Σκηνοθετημένη η Φωτογραφία;

Απλά ένα από τα πολλά στιγμιότυπα που δείχνει  τις άοκνες προσπάθειες της Ε/Κ “εθνικοφρόνου” δεξιάς να φέρουν την Τουρκία στην Κύπρο. Τελικά τα κατάφεραν στη τελευταία μεγάλη προσπάθεια τις 15ης Ιουλίου 1974. Και να μην ξεχάσετε να πηγαίνετε στα μνημόσυνα τους και να κατατέθετε δάφνινα στεφάνια. Δεν πρέπει να είμαστε αγνώμονες και να μην αναγνωρίζουμε το μεγάλο έργο που επιτελέστηκε από αυτές τις μεγάλες προσωπικότητες.  Τόση προσπάθεια δεν πρέπει να την αφήσουμε να την πάρει η λήθη.

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η φωτογραφία είναι σκηνοθετημένη. Δεν ξέρω τι πραγματικά θέλουν να πουν ή να αποδείξουν. Ας δούμε τις πιθανότητες:

Αν εννοούν ότι η συμμορία Σαμψών στήθηκε εκεί για να την αποθανατίσει ο φακός, αυτό είναι μια μεγάλη πιθανότητα.  Μετά από κάθε μάχη οι νικητές στέκονται μπροστά στον  φωτογραφικό φακό κρατώντας τα τρόπαια τους και αυτό θεωρείται κοινός τόπος στη πολεμική ιστορία. Βλέποντας όμως τη συγκεκριμένη φωτογραφία αυτό που σε εξοργίζει και σε κάνει να ανατριχιάζεις και να αγανακτάς, είναι οι αιχμαλώτιση των γυναικόπαιδων που φαίνονται πίσω στο φόντο της φωτογραφίας και που ακολουθούν τους “νικητές”. Προσέξτε, δεν είναι αιχμάλωτοι στρατιώτες, ούτε καν αρσενικοί ενήλικοι πολίτες. Είναι γυναίκες με τα βρέφη και τα μωρά τους. Φανταστήκατε το μέγεθος του τρόμου και της απελπισίας που ένοιωθαν αυτά τα μωρά και οι γυναίκες;  Μέρος από αυτούς τους αιχμαλώτους πιθανό να κατέληξαν στους λάκκους το Παρισινού όπου οι προπομποί της ΕΟΚΑ Β’ και του ΕΛΑΜ έστελλαν τους τ/κ όμηρους για “κατούρημα”. Η φωτογραφία με το συγκεκριμένο background ομολογεί πόσο αλληλένδετες μπορούν να είναι οι έννοιες του εθνικισμού και του φασισμού. Οι “ήρωες” της φωτογραφίας δεν ένοιωσαν να κάνουν κάποιο λάθος όταν αιχμαλώτιζαν γυναικόπαιδα.  Όπως ακριβώς ένοιωθαν και οι ναζί όταν εκτελούσαν τους εβραίους στο Μπάμπι Γιάρ στην Ουκρανία και σε τόσους άλλους τόπους. Είχαν ενσωματώσει μέσα στον αμελητέο τους εγκέφαλο το ρατσισμό που θεωρεί τον αλλόφωνο ή τον αλλόθρησκο σαν ένα είδος υπάνθρωπου που η δολοφονία του όχι μόνο δεν δημιουργεί συνειδησιακά προβλήματα αλλά τουναντίον, ενθουσιάζει. Όπως η χαρά που νοιώθει ένα κυνηγός σκοτώνοντας  ένα λαγό.

Κάποιοι ίσως να έχουν το θράσος να ισχυρίζονται ότι η φωτογραφία είναι πλαστή. Αυτό που έχω να πω είναι ότι κυκλοφόρησε εδώ και δεκαετίες και κανένας δεν την έχει αμφισβητήσει.  Σε πολλά μάλιστα νεοναζιστικά/εθνικιστικά έντυπα δημοσιεύουν τη φωτογραφία δίπλα από άρθρα γεμάτα διθυράμβους για τις “ηρωικές” πράξεις του Σαμψών στην Ομορφίτα.  Άρα δεν θα μπορούσε να είναι πλαστή μια φωτογραφία που χρονολογείται από πολύ παλιά και που έχει  χρησιμοποιηθεί κατά κόρο από τους νοσταλγούς της εποχής. Επειδή όμως σήμερα κάποιοι ομοϊδεάτες του Σαμψών βλέπουν στη φωτογραφία το “επικοινωνιακό” λάθος της παρουσίας  των γυναικοπαίδων στο background, προσπαθούν να ισχυριστούν ότι η φωτογραφία είναι ψεύτικη. Είναι η ίδια η ιστορία με τους σημερινούς ναζί που προσπαθούν να παρουσιάσουν ένα αγγελικό πρόσωπο δηλώνοντας ότι δεν υπήρξε ποτέ ολοκαύτωμα. Όλα, και το Νταχάου, και το Άουσβιτς και το Σομπίμπουρ και τόσα άλλα είναι γι΄ αυτούς αποκυήματα της φαντασίας.

Αν και μικρός τότε το 63-64, δεν μπορώ να ξεχάσω τον ενθουσιασμό του κόσμου - από ΟΛΟΥΣ τους μεγάλους που είχα τότε την ευκαιρία να ακούω τις συζητήσεις τους- όταν οι πρασινοσκούφηδες του Σαμψών (έτσι αποκαλούσαν τότε τη συμμορία Σαμψών),  “καθάρισαν” την Ομορφίτα. Μια λέξη που έμεινε  βαθιά χαραγμένη στο νου μου αφού δεν μπορούσα να καταλάβω την πραγματική έννοια του ρήματος “καθαρίζω” εκείνη την εποχή.  Αυτή η λέξη μαζί με το “εκκαθαρίζω” έμελλε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στα χρόνια που ακολούθησαν αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία που χρήζει ξεχωριστής ανάρτησης.

Δημήτρης Δημητρίου

14 Ιουλίου 2021