρά ήταν πράγματι σοβαρή στις δεσμεύσεις της για λύση ΔΔΟ και ότι τα “δυο κράτη” του Αναστασιάδη δεν ήταν τίποτα άλλο από μια διπλωματική μπλόφα.
3. Ο κ. Μαυρογιάννης στη προσπάθεια του να ρίξει την ευθύνη στην Τουρκική πλευρά προχώρησε με ένα μεγάλο άλμα στη τελική φάση του δείπνου όπου ο κ. Γκουτέρες προσπάθησε να κάμει μιαν ανακεφαλαίωση για το τι ειπώθηκε και τι συμφωνήθηκε αλλά με τον Τσαβούσογλου να υπαναχωρεί στα θέματα των εγγυήσεων και των στρατευμάτων. Ο κ. Μαυρογιάννης όμως παράλειψε να μας πει ότι τόσο ο ίδιος όσο και ο Αναστασιάδης, έδειχναν κατά την εξέλιξη του δείπνου, να μην δέχονται τη πολιτική ισότητα (όπως και σήμερα δηλαδή).  Συγκεκριμένα ο Αναστασιάδης πριν την υπαναχώρηση Τσαβούσογλου και μέσα σε μια εκρηκτική ατμόσφαιρα, διερωτήθηκε σε ποιους δημοκρατικούς κανόνες στηριζόταν το ότι η μικρότερη κοινότητα θα μπορούσε να λαμβάνει αποφάσεις ενώ ο ίδιος ο κ. Μαυρογιάννης διερωτήθηκε αν ήταν δυνατή μια λύση με την απαίτηση για μια θετική ψήφο για κάθε απόφαση για να πάρει την πληρωμένη απάντηση από τον κ. Ακιντζί ότι οι Τ/κ είχαν αποδεχτεί να μην έχουν μια θετική ψήφο σε όλα τα θεσμικά όργανα⁴. Ούτε και η πρόταση Γκουτέρες για ένα μηχανισμό εφαρμογής και παρακολούθησης της λύσης με πέντε διαφορετικά επίπεδα βρήκε σύμφωνους το δίδυμο Αναστασιάδη – Κοτζιά προσποιούμενοι ότι δεν καταλάβαιναν ακριβώς τις πρόνοιες του εν λόγω μηχανισμού.

Με όλα αυτά που είχε ακούσει ο Τσαβούσογλου (υπαναχώρηση και σοβαρές επιφυλάξεις στο θέμα της πολιτικής ισότητας, άρνηση αποδοχής του σχεδίου Γκουτέρες για τον μηχανισμό παρακολούθησης και εφαρμογής της λύσης που θα αντικαθιστούσε τις εγγυήσεις, προώθηση της ιδέας των δυο κρατών από Αναστασιάδη) θα έπρεπε να ήταν ηλίθιος να μην αποσύρει όλα αυτά που είχε συζητήσει  στις συναντήσεις του με τον κ. Γκουτέρες αφού ήταν πλέον βέβαιος ότι δεν θα υπήρχε θετική κατάληξη των συνομιλιών.

4. Κλείνοντας θέλω να πω ότι δεν με έχει πείσει η διπλωματική δεινότητα του κ. Μαυρογιάννη. Με το να το παίζει αντικειμενικός ασκώντας κριτική στην Ε/κ πλευρά σε θέματα ήσσονος σημασίας ενώ στήριξε όλες τις αποφάσεις – ενέργειες που μας οδήγησαν στο σημερινό μεγάλο αδιέξοδο, έμενα προσωπικά δεν με πείθει.  Κατά συνέπεια, πιστεύω ότι η Ε/κ πλευρά ατύχησε να έχει, στη πιο κρίσιμη ώρα, ένα πρόεδρο των “δυο κρατών” περιτριγυρισμένος από συνεργάτες αμφιβόλου επάρκειας (Μαυρογιάννης – Χριστοδουλίδης) αλλά και συγκεκριμένου πολιτικού προσανατολισμού όσον αφορά το κυπριακό.  

Ο κ. Μαυρογιάννης ακούοντας τον Αναστασιάδη πολλές φορές, όπως ο ίδιος ομολόγησε στη συνέντευξη του, να μιλά για δυο κράτη ( πρώτη φορά ο Αναστασιάδης μίλησε για δυο κράτη στις 2/04/2017 μπροστά στους  Ακιντζί  και Άιντα και στις 04/04/2017 σε προεκλογική σύσκεψη στο προεδρικό)⁵ θα έπρεπε να διαχωρίσει τη θέση του και να παραιτηθεί. Σ΄αυτό δεν έχει κανένα ελαφρυντικό.

Δημήτρης Δημητρίου

6 Ιανουαρίου 2022

¹ Μ. Δρουσιώτης “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα” σελιδα295

² Μ. Δρουσιώτης “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα” σελιδα 257

³ Μ. Δρουσιώτης “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα” σελιδα 353

⁴ Μ. Δρουσιώτης “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα” σελίδες 384-385

⁵ Μ. Δρουσιώτης “Έγκλημα στο Κραν Μοντάνα” σελιδα 301